bàtu , nm, nf: gatu,
vatu Definizione
nau de mascu e fémina, animaledhu pilosu, prus che àteru masedu, de domo, límpiu meda, àbbile a cassare sórighes / erba de batos = issopo (Teucrium marum)
Sinonimi e contrari
macitu,
mau 2
Modi di dire
csn:
b. areste = zenia de batu de campu (felis lybica sarda); b. marrudu = chi zughet dentes mannas; cúrrere che b. a pische = andai po cosa chi praxit meda; no fidare mancu su b., a unu = no dhi donai fidi nudha; ispizare su b. = perdimentare su tempus, istare faghindhe cosas chentza cabu, de perunu contu; batu sonnidu = (nau de unu), chi no est bellu a nudha, drommiu; samunadura de su batu = nau de ccn., isciacuadura fata mali
Frasi
inue no bi at batu sos sórighes campant bene
2.
su batu sonnidu, a ite ses bonu?!…◊ a su tzilleri bi curret sa zente che batu a pische (G.Ruju)◊ e cantos parassitas in Palatu, chi sunt negados a dogni faina, passant sa die ispizendhe su batu! (L.Ilieschi)
Terminologia scientifica
anall, felis catus
Etimo
ltn.
gattus
Traduzioni
Francese
chat
Inglese
cat
Spagnolo
gato
Italiano
gatto
Tedesco
Katze,
Kater.
burrída , nf: burrira Definizione
genia de pische e genia de papare, manera de coghinare e cundhire (bagna e aghedu) segundhu su pische (mussola, scrita)
Sinonimi e contrari
bastinu
Frasi
lebit ca tengu porcedhu ammurtau e burrida cun àterus mandiaris! ◊ chi andas a innias ti ndi depis iscaresci de sa patata a ischiscionera e de sa burrira!
2.
cantendi de mengianu chitzi est iscimingendimí, mi est faendi sa conca a burrira!
Terminologia scientifica
mng, psc, scyliorhinus canicula
Etimo
itl.l
buridda
Traduzioni
Francese
roussette,
chat de mer
Inglese
sea cat (fish)
Spagnolo
pintarroja
Italiano
gattùccio di mare
Tedesco
Katzenhai.
erbiàtus , nf Definizione
erva pútita, de batos, de arresfrius (su fragu faet a istúrridos)
Sinonimi e contrari
allupaguadhu 1,
brunedha,
isculabadedhas,
issopo,
mantedhada 1,
mummuleu,
murguleu 2,
sudorea
Terminologia scientifica
rbc, Teucrium marum
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
herbe aux chats
Inglese
cat thyme
Spagnolo
tomillo de gato
Italiano
maro
Tedesco
Katzengamander.
gàtu , nm: batu,
giatu Definizione
animaledhu prus che àteru masedu, de domo, límpiu meda, àbbile po cassare sórighes: a logos narant sa gatu po mascu e fémina, gatu in generale (ma giai totue su gatu po mascu, sa gatu po fémina)/ gatu marrudu o marrosu = batu areste, (felis silvestris lybica), fintzas batu in more; su gatu iscarràfiat, miàulat, afrúsiat, cassat topis; erba de gatus = Centranthus calcitrapa; coa de gatu = Phalaris canariensis, P. minor, P. paradoxa, Reseda alba, R. lutea, R. odorata, Setaria verticillata, S. viridis; pisci gatu = chimera mostrosa; gatu pinturinu = àtera creze de pische (scyliorhinus stellaris); g. de mari = zenia de pische
Sinonimi e contrari
macitu,
mau 1
Modi di dire
csn:
isciacuadura de g. = samunadura (de sa cara, de sa carena) fata male, a abbunzadura; giogai a g. tzurpa = zocare a crapa cónchina, a sa crapa múdula, a sa crapa tzurpa, a pibiredhu, a musca tzega; andai gatus gatus = piotibioti, chei sos batos; tantu za li est mancada sa gatu!… = at tentu dannu mannu, at pérdiu calicunu parenti custrintu
Frasi
citeisidha, seis cumenti a is gatus papendu prumoni! ◊ gei ses afrodhocu: ita ti ant, carrabbulliau is gatus? ◊ mi parit ca tui as fatu isciacuadura de gatu! ◊ ti ndi boghit su gatu s'arréxini de su coru! ◊ est morta sa giata
2.
lebit custa bella gatu de mari: po sa burrira est unu nennei!
Cognomi e Proverbi
smb:
Gattu, Gattus
Terminologia scientifica
anall, felis catus
Etimo
ltn.
gattus
Traduzioni
Francese
chat
Inglese
cat
Spagnolo
gato
Italiano
gatto
Tedesco
Katze,
Kater.
mummuléu , nm Definizione
erva pútita, de batos, de arresfrius (su fragu faet a istúrridos)
Sinonimi e contrari
brunedha,
cruma,
erbiatus,
isculabadedhas,
issopo,
isturridana,
murguleu* 2,
sudorea,
urma
Terminologia scientifica
rbc, Teucrium marum
Traduzioni
Francese
herbe aux chats
Inglese
cat thyme
Spagnolo
tomillo de gato
Italiano
maro
Tedesco
Katzengamander.