àncu , nm Definizione
genia de idea chi si pentzat o chi si agatat de malu in is cosas e fatos, dificurtade, cosa in contràriu fintzes chentza ndh’èssere seguros
Sinonimi e contrari
dúbbiu,
strobbu
Modi di dire
csn:
pònnere a. = pessare in su malu, pònnere dúbbiu; àere a. cun ccn. = èssiri oféndiu, a primma cun ccn., tenni ccn. cosa contr'a unu; dare a. = donai sa possibbilidadi; èssere in a. = in pentzus, sentz'e ischire su de fàghere; lassare a ccn. in a. = in su dúbbiu
Frasi
bi at àpidu un'ancu e at reusadu s'abboju ◊ si no apo ancu già benzo ◊ tue no ischis s'acabbu de su contu e no cumprendhes si s'ancu est bellu o feu ◊ chi vivant cuntentos fin'a chent'annos chen'ancu perunu!
2.
at dadu su labiolu a su raminaju chentza pònnere ancu chi bi ndhe lu fit lendhe pro no bi lu torrare ◊ a su giustu no bi ponzas ancu! ◊ in custas friguras chi faghes tue bido e bei osservo un'ancu: eris parias pro me e oe no ti ndhe incuras! ◊ si de telarzu tratere, zuro, e no bi ponzo ancu, chi no ischis nemmancu s'ala de ti dever sere! (Limbudu)
3.
at ancu cun su tiu pro cosa de peràulas ◊ tra frades bi at ancu pro sa partimenta ◊ già si faedhant, maberò bi est restadu s'ancu
4.
si li daent ancu già lu faghet ◊ bastat un'ancu pro no si acatare de te mancu sos ossos
Etimo
itl.
anco
Traduzioni
Francese
soupçon
Inglese
suspect
Spagnolo
sospecha,
recelo
Italiano
sospètto
Tedesco
Verdacht.
busudhàre , vrb Definizione
nàrrere o foedhare de calecuna cosa pentzandho in su malu
Sinonimi e contrari
assumbrire,
malissare,
sudhare
Frasi
sa cosa est picandhe prétziu: sa zente est busudhandhe chi sa neche est de su dòllaru ◊ sa zente busudhat chi cussa súrbile s'est aposentada in su palatu de dommo cumonale ◊ sos carabbineris li sunt compudandhe su locu e sa zente est busudhandhe contu de ricatos
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
soupçonner,
douter
Inglese
to suspect
Spagnolo
sospechar
Italiano
sospettare
Tedesco
verdächtigen.
indennentài , vrb: intennantai Definizione
cumprèndhere una cosa chi no si est inténdhia bene, chi si est inténdhia a suspos, o fintzes innanti chi s'àteru si siat fatu a cumprèndhere, leare cabu, leare oru de calecuna cosa chi no s'ischit
Sinonimi e contrari
assaborire,
scasumai,
scasumiri
Traduzioni
Francese
subodorer
Inglese
to suspect
Spagnolo
sospechar
Italiano
subodorare
Tedesco
ahnen.
malissàre , vrb: malitziai,
malitziare Definizione
pentzare male, suspetare de calecunu o de calecuna cosa, pentzare in su malu
Sinonimi e contrari
busudhare,
sudhare
Frasi
mi at mortu tres anzones in pagas dies e addaghi apo malitziadu apo tzirriadu su veterinàriu (Z.Porcu)
Traduzioni
Francese
soupçonner
Inglese
to suspect
Spagnolo
maliciarse,
sospechar
Italiano
sospettare
Tedesco
verdächtigen.
reselài, reselàre , vrb: arreselai,
retzelare,
rezelai,
rezelare Definizione
su no giare fide, su àere bendha o duda coment'e timendho puru
Sinonimi e contrari
suspetai
| ctr.
cunfiai,
fidai
Frasi
bessestis a predicai sentza timi o rezelai s'imperadori
Etimo
spn.
rezelar
Traduzioni
Francese
craindre,
soupçonner
Inglese
to suspect
Spagnolo
recelar
Italiano
sospettare,
temére
Tedesco
argwöhnen.