acostài , vrb: acostare,
acostari,
acostiae,
acostiai,
acostiare,
acrostiare,
acustiare Definizione
acostire, andhare acanta, pònnere prus apresu
Sinonimi e contrari
acodie,
acoltziare,
acosiare,
acostire,
apresiai,
apriodhai,
aprobiai
| ctr.
istesiare
Frasi
Antoni at agatau su prontu de si acostiai a dha fuedhai ◊ bai e acostadí a tzerriai a Bissenti! ◊ a is pipius dhus nant cosa po no si acostari ◊ seus acostiendi a Castedhu, seus giai a Déximu ◊ bollu chi si acosteis, fillus mius!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
approcher (de)
Inglese
to draw near
Spagnolo
acercar,
arrimar
Italiano
accostare,
abbordare,
avvicinare
Tedesco
nähern.
acostíre , vrb Definizione
andhare o bènnere acanta, prus apresu
Sinonimi e contrari
acodie,
acoltziare,
acosiare,
acostai,
acotziare,
apriodhai,
aprobiai,
aproghilare
| ctr.
iscostai,
istesiare
Frasi
s'àinu acostit su runcu a s'abba, ma no bufat ◊ candho si est acostiu at pigau cropos issu puru ◊ ndhe at acostidu unu margiane ◊ sa festa est acostindho e ti faes su bestire nou ◊ acostidindhe a su fogu!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
approcher
Inglese
to draw close
Spagnolo
acercarse
Italiano
accostare
Tedesco
nähern.
astrínghere , vrb Definizione
acapiandho o aguantandho, tirare forte is càbudos o mantènnere istrintu, chi no fatzat giogu, no movat; acostire, bènnere o pònnere prus acanta, in istrintu; foedhandho de cosas de papare, isserrare de su corpus
Sinonimi e contrari
afianzare,
afíere,
isserrare,
istrígnere
/
acoltziare
| ctr.
illalgare,
illascare
Frasi
astringhe a forte su presorzu ca sinono si che torrat a isòrbere!
2.
no astringhides a bos combidare? ◊ no astringas a inoghe ca no cherzo! ◊ su babbu si astringhet e li dat dinari ◊ mastru Conzu est astrintu a sa buteca de Pascualinu ◊ no ti astringas a mie!
3.
de morisca, de superba, o cosas gai, no ndhe cheret manigadu meda ca astringhent
Etimo
ltn.
astringere
Traduzioni
Francese
serrer,
s'approcher (de)
Inglese
to grip,
to draw up
Spagnolo
estrechar,
acercar
Italiano
strìngere,
avvicinare
Tedesco
zuschnüren,
aneinander rücken.
disegnài, disegnàre , vrb: disignai,
disignare,
disinnare,
dissignare,
dissinzare Definizione
fàere disegnos, figuras cun calecuna cosa (a pinna, lapis, pinzellu, o àteru); fàere progetos, decídere o cuncordare una cosa
Sinonimi e contrari
figurae
/
cuncordai,
festare
2.
sos custrintos sunt disinnendhe de mi revudare, a sa betzesa ◊ sas bidhighedhas de acurtzu ant dissinzadu de fàghere una bidha ebbia
Traduzioni
Francese
dessiner
Inglese
to draw
Spagnolo
dibujar
Italiano
disegnare
Tedesco
zeichnen,
planen.
iscubonàre , vrb: iscuponare Definizione
iscupare, bogare su mustu de sa benatza apustis chi at budhiu unas cantu dies e pònnere in is carradas
Sinonimi e contrari
irmustare,
iscubare
| ctr.
incubonare
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
décuver
Inglese
to draw off wine
Spagnolo
desliar
Italiano
svinare,
stinare
Tedesco
abstechen.
oldinzàre , vrb: ordingiai,
ordinzare Definizione
cricare de fàere ccn. cosa, de pònnere apostu, de pònnere impare cosas o gente (fintzes a ingannu) po un'iscopu; odringiai a logos dhu narant po ordire / ordingiai su cuadhu = parai su cuadhu, pònniri is aderetzus a su cuadhu a dhu cuncordai po èssiri prontu a sètziri
Sinonimi e contrari
abrontai,
altimizare,
aprontai,
archimingiai,
arminzare,
cossiminzare,
cuncodrai,
imminzare,
ordimignare
Frasi
e cantas catzas oldinzaiat in cussas costeras s'allegra gioventura!…◊ mi ant tentadu in ora adata, sendhe in chéjia preghendhe: sunt istados ordinzendhe finas chi mi l'ant fata! (C.Marruncheddu)◊ cue si cuaiat s'inimigu pro ordinzare sa note orrore e morte
2.
is féminas craminànt, filànt, odringiànt e tessiant
Etimo
ltn.
*ordiniare
Traduzioni
Francese
concevoir,
organiser
Inglese
to organize,
to draw up plans
Spagnolo
proyectar,
maquinar
Italiano
architettare,
organizzare
Tedesco
sich ausdenken,
ersinnen,
schmieden.
trassài 1 , vrb: trassare 1 Definizione
fàere disegnos, figuras, síngias iscriendho cun calecuna cosa (a pinna, a lapis, a pinzellu, o àteru)
Sinonimi e contrari
disegnai,
figurae
Etimo
spn.
Traduzioni
Francese
dessiner,
tracer
Inglese
to draw
Spagnolo
dibujar,
trazar
Italiano
disegnare,
tracciare
Tedesco
zeichnen.
umpíre, umpíri , vrb: umprire,
umpriri Definizione
pigare cosa intrandho s’istrégiu de prènnere a mesu de sa cosa de pigare
Sinonimi e contrari
imbèlghere,
orire 1,
pienare,
úmprere*
Frasi
Tziscu umpit su mustu de sa pica ◊ lea su tatzone, umpri abba dae sa bartza e beta a sos fiores! ◊ fia pigadu a montes cun babbu a umprire a pala ledàmine a sos sacos ◊ àter'e che gai ndhe amus bufadu in tempus de arzola, abba caente umprida a s'isterzu e a su cola cola! ◊ fit umpendhe abba cun sa càtula dai sa cora
2.
posta in motu est sa màchina moderna po umpire s'iscàrgiu a su pasteri (L.Zedde)◊ sodhu minore umpit sa búscia
Traduzioni
Francese
puiser
Inglese
to fill,
to draw
Spagnolo
sacar
Italiano
attìngere,
empire
Tedesco
schöpfen,
füllen.