Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

acostài , vrb: acostare, acostari, acostiae, acostiai, acostiare, acrostiare, acustiare Definition acostire, andhare acanta, pònnere prus apresu Synonyms e antonyms acodie, acoltziare, acosiare, acostire, apresiai, apriodhai, aprobiai | ctr. istesiare Sentences Antoni at agatau su prontu de si acostiai a dha fuedhai ◊ bai e acostadí a tzerriai a Bissenti! ◊ a is pipius dhus nant cosa po no si acostari ◊ seus acostiendi a Castedhu, seus giai a Déximu ◊ bollu chi si acosteis, fillus mius! Etymon srd. Translations French approcher (de) English to draw near Spanish acercar, arrimar Italian accostare, abbordare, avvicinare German nähern.

acostíre , vrb Definition andhare o bènnere acanta, prus apresu Synonyms e antonyms acodie, acoltziare, acosiare, acostai, acotziare, apriodhai, aprobiai, aproghilare | ctr. iscostai, istesiare Sentences s'àinu acostit su runcu a s'abba, ma no bufat ◊ candho si est acostiu at pigau cropos issu puru ◊ ndhe at acostidu unu margiane ◊ sa festa est acostindho e ti faes su bestire nou ◊ acostidindhe a su fogu! Etymon srd. Translations French approcher English to draw close Spanish acercarse Italian accostare German nähern.

astrínghere , vrb Definition acapiandho o aguantandho, tirare forte is càbudos o mantènnere istrintu, chi no fatzat giogu, no movat; acostire, bènnere o pònnere prus acanta, in istrintu; foedhandho de cosas de papare, isserrare de su corpus Synonyms e antonyms afianzare, afíere, isserrare, istrígnere / acoltziare | ctr. illalgare, illascare Sentences astringhe a forte su presorzu ca sinono si che torrat a isòrbere! 2. no astringhides a bos combidare? ◊ no astringas a inoghe ca no cherzo! ◊ su babbu si astringhet e li dat dinari ◊ mastru Conzu est astrintu a sa buteca de Pascualinu ◊ no ti astringas a mie! 3. de morisca, de superba, o cosas gai, no ndhe cheret manigadu meda ca astringhent Etymon ltn. astringere Translations French serrer, s'approcher (de) English to grip, to draw up Spanish estrechar, acercar Italian strìngere, avvicinare German zuschnüren, aneinander rücken.

disegnài, disegnàre , vrb: disignai, disignare, disinnare, dissignare, dissinzare Definition fàere disegnos, figuras cun calecuna cosa (a pinna, lapis, pinzellu, o àteru); fàere progetos, decídere o cuncordare una cosa Synonyms e antonyms figurae / cuncordai, festare 2. sos custrintos sunt disinnendhe de mi revudare, a sa betzesa ◊ sas bidhighedhas de acurtzu ant dissinzadu de fàghere una bidha ebbia Translations French dessiner English to draw Spanish dibujar Italian disegnare German zeichnen, planen.

iscubonàre , vrb: iscuponare Definition iscupare, bogare su mustu de sa benatza apustis chi at budhiu unas cantu dies e pònnere in is carradas Synonyms e antonyms irmustare, iscubare | ctr. incubonare Etymon srd. Translations French décuver English to draw off wine Spanish desliar Italian svinare, stinare German abstechen.

oldinzàre , vrb: ordingiai, ordinzare Definition cricare de fàere ccn. cosa, de pònnere apostu, de pònnere impare cosas o gente (fintzes a ingannu) po un'iscopu; odringiai a logos dhu narant po ordire / ordingiai su cuadhu = parai su cuadhu, pònniri is aderetzus a su cuadhu a dhu cuncordai po èssiri prontu a sètziri Synonyms e antonyms abrontai, altimizare, aprontai, archimingiai, arminzare, cossiminzare, cuncodrai, imminzare, ordimignare Sentences e cantas catzas oldinzaiat in cussas costeras s'allegra gioventura!…◊ mi ant tentadu in ora adata, sendhe in chéjia preghendhe: sunt istados ordinzendhe finas chi mi l'ant fata! (C.Marruncheddu)◊ cue si cuaiat s'inimigu pro ordinzare sa note orrore e morte 2. is féminas craminànt, filànt, odringiànt e tessiant Etymon ltn. *ordiniare Translations French concevoir, organiser English to organize, to draw up plans Spanish proyectar, maquinar Italian architettare, organizzare German sich ausdenken, ersinnen, schmieden.

trassài 1 , vrb: trassare 1 Definition fàere disegnos, figuras, síngias iscriendho cun calecuna cosa (a pinna, a lapis, a pinzellu, o àteru) Synonyms e antonyms disegnai, figurae Etymon spn. Translations French dessiner, tracer English to draw Spanish dibujar, trazar Italian disegnare, tracciare German zeichnen.

umpíre, umpíri , vrb: umprire, umpriri Definition pigare cosa intrandho s’istrégiu de prènnere a mesu de sa cosa de pigare Synonyms e antonyms imbèlghere, orire 1, pienare, úmprere* Sentences Tziscu umpit su mustu de sa pica ◊ lea su tatzone, umpri abba dae sa bartza e beta a sos fiores! ◊ fia pigadu a montes cun babbu a umprire a pala ledàmine a sos sacos ◊ àter'e che gai ndhe amus bufadu in tempus de arzola, abba caente umprida a s'isterzu e a su cola cola! ◊ fit umpendhe abba cun sa càtula dai sa cora 2. posta in motu est sa màchina moderna po umpire s'iscàrgiu a su pasteri (L.Zedde)◊ sodhu minore umpit sa búscia Translations French puiser English to fill, to draw Spanish sacar Italian attìngere, empire German schöpfen, füllen.