caglientúra , nf: cajentura,
calentura,
callantura,
callentura,
calintura,
caxentura Definizione
calidesa de corpus, budhidore de sa carena, singiale de maladia; fintzes calidesa de tempus
Sinonimi e contrari
caentura,
frea
Modi di dire
csn:
c. apicigosa = de maladia chi atacat; c. de frebba = febbrighedha de maladia chi est benindhe; portai is calenturas, èssiri a callenturas = zúghere sa frebba; erba pesa c. = erbanuscada (ajuga iva)
Frasi
mi parit ca est betandumí callentura ◊ cumintzau apo a intèndhere dolore a sa gula e una callentura manna in totu su corpus ◊ portat is callenturas: poita no intrat a dhu visitai? ◊ misuradí sa callentura, toca!
2.
sa callentura de su predi de Mòguru dh'intrit, ca iat iscallau su giàguru a gropas! ◊ una callentura chi abbruxit is mustatzus de su dotori!
Etimo
spn.
Traduzioni
Francese
fièvre
Inglese
fever
Spagnolo
fiebre,
calentura
Italiano
fèbbre
Tedesco
Fieber.
frè, frèa , nf: frebba,
frebbe,
frei Definizione
calidesa de corpus prus arta, budhiore chi ponet a unu malàidu po calecunu infetu; alluscadura de s'ómine po sa fémina o de custa po s'ómine; maladia, cosa mala meda, de tímere / frebbas martesas, frebbes maltas = callentura po infetu de brucellosi
Sinonimi e contrari
caentura,
caglientura
Modi di dire
csn:
intrada de frebba = arrebatu, afracada de callentura; callentura de frebba = frebbita, sinnale chi bi at carchi maladia; frebba sighida = callentura chi no bollit passai; frebba de intrare su late = callenturedha chi ponit a sa partera candu cumentzat a portai lati meda; frebba de tres dies = de malària; laras de frebba = laras sicas, trapadas de sa frebba; cúrrere sos cadhos de sa frebba = èssere a irbariones de sa frebba arta; èssere che bràsias de fogu de sa frebba = portai callentura forti; tímere che frea, a freas = meda
Frasi
sa frebba ponet, intrat, abbàssiat, essit ◊ prite, nara, dae die in die consumindhe ti ses a frebba lena? (A.Paba)◊ tenes calura ca sa frebba ti est essindhe ◊ li fit fachendhe zocos su binu o li fit ponendhe frebbe? ◊ sa frebba mi est allumendhe!◊ cussu ti curat dogna frei
2.
est Lucífera o Callina sa chi ti ponit sa frei? ◊ custas sunt frebbes de amore!
3.
cussos fint malos, timidos che frea ◊ a cussus dhus timu a frea! ◊ fit intrendhe unu zerru malu meda e lu fint timindhe che frea ◊ bos curat de dogna frei cun prodígius soberanus ◊ ses pianghendhe pro sa frea de su benidore (G.Sconamila)
Etimo
ltn., itl.
febre(m), febbra
Traduzioni
Francese
fièvre
Inglese
temperature
Spagnolo
fiebre
Italiano
fèbbre
Tedesco
Fieber.
frebbíta , nf Definizione
min. de frebba, frebbighedha lena, callenturedha
Sinonimi e contrari
| ctr.
frebboce
Traduzioni
Francese
fébricule
Inglese
feveret
Spagnolo
fiebre baja
Italiano
febbrìcola
Tedesco
Eintagsfieber,
Ephemera.
friuvógu , nm Definizione
calidesa de corpus, budhidore, atacu de callentura cun titivrios
Sinonimi e contrari
cdh. caldafriosa
Frasi
est su friuvogu cun sa callentura chi dhi fait arrallai averionis (R.Frésia)
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
fièvre avec des frissons de froid
Inglese
fever with cold shivers
Spagnolo
fiebre con escalofrío
Italiano
fèbbre con brìvidi di fréddo
Tedesco
Fieber mit Schüttelfrost.
irfrebbàre , vrb Definizione
essire sa frebba, passare sa callentura
Sinonimi e contrari
isfrebbire
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
ne plus avoir de la fièvre
Inglese
to bring s.o.'s temperature down
Spagnolo
bajar la fiebre
Italiano
sfebbrare
Tedesco
fieberfrei werden.