caglientúra , nf: cajentura,
calentura,
callantura,
callentura,
calintura,
caxentura Definizione
calidesa de corpus, budhidore de sa carena, singiale de maladia; fintzes calidesa de tempus
Sinonimi e contrari
caentura,
frea
Modi di dire
csn:
c. apicigosa = de maladia chi atacat; c. de frebba = febbrighedha de maladia chi est benindhe; portai is calenturas, èssiri a callenturas = zúghere sa frebba; erba pesa c. = erbanuscada (ajuga iva)
Frasi
mi parit ca est betandumí callentura ◊ cumintzau apo a intèndhere dolore a sa gula e una callentura manna in totu su corpus ◊ portat is callenturas: poita no intrat a dhu visitai? ◊ misuradí sa callentura, toca!
2.
sa callentura de su predi de Mòguru dh'intrit, ca iat iscallau su giàguru a gropas! ◊ una callentura chi abbruxit is mustatzus de su dotori!
Etimo
spn.
Traduzioni
Francese
fièvre
Inglese
fever
Spagnolo
fiebre,
calentura
Italiano
fèbbre
Tedesco
Fieber.
friuvógu , nm Definizione
calidesa de corpus, budhidore, atacu de callentura cun titivrios
Sinonimi e contrari
cdh. caldafriosa
Frasi
est su friuvogu cun sa callentura chi dhi fait arrallai averionis (R.Frésia)
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
fièvre avec des frissons de froid
Inglese
fever with cold shivers
Spagnolo
fiebre con escalofrío
Italiano
fèbbre con brìvidi di fréddo
Tedesco
Fieber mit Schüttelfrost.
malàera , nf: malàghera,
malària Definizione
su male de s'isprene, genia de maladia connota e patia meda in Sardigna de su tempus de su domíniu cartaginesu a su tempus de is Americanos chi cun s'ERLAAS ant cricau de che ispèrdere sa tzuga (tzíntzula) chi dh'ispainat: est unu male chi dipendhet de unu bobboitedhu (unu protozou, una céllula ebbia, su plasmodium malariae) chi sa tzuga candho punghet ponet in su sàmbene e faet a callenturas artas chi benint a dies (segundhu sa genia, dónnia duas, o dónnia tres o dónnia bàtoro dies)
Sinonimi e contrari
malàrica
Frasi
za lu bies chi semus totu matudos, dae sa malàghera ◊ unu tempus che fit sa malària, ma ch'est galu su bentu malu, s'abba a isumésciu, s'astrau chi brujat
Terminologia scientifica
mld
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
paludisme,
malaria
Inglese
marsh fever
Spagnolo
paludismo
Italiano
malària
Tedesco
Malaria,
Sumpffieber,
Wechselfieber.
sisibbèlla , nf Definizione
genia de maladia apicigadita chi atacat prus che àteru a is piciochedhos (de ses, deghe annos), ponet callentura arta, faet ganalègia, gúturu arterau, gràndhulas o néulas ufradas, sa pedhe orrúbia in totu sa carena e a pintirighinos prus cotos (pabedhas burdas): sanandho, sa pedhe faet sa crosta chi che andhat a iscatighedhas
Sinonimi e contrari
dessipella*,
ociada
Terminologia scientifica
mld
Traduzioni
Francese
scarlatine
Inglese
scarlet fever
Spagnolo
escarlatina
Italiano
scarlattina
Tedesco
Scharlachfieber.