caglientúra , nf: cajentura,
calentura,
callantura,
callentura,
calintura,
caxentura Definitzione
calidesa de corpus, budhidore de sa carena, singiale de maladia; fintzes calidesa de tempus
Sinònimos e contràrios
caentura,
frea
Maneras de nàrrere
csn:
c. apicigosa = de maladia chi atacat; c. de frebba = febbrighedha de maladia chi est benindhe; portai is calenturas, èssiri a callenturas = zúghere sa frebba; erba pesa c. = erbanuscada (ajuga iva)
Frases
mi parit ca est betandumí callentura ◊ cumintzau apo a intèndhere dolore a sa gula e una callentura manna in totu su corpus ◊ portat is callenturas: poita no intrat a dhu visitai? ◊ misuradí sa callentura, toca!
2.
sa callentura de su predi de Mòguru dh'intrit, ca iat iscallau su giàguru a gropas! ◊ una callentura chi abbruxit is mustatzus de su dotori!
Ètimu
spn.
Tradutziones
Frantzesu
fièvre
Ingresu
fever
Ispagnolu
fiebre,
calentura
Italianu
fèbbre
Tedescu
Fieber.
friuvógu , nm Definitzione
calidesa de corpus, budhidore, atacu de callentura cun titivrios
Sinònimos e contràrios
cdh. caldafriosa
Frases
est su friuvogu cun sa callentura chi dhi fait arrallai averionis (R.Frésia)
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
fièvre avec des frissons de froid
Ingresu
fever with cold shivers
Ispagnolu
fiebre con escalofrío
Italianu
fèbbre con brìvidi di fréddo
Tedescu
Fieber mit Schüttelfrost.
malàera , nf: malàghera,
malària Definitzione
su male de s'isprene, genia de maladia connota e patia meda in Sardigna de su tempus de su domíniu cartaginesu a su tempus de is Americanos chi cun s'ERLAAS ant cricau de che ispèrdere sa tzuga (tzíntzula) chi dh'ispainat: est unu male chi dipendhet de unu bobboitedhu (unu protozou, una céllula ebbia, su plasmodium malariae) chi sa tzuga candho punghet ponet in su sàmbene e faet a callenturas artas chi benint a dies (segundhu sa genia, dónnia duas, o dónnia tres o dónnia bàtoro dies)
Sinònimos e contràrios
malàrica
Frases
za lu bies chi semus totu matudos, dae sa malàghera ◊ unu tempus che fit sa malària, ma ch'est galu su bentu malu, s'abba a isumésciu, s'astrau chi brujat
Terminologia iscientìfica
mld
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
paludisme,
malaria
Ingresu
marsh fever
Ispagnolu
paludismo
Italianu
malària
Tedescu
Malaria,
Sumpffieber,
Wechselfieber.
sisibbèlla , nf Definitzione
genia de maladia apicigadita chi atacat prus che àteru a is piciochedhos (de ses, deghe annos), ponet callentura arta, faet ganalègia, gúturu arterau, gràndhulas o néulas ufradas, sa pedhe orrúbia in totu sa carena e a pintirighinos prus cotos (pabedhas burdas): sanandho, sa pedhe faet sa crosta chi che andhat a iscatighedhas
Sinònimos e contràrios
dessipella*,
ociada
Terminologia iscientìfica
mld
Tradutziones
Frantzesu
scarlatine
Ingresu
scarlet fever
Ispagnolu
escarlatina
Italianu
scarlattina
Tedescu
Scharlachfieber.