acorochinàre , vrb Definizione
tirare agoa, lassare passare tempus, istare ibertandho coment'e candho no si bolet fàere una cosa o si tenet pagu paga
Sinonimi e contrari
acolconare,
atostonare
Traduzioni
Francese
temporiser
Inglese
to temporize
Spagnolo
ganar tiempo
Italiano
temporeggiare
Tedesco
zögern.
balanzàre , vrb: valangiare Definizione
tènnere lúcuru, benefíciu o torracontu de ccn. cosa, pruschetotu fàere dinare e in is contos de un'atividade tènnere intradas prus mannas de is essias
Sinonimi e contrari
badagnae,
codangiare,
gadangiai*,
gualanzare,
ingognare,
introitare
| ctr.
galtare,
ingastai,
ispèndhere,
pèldere
Frasi
fit andhendhe a logu chi bi aiat de balanzare ◊ issos si balanzabant su pane chin amargura ◊ cherzo unu traballu chi mi facat balanzare meda ◊ dae sa festa su priore aviat balanzau ◊ ite ndhe li balet, a s'ómine, de si aer balanzau su mundhu intregu si s'est ispérdiu?
Cognomi e Proverbi
prb:
su balanzare meda su cubidale segat
Traduzioni
Francese
gagner
Inglese
to gain
Spagnolo
ganar
Italiano
guadagnare
Tedesco
verdienen.
bíncere, bínchede, bínchere , vrb: binci,
bínciri,
bínghere,
bíntzere,
vínchere Definizione
su arrennèscere in calecuna cosa superandho is dificurtades, is fortzas contràrias; su èssere méngius o prus de un'àteru in calecuna cosa; lòmpere, nau de erbas, de frutuàriu / pps. bínchidu, binsu, bintu, bissu, vinsu; bínciri un'annu a Deus = èssere betzos meda
Sinonimi e contrari
abbadinare,
abbotinare,
acacigai,
cavacai,
subbacare
| ctr.
pèrdere
Frasi
in is guerras, chi unu no perdit s'àteru no bincit ◊ sos laoradores, sos pòveros, de gherra no ndh'amus bissu mai ◊ as bissu su primu prémiu ◊ si cheres bínchere impara a zogare! ◊ l'at postu in zustíssia, ma de pretu no ndh'at bínchidu etotu
2.
su triballu est meda e a solu no lu poto bínchere ◊ bi aiat zente meda bochindhe fogu, ma azigu l'ant bínchidu ◊ e chie los binchet, a issos, candho si trubbant?!…◊ mi cheriant seighimiza contonadas in duos meses ma no bi la podia bínchere e apo negadu
3.
in sa bidha binciat a totus po sa bellesa ◊ isse est prus mannu de a mie, mi binchet duos annos ◊ cussus no funt avedalis, si bincint unus cantu annus
Cognomi e Proverbi
prb:
su vítziu bincit a su giudítziu ◊ chie binchet azuat
Etimo
ltn.
vincere
Traduzioni
Francese
gagner,
vaincre,
surmonter,
accabler,
écraser
Inglese
to win
Spagnolo
ganar,
arrollar,
vencer
Italiano
vìncere,
assoggettare,
superare,
sopraffare,
sconfìggere
Tedesco
besiegen,
überwältigen.
cadeliàre , vrb: cadoliare Definizione
àere sa cosa a fortza de sacrifíciu; arrespramiare sa cosa (ma fintzes cuvrenare sa persona, pausare); istare a míndhigu, cun tropu pagu cosa, in su bisóngiu
Sinonimi e contrari
acolomizare,
arresparmiai,
avitare,
istraviare 1
| ctr.
perdimentare,
sperditziai
Modi di dire
csn:
pane cadeliadu = fatu a fortza de triballu; cadeliàresi de su fàmine = mòrriri de su fàmini po sa mandronia, po su pagu trabballai
Frasi
apo cadeliadu e marasadu chena profetu, che mísera zente
2.
si ses iltraca, cadéliadi! ◊ cussa fémina si ndhe iltat totaganta cadeliada, chena essire mai
Traduzioni
Francese
gagner de quoi vivre à la sueur de son front
Inglese
to gain with sacrifice
Spagnolo
gañar con sacrificio
Italiano
guadagnare con sacrifìcio
Tedesco
mühsam verdienen.
gadangiài , vrb: godagnare,
godangiae,
godangiai,
guadangiai,
guadanzai,
guarangiai Definizione
àere lúcuru, profetu, benefíciu de calecuna cosa, mescamente fàere dinare e in is contos de un'atividade àere intradas prus mannas de is essias
Sinonimi e contrari
badagnae,
balanzare,
codangiare,
gualanzare,
lucurare 1
| ctr.
ingastai,
ispèndhere
Frasi
cussu guaràngiat mera, pigat unu sciacu mannu de dinai dugna mesi ◊ no ti guadàngias mancu s'àcua chi ti bufas de is màrigas, tui!
Traduzioni
Francese
gagner
Inglese
to gain
Spagnolo
ganar
Italiano
guadagnare
Tedesco
verdienen.