consumài, consumàre , vrb: cossumare Definizione
impreare o pònnere cosa, acabbare o ispaciare fintzes deunudotu ccn. cosa, imbeciare sa cosa a fortza de dha manigiare: dhu narant fintzes de gente / consumàresi che seu, che candhela = abbell'abbellu (nau de persona, mòrrere a pagu a pagu, in tempus longu)
Sinonimi e contrari
acabbae,
burrusciare,
conciumire,
fragiare,
ispitire,
spaciai
Frasi
pro ndhe tirare su dépidu che depes cossumare una paja de iscarpas andhendhe a bi lu pedire ◊ sa bestimenta si cossumat mescamente in brussos e in cambutzos a su friga friga ◊ sa cosa chi fatzu in s'ortu dha consumaus in domu etotu ◊ su fogu abbruxat e consumat is cosas
2.
tenimus a babbu consumadu de dolore e de anneu pro unu fizu mortu ◊ in s'aficu de lu bídere torrendhe mi consumo ◊ mi ais a acatare inoche in lota po sa pache, cunsummau de fatica che candhela, ma ritzu! (P.Sotgia)
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
consommer
Inglese
to consume
Spagnolo
consumir
Italiano
consumare
Tedesco
abnutzen.
finíre, finíri , vrb Definizione
batire a sa fine, fàere is úrtimas cosas de unu trebballu, is finiduras; ispaciare totu
Sinonimi e contrari
acabbae,
sensai
/
consumai,
ispaciai
Frasi
su triballu tocat a lu comintzare e a che lu finire puru ◊ su tribàgliu in custa domo no est bene finidu, no! ◊ candho finit sa música, sa roca si aperit e cumparint sas gianas ◊ su contu finit innòi
2.
ajó, a letu: ite faghimus a fogu allutu, finindhe linna e currente?! ◊ est finidu su tempus de divertire! ◊ unu si morit candu at finiu sa vida sua ◊ eis giai finiu su dinai prima de dhu portai in manus?! ◊ cussu tempus puru at finiu, s'arregodu però est abbarrau ◊ s'abba budhindhe si che finit
Etimo
ltn.
finire.
Traduzioni
Francese
achever,
terminer,
finir
Inglese
to finish
Spagnolo
acabar,
agotar
Italiano
finire,
esaurire,
consumare
Tedesco
beenden,
verbrauchen.
ispitíre , vrb: spitiri Definizione
acabbare sa cosa, consumare o ispaciare totu
Sinonimi e contrari
consumai,
finire,
spaciai
Modi di dire
csn:
ogus ispitius = ingullidos, coment'e suspidos; pessare fintzas a si che i. su cherbedhu = fintzas a s'afesimentu, de si ammachiare
Frasi
s'ispitit sa vida pro fàghere sa cosa e apustis lassamus totu! ◊ cudha zente si ch'est ispitia marrandhe (L.Loi)◊ a che las ispitire chin salude, sas iscarpas! ◊ che ispitit sa carena travallandhe ◊ su sole che ispitit sas frammas prus allutas comente che abbassat ◊ su focu ispitit cada cosa ◊ che amus ispitiu s’incunza vetza ◊ cussu est focu chi no si che ispitit
2.
at furriau is ogus ispitius a dónnia parti po biri de aundi essiat cudha boxixedha
Traduzioni
Francese
consommer
Inglese
to waste,
to use
Spagnolo
gastar,
agotar
Italiano
consumare,
impiegare
Tedesco
verbrauchen.