delliriàre , vrb: addilliriai,
dilliriai,
dilliriare,
drilliriare Definizione
tènnere prexu mannu, o fintzes dolore forte de no dhu pòdere padire, de fàere disatinos, de foedhare chentza ischire ite est naendho
Sinonimi e contrari
dischissiare,
irdelleriai,
issentire
/
fadhotai,
ferionai,
ilbarionare
Frasi
su coro sou est delliriendhe pro sa fémina! ◊ in carrasegare brullant sas bonas persones cumbinendhe funtziones chi faghent dilliriare (A.Paba)◊ sa Sardigna est inghiriada de mare, ma sa zente no dillíriat pro s'abba salida ◊ candu dhu pigàt cudha callentura dilliriàt própriu!
2.
cun sos afetos tuos e amore pro te dilliriendhe so sa vida (A.M.Mulas)◊ sa pipia cun sa callentura su noti dilliriàt ◊ sa pitzinna est dormida in codas de sa mama, ma est drilliriandhe fachendhe unu sonnu terrorosu
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
délirer
Inglese
to rave
Spagnolo
delirar
Italiano
delirare
Tedesco
wahnsinnig werden,
delirieren,
faseln.
ilbarionàre , vrb: irbarionare Definizione
èssere a irbariones, coment’e candho unu sentit dolore forte meda o portat sa callentura arta e foedhat chentza ischire mancu su chi est naendho; nàrrere cosas chi est ladinu ca no funt sa beridade
Sinonimi e contrari
desatinai,
fadhotai,
ferionai,
irvariolare,
iscassoletare,
istantariare,
sciolloriai,
strolicai
Frasi
no ti sègheras chi ses irrocandhe, o irbarionandhe ses?! ◊ fiza tua est fachendhe su dovere suo, mischinedha: ite ses, irbarionandhe a nàrrere custas cosas?!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
délirer,
radoter
Inglese
to rave
Spagnolo
delirar
Italiano
delirare,
farneticare
Tedesco
irrereden,
phantasieren.
issentíre , vrb Definizione
pèrdere su sentidu, nau fintzes in su sensu de provare unu dolore, unu dispraxere, un'ifadu mannu malu a padire o pistighíngiu, ispédhiu, disígiu forte
Sinonimi e contrari
ammachiae,
arrabbidare,
arrabiai,
dischissiare,
delliriare,
fadhotai,
irbariare,
ischisciai 1
Frasi
est issentindhe a dolore de dentes ◊ so issentindhe de custu manighinzu ◊ a sos duos annos dae su protzessu si est issentidu e nche l'ant tzacadu a manicómiu ◊ cudhos zogos bellos a bèndhere mi faghiant issentire ◊ sos candhidados sunt totu issentindhe in chirca de votos!◊ sos batos sunt issentindhe, a màulos, ca ant leadu fragu de peta!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
délirer
Inglese
to rave
Spagnolo
delirar
Italiano
delirare
Tedesco
irre sein.
istantariàre , vrb: istenteriai,
istenteriare,
istintiriare,
stenteriai Definizione
est su chi faet unu candho portat unu dolore deasi forte chi agiummai perdet su sentidu, nau fintzes in su sensu de si ammachiare; foedhandho de is bècios, nàrrere isciolórios, istare foedhandho chentza cabu
Sinonimi e contrari
abbadherigare,
ammustèlchere,
dilmagiare,
disimainai,
ildimajare,
sdemmaniai
/
desatinai,
fadhotai,
ilbarionare,
iscassoletare,
sciolloriai,
strollicai
Frasi
una pitzinna si fit istintirià e no boliat bídere a nessunu, babbu e mamma sos peus de totu! ◊ su soi de su mesi de arxou istentériat is cristianus e is béstias (S.D'Arco)
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
délirer
Inglese
to rave
Spagnolo
delirar,
desvariar
Italiano
farneticare,
delirare
Tedesco
irrereden.
variài , vrb: bariare,
variare Definizione
cambiare, fàere o essire diferente; pèrdere su tinu, diventare macu druche (no de manicómiu), àere pagu firmesa in su fàere; nau de cosa chi s'ischit, essire de mente
Sinonimi e contrari
disvariai
/
iscasciuletare,
vacillare
/
ilmentigare,
iscadèssere
Frasi
cantaint, ballaint, ridiant e variaint de cussa manera sos anneos (T.Cherchi)
2.
no apo ischidu su chi m'est costau ca fio galu in sonnos variendhe (P.Piga)◊ nd'est essiu foras de sèi e vàriat e no est cosa de ndi fai contu! ◊ candho unu est comintzandhe a variare in conca no atinat, s'arrejonu no afilat e no ghirat su faedhu
3.
lu tenia in mente ma poscas mi ch'est variadu ◊ pro no ti che variare, iscriedila, sa cosa!
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
changer,
délirer
Inglese
to vary,
to rave
Spagnolo
variar,
desvariar
Italiano
variare,
delirare
Tedesco
ändern,
irre sein.