ataconài, ataconàre , vrb: taconare* Definizione pònnere su tacone, aconciare is iscarpas; nau in cobertantza, cobèrrere Sinonimi e contrari | ctr. istaconare Traduzioni Francese changer les talons Inglese to botch shoes Spagnolo remendar los zapatos Italiano rabberciare le scarpe Tedesco ausbessern.

atramudài, atramudàre , vrb: tramudai* Definizione cambiare bestimentu, logu, cunditziones Sinonimi e contrari cambiai, mudai, stramudai / trubare 2. che ant atramudau su bestiàmine a un'àtera cussorja Traduzioni Francese changer Inglese to change Spagnolo cambiar Italiano cambiare Tedesco wechseln.

cambiài , vrb: cambiare, cammiare, ciambare, giambare Definizione giare, nàrrere, fàere àteru, cosa diferente a càmbiu, una cosa in parte de un'àtera, fintzes in su sensu de pònnere bestimentu diferente, pigare àtera abbitúdine, un'àtera filada (e àteru mezu), crèdere in àteru; andhare de unu logu a un'àteru po istare / cambiare dinari = dare moneda russa in càmbiu de minudos, assignos cun moneda currente, fintzas una moneda cun àtera de istadu diferente Sinonimi e contrari furriai, mudai, tramudai Frasi seo semper sa própia e no apo cammiau ◊ no bi càmbiat mai cussu: dortu fit e dortu si che morit! ◊ tui puru depis cambiai, ca no ndi potzu prus de sa strolichéntzia cosa tua! ◊ su tempus a bortas càmbiat de una die a s'àtera ◊ carchi cosa ciambavat peri dae unu vichinadu a s'àteru ◊ e ite n'iscit mamma tua ci càmmias istrada?◊ immoi andaus a si acabbai de cambiai, ca parit chi portu s'inghisciadura! 2. no teniast duus annus candu ndi seus cambiaus a innòi ◊ su pastore ch'est ciambendhe su bestiàmine a s'àtera pastura ◊ apenas chi podimus noche cambiamus a sa domo noa ◊ a Fulanu che l'ant cambiadu a triballare in àtera bidha ◊ bae e càmbiadi ca essimus a cumandhu! ◊ innanti mi sàmuno e apustis mi che càmbio ◊ andhendhe a Núoro in trenu, in Macumere si càmbiat 3. candu dh'apu nau de aici at cambiau de idea Cognomi e Proverbi prb: marxani càmbiat a pilu ma no a trassas Etimo itl. Traduzioni Francese changer Inglese to change Spagnolo cambiar, trasladar Italiano cambiare, sostituire, trasferire Tedesco wechseln, versetzen.

iscastàre , vrb Definizione cambiare genia, casta, essire diferente, de arratza prus metzana, nau fintzes in su sensu de iscrizeniare, essire o èssere diferente Sinonimi e contrari irratzare / chilzeniare, disgeniare, imburdiri, ischilziniare, iseniare / cambiai, mudai | ctr. arraciai, istripai Frasi sos sonos de una peràula a bortas iscastant, càmbiant de una bidha a s'àtera ◊ potet peri dare chi cussu pitzocu iscastet dae s'arratza sua ◊ deo apo arratzau a is meos e in parte fortzis apo iscastau 2. in sa faedhada nois Torpinos nos iscastamus meda fenas dae sos Pasadinos (G.Chessa) Etimo srd. Traduzioni Francese changer de race, s'abâtardir Inglese to degenerate Spagnolo mestizar Italiano dirazzare Tedesco entarten.

istorrài, istorràre , vrb: storrai Definizione torrare o fàere torrare agoa, torrare a pentzare a una decisione pigada o idea e decídere de àtera manera, cambiare idea, cambiare abbitúdine, bogare de cabu a calecuna cosa fintzes decídia; fintzes menguare, torrare a prus pagu / picioca istorrada = fidantzada chi si est lassada cun su fidantzadu Sinonimi e contrari ibbortare, ilfurriare, stolli, tonchinare | ctr. cumbínchede Frasi su bentu aiat istorradu sas naves de su viàgiu insoro ◊ andhamus candho cherimus, no nos at a istorrare s'ite de fàchere! ◊ sos coros istorrant de dolore ◊ che fia in sa de sorre mia pro ndhe l'istorrare de fàghere cussa lassapia a sa crésia (G.Ruju) 2. bòcali de capu, mira chi babbu at resone de no lu chèrrere e de t'istorrare! ◊ tue no as a istorrare de is paràulas chi as ispesu! 3. a bias tocat de istorrare sa fiama torrèndhela a iscaldire a fogu lentu pro li acontzare sa tèmpera ◊ su frumi in s’istadi istorrat a coreta Cognomi e Proverbi prb: mellus a s'istorrai de s'àcua pagu Etimo srd. Traduzioni Francese dissuader, changer d'avis Inglese to dissuade, to change one's mind Spagnolo disuadir, cambiar de idea Italiano dissuadére, ripensare, recèdere, cambiare idèa Tedesco abbringen, seine Meinung ändern.

mudài , vrb: ammudai, mudare, mutare Definizione cambiare, fintzes cambiare de logu, de istrégiu, ma mescamente in su sensu de fàere o de si fàere bellu, galanu, postu bene de bestimentu, alligru / mudàresi chei sa Luna = abarrai sempri a su càmbia càmbia, èssiri chentza firmesa; mudare su binu = itl. travasare, betare límpiu a un'àteru istrégiu lassandho sa feghe Sinonimi e contrari addegiare, atramudai, cambiai, cuncodrai / iscolomare Frasi at mudadu de prontu opinione ◊ dogni annu in beranu ti mudas, rica d'ervas e fiores ◊ tia mudare sa tristura in allegria ◊ issa fit s'abba connota chi curriat in sas venas meas mutanne su disconnotu in connotu ◊ sa famíglia gei fiat arrica, ma su destinu at mudau totu! 2. ma càstia custus froris acomenti mudant su logu! ◊ su bonu fàghere mudat sa pessone ◊ su pudhedru fit mudadu cun fiocos e collanas ◊ su beranu mudat a festa s'universu intreu (R.Bechere)◊ ricamus indoraus totu a filus de òru mudant a nou s'altari…◊ mudas sa cambarara candu arriis e fuedhas! 3. cheret mudadu su binu, gai abbarrat prus netu e no si guastat Etimo ltn. mutare Traduzioni Francese changer, parer, orner Inglese to change, to adorn Spagnolo mudar, acicalar, adornar Italiano mutare, addobbare, adornare Tedesco verändern, wechseln, verschönern, verzieren.

storrài , vrb: istorrai* Definizione torrare o fàere torrare agoa, su si torrare a pentzare e decídere de àtera manera, cambiare idea, segare un'acórdiu, bogare de càbudu a calecuna cosa fintzes decídia / isposus storraus = fidantzados chi si sunt lassados ca no si cherent prus; storrai sa brenti = irromasire Sinonimi e contrari disviare, ilfurriare, ilviare, ispònnere, istòdhere Frasi at fatu su mòri storra storra cun sa màchina ca no podiat furriai ◊ mellus a si storrai de is àcuas bàscias chi no de is altas ◊ sa mulleri ndi at storrau su maridu tontu de messai ca su trigu fiat a mesu ingranidura ◊ storrandi is brebeis candu nci sàrtiant foras de is làcanas! 2. no mi storru de su fuedhu ◊ àcua de fragus no mi ndi ghetu: no mi storrit sa fémina, puru!…◊ dh'emu posta a menti timendi chi s'incràs no si storressit ◊ gravellu miu, timu chi no ti storris! ◊ custus fiant tant'annus isposus epuru si funt storraus ◊ Perdu s'est storrau de Gesús candu una serbidora dh'at connotu Traduzioni Francese dissuader, changer d'avis, rétracter Inglese to dissuade, to change one's mind, to take back Spagnolo disuadir, cambiar de idea Italiano dissuadére, distògliere, ripensare, cambiare idèa, ritrattare Tedesco abraten, abbringen, seine Meinung ändern, widerrufen.

stórru , nm: istorru* Definizione su storrai, totugantu su chi podet fàere cambiare idea o no lassare lòmpere a un'iscopu; su cambiare idea Sinonimi e contrari irbortu, storradura, storramentu, strobbu Frasi chi no tenit storru, abarrat noi mesis príngia, sa fémina Traduzioni Francese dissuasion, changer d'avis Inglese dissuasion, reflection Spagnolo disuasión, viraje Italiano dissuasióne, ripensaménto Tedesco Abraten, Sinnesänderung.

stramudài , vrb Definizione cambiare su bestimentu chi si portat bestiu Sinonimi e contrari atramudai, cambiai, mudai, tramudai Frasi bandu a mi stramudai, ca seu totu isciustu Etimo srd. Traduzioni Francese changer de vêtement Inglese to change one's dress Spagnolo cambiarse, mudarse Italiano cambiare vestito Tedesco sich umziehen.

tràmmudu , nm: tràmunu Definizione bestimentu càmbiu, límpiu Sinonimi e contrari mudadura, mudóngiu, tramudu Frasi dàemi su tràmunu ca sa bestimenta chi zuto in dossu est bruta! ◊ Gantine est torradu de cuile pro si che leare su tràmmudu Etimo srd. Traduzioni Francese vêtements propres, changer le linge Inglese change of clothes Spagnolo ropa limpia para cambiarse Italiano vestiti di ricàmbio Tedesco Kleider zum Wechseln.

tramudài , vrb: atramudai, tramudare, tramulare, tramunare, tramurai Definizione cambiare, mescamente bestimentu, logu, cunditziones; fintzes traduire o furriare un'iscritura de una limba a s'àtera Sinonimi e contrari cambiai, mudaciare, mudai, stramudai, tramuxulare Frasi bi at cosas chi tràmunant in fele sos chervedhos ◊ si passas in logu chi potzas arrui, su mellus chi fatzas tramura caminu! (D.Bernardini)◊ cussos butios de suore si sunt tramulados in prellas ◊ po chi apas su pilu cambiau tramudai no podis sa natura ◊ su sole bellu si tràmunat in chimera ◊ sos pastores tramudant a sartu cajente a iverrare ◊ po Santu Zuanni cadhos e cadheris, tramudaos a festa, current a inghíriu de sa crésia 2. su pastore setziat s'ebba e faliat a bidha a si tramunare ◊ mi tràmuno ca esso a foraidha Etimo ltn. tra(n)smutare Traduzioni Francese changer, déménager Inglese to change, to move Spagnolo mudar, cambiar, mudarse Italiano mutare, cambiare, traslocare Tedesco ändern, versetzen.

tramúdu, tràmudu , nm: tramuru, tràmutu Definizione bestimentu càmbiu, límpiu; fintzes cambiamentu de logu Sinonimi e contrari muda, mudadura, mudóngiu / tràmmudu / tramuda Frasi mi apo bestidu su tràmudu chi mi at ammanitzadu mamma Etimo srd. Traduzioni Francese vêtements propres, changer le linge Inglese change of clothes Spagnolo el mudarse de ropa Italiano càmbio della biancherìa, dei vestiti Tedesco Wäsche zum Wechseln.

variài , vrb: bariare, variare Definizione cambiare, fàere o essire diferente; pèrdere su tinu, diventare macu druche (no de manicómiu), àere pagu firmesa in su fàere; nau de cosa chi s'ischit, essire de mente Sinonimi e contrari disvariai / iscasciuletare, vacillare / ilmentigare, iscadèssere Frasi cantaint, ballaint, ridiant e variaint de cussa manera sos anneos (T.Cherchi) 2. no apo ischidu su chi m'est costau ca fio galu in sonnos variendhe (P.Piga)◊ nd'est essiu foras de sèi e vàriat e no est cosa de ndi fai contu! ◊ candho unu est comintzandhe a variare in conca no atinat, s'arrejonu no afilat e no ghirat su faedhu 3. lu tenia in mente ma poscas mi ch'est variadu ◊ pro no ti che variare, iscriedila, sa cosa! Etimo itl. Traduzioni Francese changer, délirer Inglese to vary, to rave Spagnolo variar, desvariar Italiano variare, delirare Tedesco ändern, irre sein.

«« Cerca di nuovo