babbài , nm Definizione
títulu chi a logos ancora narant a su babbu, o fintzes a su sorgu; títulu de arrespetu chi si narat a ómines mannos, preides, dutores; in s'antigóriu fut su númene chi is Sardos giaiant a Deus comente arresurtat de su témpiu de Antas (in is montes tra Iglésias e Fluminimagiore)
Sinonimi e contrari
babbu
/
bae 1,
tziu
Frasi
candho babbai torrat dae monte ti at a contare cosas de ispantu ◊ tue a Deus tenes a babbai e no cheres in s'ànima unu neu (Piras)◊ si bolis a mei a mulleri domanda a babbai! ◊ ajaju at lassau sa sienda a babbai e babbai dh’at lassada a mei
2.
babbai Casu at furriadu sa Divina Cummédia de Dante in limba sarda ◊ babbai Antoni, a bos ndhe comporades de trigu?
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
papa,
monsieur
Inglese
sir
Spagnolo
papá,
don
Italiano
babbo,
signóre
Tedesco
Vater,
Papa,
Herr,
Gott.
cosínu , nm: cusinu,
cussinu,
gosinu Definizione
chie no bestit in costúmene, gente chi istat bene, errica, istat in bidha, est istudiada e at cambiau fintzes bestimentu, bestit de segnore
Sinonimi e contrari
geo 1
Frasi
incravatau, in bestes de cusinu, non zuches su cherbedhu sudorau ◊ tristu chie si arrambat a cusinu! ◊ lu mutiant "sennore" comente a sos bonos cussinos ◊ no ndhe as a cherrer fàchere unu cusinu irbaliau, de fizu tuo, no?!
Cognomi e Proverbi
smb:
Cosinu, Cusino, Cusinu
Etimo
ctl.
cusí
Traduzioni
Francese
riche,
gentleman
Inglese
gentleman
Spagnolo
acomodado
Italiano
signóre
Tedesco
Herr.
dónnu , nm Definizione
fut su títulu de arrespetu de is Giuighes e fintzes de is píscamos, apustis fintzes de ómines de famíglias nóbbiles erricas sardas; títulu de arrespetu chi si giaet a persona manna, parente; ómine erricu chi cumandhat in sa bidha, su mere, su chi cumandhat in calecunu trebballu / donnu sogru (nadu onnusogru) = sogru, su babbu de sa muzere pro s’ómine, su babbu de su maridu pro sa fémina; donnu mannu = ajaju; donnu fradi = su frade prus mannu
Sinonimi e contrari
don
/
pressipale
2.
sos donnos no si abbàssiant a su paris de sos pedhones ◊ su riu est diventadu cumbessu, brutu, isciumosu, tzotzu, teracu de pagos donnos chi istant in sa comodidade
Etimo
ltn.
dominus
Traduzioni
Francese
seigneur
Inglese
sir,
mister,
gentleman
Spagnolo
señor
Italiano
signóre
Tedesco
Herr.
sannòri , nm: segnore,
segnori,
sennore,
sennori,
signori,
sinniore Definizione
persona distinta, pulia, bene bestia, mescamente istràngiu de logu atesu, persona chi faet vida discantzosa; títulu de arrespetu chi si giaet a un'istràngiu bestiu de sennore, ma mescamente títulu chi si giaet a Cristos, a Deus, in su sensu chi podet apitzu de totus e de totu
Frasi
est ricu pàsitu, ma no est segnore ◊ dae sos segnores aiat imparatu dontzi malu vissu ◊ cussu faghet su sennore, sempre in bidha, ma a triballare no si betat! ◊ ah, su sennò, no dhi at a èssiri atobiada una barchixedha cun babbu miu?
2.
o Signore, prego a Tie sullievu de mi dare a tantas penas! ◊ sos chi amant e timent su Segnore nudh'àteru in sa terra devent tímere (B.Mureddu)◊ si de sa fide tenet su cunfortu altzat su pensamentu a su Segnore
Traduzioni
Francese
seigneur
Inglese
mister,
sir,
gentleman,
god
Spagnolo
señor
Italiano
signóre
Tedesco
Herr.
tzíu , nm: ciu 2,
siu,
tiu Definizione
frade o fradile de babbu o de mama (e po arrespetu fintzes su pobidhu de una tzia); dhu narant fintzes po arrespetu a ómine mannu chentza èssere parente
Sinonimi e contrari
concu 1,
titiu
/
babbai,
itziu
Frasi
tziu e nebodi funt chistionendi
2.
est passau su tziu de is ciulirus ◊ o cudhu tziu, ite sezis bendhindhe? ◊ si narat "tziu" po arrespetu
Terminologia scientifica
ptl
Etimo
ltn.
thius.
Traduzioni
Francese
oncle,
monsieur
Inglese
uncle,
sir
Spagnolo
tío,
señor
Italiano
zio,
signóre
Tedesco
Onkel.