allardàre, allardiài , vrb Definizione
pònnere lardu, ingrassare; istidhigare su lardu allutu a sa petza orrostindho, pònnere fitas de lardu a sa petza coendho; rfl. nau de ccn., su si crèdere meda / allardàresi de una cosa = abantaisí de calincuna cosa
Sinonimi e contrari
illardionare,
ingrassai,
saginai
/
istedhiare,
preutire,
untinare
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
prendre de l'embonpoint
Inglese
to fatten,
to lard
Spagnolo
engordar,
mechar
Italiano
diventare pìngue,
lardellare
Tedesco
dick werden,
spicken.
ammaciociàe, ammaciociài , vrb Definizione
fàere a macióciu, pònnere prupas, crèschere
Sinonimi e contrari
imprupire
Frasi
Olghixedha… in cussu tempus gei fuit Olghixedha, ma immoi gei s'est ammaciociada!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
grossir,
engraisser
Inglese
to fatten
Spagnolo
engordar,
echar carnes
Italiano
diventar grasso,
impolpare
Tedesco
dick werden.
aozàre , vrb Definizione
pònnere ógiu; nau de sa nughe, essire contomosa (candho est passada, bècia de un’annu); nau de su laore o de s'erba, andhare male po su istare a tropu isciustos e, segundhu su logu, dhu narant fintzes po acapiare sa bide noa créschia meda
Sinonimi e contrari
aogire,
ingrassai
| ctr.
isozare
3.
nois semus irmamandhe e aozandhe totu paris, lah! ◊ est aozandhe sa bide a bilighinzu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
engraisser
Inglese
to fatten
Spagnolo
engordar
Italiano
impinguare
Tedesco
dick werden.
imprupíre, imprupíri , vrb: impulpiri,
impurpie,
impurpire Definizione
pònnere prupas, crèschere in prupas, nau de animales, gente e fintzes frutos
Sinonimi e contrari
ammaciociae,
imprupai,
impurpatzire
| ctr.
ispurpire
Frasi
sa morisca est totu ossu: no bi at impurpidu ca no li at próidu ◊ s'olia comente proet in atunzu s'impurpit ◊ sos pibionedhos de s'àghina sunt imprupinne
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
engraisser
Inglese
to fill out
Spagnolo
engordar,
volverse pulposo
Italiano
impolpare
Tedesco
dick werden.
ingrussài , vrb: ingrussare Definizione
essire o fàere prus grussu, crèschere de o sa grussària, nau fintzes de sa carena, de fémina príngia; nau de is errios, prènnere de abba candho calat a meda; a logos bolet nàrrere a ischedrare is muros / i. sa boxi = fàghere sa boghe russa, coment'e serragados
Sinonimi e contrari
introssai,
introssiri
| ctr.
ifiniare,
infinigae,
insutiligai
Frasi
e sighit a frocare: su nie est ingrussendhe! ◊ fint úrigas sas naes ingrussàndhesi in d-unu modu raru (C.Longu)◊ cumprendusí fiat issa: dhi cresciant is titas, s'ingrussànt is ancas (I.Lecca)
2.
is frúminis e is arrius si fiant ingrussaus bessendindi de is màrginis (S.A.Spano)
3.
su veterinàriu at iscartau sa corada ca portàt su figau ingrussau ◊ sos dotores no adiant mai vistu unu coro ingrussatu che a su suo
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
grossir,
fortifier
Inglese
to grow stronger
Spagnolo
engrosar
Italiano
ingrossare,
irrobustire
Tedesco
dick werden,
sich stärken.