arramputzàre , vrb Definizione
campare a sa bona, comente male si podet, cun pagu cosa
Sinonimi e contrari
agentziare,
campitzare,
ingeniai
Traduzioni
Francese
vivoter
Inglese
to scrape a living
Spagnolo
ir tirando
Italiano
vivacchiare
Tedesco
sich schlecht und recht durchschlagen.
campitzàre , vrb: campizare,
camputzare Definizione
campare comente male si podet, chentza fortza meda
Sinonimi e contrari
arramputzare,
campugiai,
campurigiai
Frasi
de cudhu mannau chi campizaiat sos mandroníglios no si ndhe agatat zenia! ◊ campizat sa crabita a trazu de su chintorzu ◊ fit zentighedha chi campitzaiat cun pagu e nudha
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
vivoter
Inglese
to live from hand to mouth
Spagnolo
ir tirando
Italiano
campicchiare
Tedesco
sich mühselig durchschlagen.
campugiài, campugiàre, campugliàre , vrb: campullare,
campuzare Definizione
campare a sa bona, male comente si podet
Sinonimi e contrari
balivigare,
campitzare,
campurigiai
Frasi
fint baranta cristianos chi campugliaiant cun pagos fiados a s'ispàstinu ◊ triballant ortos, téula e matone e si campullant sa pòvera vida (P.Lavra)◊ issu si dha campugiàt cun d-una parada de birduras chi bendhiat in pratza
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
vivoter
Inglese
to live from hand to mouth
Spagnolo
ir tirando
Italiano
campicchiare
Tedesco
sich mühselig durchschlagen.
cobài , vrb: colai,
colare,
colari Definizione
andhare o portare o fàere passare de una parte a s'àtera, fintzes bènnere; andhare prus ainnanti de un'àteru, fintzes in su sensu de bínchere, èssere méngius, prus àbbile; fàere un'intrada un'essia lestra a unu logu in camminu; su andhare o acabbare, iscadire, de su tempus; fàere calecuna òpera de fatura longa (línias, istradas e àteru); seberare sa malesa de is lícuidos cun d-unu orrugu de orrobba (colai cun pannu) o calecuna aina adata; su istare de salude, su campare; prnl., pretènnere arrexones tenendho neghe e acusandho s'àteru
Sinonimi e contrari
acabulare,
barigai,
campare,
iltare,
isigolare,
istampare,
passae,
probassai,
sciadhie,
scoitai
/
sensai
/
grilliare
Modi di dire
csn:
colendhe colendhe = in colada, candho unu colat andhendhe a carchi àteru logu; àere coladu una maladia = àere tentu o passadu una maladia; colaresichela gai = chentza fàghere nudha, chentza azuare, chentza pagare o chentza fàghere su chi si depet; colàreche una cosa dae conca = iscarèsciri una cosa; faedhare o fàgheresi a parte colada = antibitzaresiche dèndhesi resone chentza ndhe àere, pigaisí sa parti manna; colare s'ozusantu = pònnere o únghere s'ozusantu; colare istiu, atunzu, zerru, beranu = passai su tempus de istadi, e gai; colare die, note, zerru, beranu, e gai, bonu, malu = istendhe bene, istendhe male; colare a ccn. in sedatos fines, in culu de sete agos = fàere a farinedhos, fine che filu (genia de frastimu)
Frasi
in sa carrela bi est colendhe sa portessione ◊ in s'abbertura astrinta si colat male ◊ colade a intro ca bos cómbido! ◊ Burica, cola a innoghe pagu pagu! ◊ cola a su malcadu a leare pane! ◊ si naro totu su chi colat in conca finas sas predas si ponent a ríere! (G.Ruju)◊ s'ant coladu s'ampulla de su binu s'unu cun s'àteru ◊ coladu calicunu b'at, oe, a domo de mamma? ◊ inoghe che at coladu zente, in cue bi at coladu fogu ◊ inoghe che est coladu su fogu ◊ làssannos colare in su locu tuo pro lòmpere a su nostru!
2.
che lassas colare su tempus chentza fàghere unu nudha ◊ cheret pagada sa lughe, ca su tempus che colat! ◊ colau ndh'est su mese chene bíere a coro ◊ ite die de tristura apo coladu! ◊ colo sas dies imbentàndhemi isperas ◊ si est postu cun sa conca in mesu de is manos po dhi colare s'atzíchidu
3.
si illónghio su passu mi che colo addainanti ◊ cussa màchina est currindhe prus de nois, lómpidas a noche colare ◊ su frade minore che at coladu su mannu, in iscola ◊ sa peràula chi ses chirchendhe in su vocabbolàriu che l'as colada ◊ che amus coladu a Sàrdara
4.
in cue bi ant coladu s'istrada, sas fognas, sos tubbos de s'abba, sa currente, su telèfono ◊ cola!… in su culu de sete agos chi ti colent!
5.
su crabaxu portat is pannixedhus po colai su lati ◊ a colare sa cosa si ponet su colu o unu cantu de robba ◊ s'abba de sa chera la colant pro fàchere s'abbatu
6.
chi colet… a balla chi lu colent! ◊ s'abba ca fit meda mi at coladu fintzas s'úrtimu pizu ◊ si s'oju nostru fit balla nos colaimus che sedatu! ◊ custa próida manna at coladu carchi prammu de terra
7.
fut a colare comente potiamus: candho boliamus, peri cassolas nosi faiamus! ◊ si la francas cun sos ómines, no ti che la colas de Deus ◊ ocannu sa robba si la colat male, ca est paga s'erba ◊ bae chi no ti che la colas gai, custa, ca mi la pagas!
8.
unu chervu limbudu si est brigadu cun d-unu crabolu e, sentza la pensare, si che est coladu e nadu li at "Corrudu!" ◊ in cantu a fàulas, a isse no che lu colades bois! ◊ no ti che coles, ca resone no ndhe as etotu!
9.
mi che est coladu dae conca, deo puru, pessendhe in àteru, e fatu no l'apo su chi mi aias nadu!
Cognomi e Proverbi
prb:
abba colada no tirat mulinu
Etimo
ltn.
colare
Traduzioni
Francese
dépasser,
filtrer
Inglese
to pass
Spagnolo
colar
Italiano
passare,
transitare,
trascórrere,
sorpassare,
filtrare
Tedesco
vorbeigehen,
verbringen,
überschreiten,
durchschlagen.
sfundài , vrb: ifundhare* Definizione
istacare, bogare o abbasciare su fundhu, fintzes a segadura
Sinonimi e contrari
sciundai
Traduzioni
Francese
défoncer
Inglese
to smash in
Spagnolo
desfondar
Italiano
sfondare
Tedesco
durchschlagen,
den Boden ausschlagen.
trampistàre , vrb Definizione
arrennèscere in calecuna cosa, mescamente a campare, a fortza de ispedientes, a sant'arràngia, coment'e pigandho a trampa; a logos, fintzes andhare coment'e orruendho / trampistare su tempus, sa vida, sa die, sa sorte
Sinonimi e contrari
trampigiare,
trampulinare,
tramputzare
/
trabbucai 1
Frasi
fintzas chi campo fato su chi poto, m'isto pasadu e fuo dogni cumbata tentendhe de trampistare a sa dereta (Z.Zazzu)◊ calchi malignu narat chi at furadu, chi at trampistadu ◊ trampistendhe in su pagu fis cuntentu e fatu a sa bonatza ◊ cussos trampistant negusciendhe runza
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
se débrouiller,
vivre d'expédients
Inglese
to get by
Spagnolo
apañárselas,
ir pasando
Italiano
barcamenarsi,
tirare a campare
Tedesco
sich durchschlagen.