balanzàre , vrb: valangiare Definitzione tènnere lúcuru, benefíciu o torracontu de ccn. cosa, pruschetotu fàere dinare e in is contos de un'atividade tènnere intradas prus mannas de is essias Sinònimos e contràrios badagnae, codangiare, gadangiai*, gualanzare, ingognare, introitare | ctr. galtare, ingastai, ispèndhere, pèldere Frases fit andhendhe a logu chi bi aiat de balanzare ◊ issos si balanzabant su pane chin amargura ◊ cherzo unu traballu chi mi facat balanzare meda ◊ dae sa festa su priore aviat balanzau ◊ ite ndhe li balet, a s'ómine, de si aer balanzau su mundhu intregu si s'est ispérdiu? Sambenados e Provèrbios prb: su balanzare meda su cubidale segat Tradutziones Frantzesu gagner Ingresu to gain Ispagnolu ganar Italianu guadagnare Tedescu verdienen.
bíncere, bínchede, bínchere , vrb: binci, bínciri, bínghere, bíntzere, vínchere Definitzione su arrennèscere in calecuna cosa superandho is dificurtades, is fortzas contràrias; su èssere méngius o prus de un'àteru in calecuna cosa; lòmpere, nau de erbas, de frutuàriu / pps. bínchidu, binsu, bintu, bissu, vinsu; bínciri un'annu a Deus = èssere betzos meda Sinònimos e contràrios abbadinare, abbotinare, acacigai, cavacai, subbacare | ctr. pèrdere Frases in is guerras, chi unu no perdit s'àteru no bincit ◊ sos laoradores, sos pòveros, de gherra no ndh'amus bissu mai ◊ as bissu su primu prémiu ◊ si cheres bínchere impara a zogare! ◊ l'at postu in zustíssia, ma de pretu no ndh'at bínchidu etotu 2. su triballu est meda e a solu no lu poto bínchere ◊ bi aiat zente meda bochindhe fogu, ma azigu l'ant bínchidu ◊ e chie los binchet, a issos, candho si trubbant?!…◊ mi cheriant seighimiza contonadas in duos meses ma no bi la podia bínchere e apo negadu 3. in sa bidha binciat a totus po sa bellesa ◊ isse est prus mannu de a mie, mi binchet duos annos ◊ cussus no funt avedalis, si bincint unus cantu annus Sambenados e Provèrbios prb: su vítziu bincit a su giudítziu ◊ chie binchet azuat Ètimu ltn. vincere Tradutziones Frantzesu gagner, vaincre, surmonter, accabler, écraser Ingresu to win Ispagnolu ganar, arrollar, vencer Italianu vìncere, assoggettare, superare, sopraffare, sconfìggere Tedescu besiegen, überwältigen.
cadeliàre , vrb: cadoliare Definitzione àere sa cosa a fortza de sacrifíciu; arrespramiare sa cosa (ma fintzes cuvrenare sa persona, pausare); istare a míndhigu, cun tropu pagu cosa, in su bisóngiu Sinònimos e contràrios acolomizare, arresparmiai, avitare, istraviare 1 | ctr. perdimentare, sperditziai Maneras de nàrrere csn: pane cadeliadu = fatu a fortza de triballu; cadeliàresi de su fàmine = mòrriri de su fàmini po sa mandronia, po su pagu trabballai Frases apo cadeliadu e marasadu chena profetu, che mísera zente 2. si ses iltraca, cadéliadi! ◊ cussa fémina si ndhe iltat totaganta cadeliada, chena essire mai Tradutziones Frantzesu gagner de quoi vivre à la sueur de son front Ingresu to gain with sacrifice Ispagnolu gañar con sacrificio Italianu guadagnare con sacrifìcio Tedescu mühsam verdienen.
gadangiài , vrb: godagnare, godangiae, godangiai, guadangiai, guadanzai, guarangiai Definitzione àere lúcuru, profetu, benefíciu de calecuna cosa, mescamente fàere dinare e in is contos de un'atividade àere intradas prus mannas de is essias Sinònimos e contràrios badagnae, balanzare, codangiare, gualanzare, lucurare 1 | ctr. ingastai, ispèndhere Frases cussu guaràngiat mera, pigat unu sciacu mannu de dinai dugna mesi ◊ no ti guadàngias mancu s'àcua chi ti bufas de is màrigas, tui! Tradutziones Frantzesu gagner Ingresu to gain Ispagnolu ganar Italianu guadagnare Tedescu verdienen.
ingrasciàre , vrb prnl: ingrassiare, ingratziai, ingratziare Definitzione pedire gràtzias, su si betare a pedire calecunu praxere, su si abbasciare a cricare s'agiudu angenu agiummai coment'e pedindho gràtzias Sinònimos e contràrios avocai, ingramesciare, invocai Frases tia Frantzisca si est ingrasciada a Nostra Segnora ◊ ingratziadí a santa Marina ca bis chi sa cosa càmbiat! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu gagner les bonnes grâces Ingresu to get on the right side of Ispagnolu ganarse, cautivarse Italianu ingraziarsi Tedescu sich beliebt machen.