Definitzione Definitzione
Sinònimos e contràrios Sinònimos e contràrios
Maneras de nàrrere Maneras de nàrrere
Frases Frases
Sambenados e Provèrbios Sambenados e Provèrbios
Terminologia iscientìfica Terminologia iscientìfica
Ètimu Ètimu
Tradutziones Tradutziones
étnicos:
cadhuresu | cdh. |
corsicanu | crsn. |
catalanu | ctl. |
catalanu aragonesu | ctl.a |
tedescu | deut. |
inglesu | engl. |
ispagnolu | esp. |
francesu | frn. |
grecu | grc. |
grecu bizantinu | grcb. |
germànicu | grm. |
italianu | itl. |
italianu lígure | itl.l |
italianu lombardu | itl.lm |
italianu napolitanu | itl.n |
italianu piemontesu | itl.p |
italianu sicilianu | itl.s |
latinu | ltn. |
latinu eclesiàsticu | ltne. |
latinu medievale | ltnm. |
malesu, de Malacca | mls. |
púnicu | pnc. |
àrabbu | rbb. |
àrabbu magrebbinu | rbb.m |
sardu | srd. |
sardu antigu | srdn. |
tabbarchinu | tbr. |
tataresu | ttrs. |
generales:
agetivu | agt. |
animales de allevam. | anall. |
animales arestes | anar. |
animales de abba | anb. |
animales raros | anra. |
ainas | ans. |
antigu, antigamente | ant. |
artículu | art. |
astronomia | astr. |
antunnas/codrolinu | atn. |
ausiliàri | aus. |
avérbiu | avb. |
baroniesu | bar. |
Bíbbia | Bb. |
bidha | bdh. |
bufóngiu | bfg. |
boghe de animale | bga. |
benidore | bnd. |
bíngia | bng. |
bestimenta | bst. |
boghe de verbu | bvrb. |
campidanesu | camp. |
calecunu/a | ccn. |
calecuna cosa | ccs. |
cunfronta | cfr. |
chímicu | chm. |
colores | clr. |
cumplementu | cmpl. |
erbas de cundhire | cndh. |
congiuntzione | cng. |
congiuntivu | cong. |
Cuncíliu Plenàriu Srd | CPS |
Canzoni pop. di Sard. | Cps |
cantones populares srd. | cps. |
partes de sa carena | crn. |
cerpiu/bobboi | crp. |
animale croxiu | crx. |
comente si narat | csn. |
calesisiat | css. |
costúmenes | cst. |
contràriu | ctr. |
cunditzionale | cund. |
domo | dmo. |
druches | drc. |
Èsodu | Es. |
Evangélios | Ev. |
fémina | f. |
fantasia (cosas de f.) | fnt. |
frores | frs. |
àrbures de frutuàriu | frt. |
físicu, pertocat sa física | fs. |
Génesi | Gén. |
gerúndiu | ger. |
giogos | ggs. |
imperfetu | imp. |
imperativu | impr. |
indicativu | ind. |
infiniu | inf. |
intransitivu | intrs. |
incurtzadura | intz. |
iscritu | iscr. |
it’est? | its. |
linnas de òpera | lno. |
logudoresu | log. |
laores | lrs. |
mascu | m. |
megabbàiti | Mb. |
móbbile, mobbília | mbl. |
medidas | mds. |
miriagramma | mgr. |
minore/diminutivu | min. |
maladias | mld. |
mànigos | mng. |
massaria | mssr. |
matas/tupas | mt. |
matemàtica | mtc. |
metallos | mtl. |
matas mannas | mtm. |
matas raras | mtr. |
númene fémina | nf. |
númene, nm. mascu | nm. |
númene iscientíficu | nms. |
nara!/pronúncia | nr. |
su naturale | ntl. |
interrogatigu | ntrr. |
Números (Bb.) | Núm. |
nuoresu | nuor. |
òperas antigas | opan. |
persona (grammàtica) | p. |
plurale | pl. |
pane | pne. |
poéticu | poét. |
prus che passau | ppas. |
particípiu passau | pps. |
provérbiu | prb. |
prendhas | prd. |
preide, crésia | prdc. |
prepositzione | prep. |
presente | pres. |
professiones | prf. |
pronúmene | prn. |
pronominale | prnl. |
propositzione | prop. |
pische, pisca | psc. |
piscadore | pscd. |
pastoria | pstr. |
parentella | ptl. |
pigiones | pzn. |
erbas arestes | rba. |
erbas de cura | rbc. |
erbas linnosas | rbl. |
parte de erba, de àrbure | rbr. |
erbrúgios | rbz. |
erbrúgios coltivaos | rbzc. |
riflessivu | rfl. |
armas | rms. |
minutu segundhu | s. |
sabores | sbr. |
is abes | sbs. |
sa die | sdi. |
singulare | sing. |
sonajolos | sjl. |
su logu | slg. |
sambenaos | smb. |
sonalla/sonàgia | snl. |
usàntzias | sntz. |
sessuale | ssl. |
istrégiu | stz. |
tempus cronológicu | tpc. |
tempus metereológicu | tpm. |
transitivu | trns. |
trasportos | trps. |
tessíngiu | ts. |
unu po medas | upm. |
variante/variantes | var. |
verbu | vrb. |
verbale | vrbl. |
genias fe carena | zcrn. |
| |
| |
A./c. S’istedhu * in d-una variante o sinónimu inditat in cale de custos est posta s’etimologia; in s’etimologia narat chi cussa est s’etm. suposta.
addolumànnu! , iscl Definitzione
cun dolore o dispraxere mannu / addolumannu meu, tou, sou, nostru, bostru, issoro = male po mimi, po tue, po issu, e e totu deasi
Sinònimos e contràrios
addolumeu!,
mischinu!
Frases
già mi l'at fatu, addolumannu meu, chi ndhe apo finas s'ànima niedha! ◊ addolumannu: su bene meu ti l'as isperdisciadu pro su lussu! ◊ addolumannu meu, apo pérdidu sos brios
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
hélas!
Ingresu
alas!
Ispagnolu
¡ay de mí!
Italianu
ahimè!,
purtròppo!
Tedescu
ach!,
leider!
pacubbène! , iscl, nm: pagubbene Definitzione
genia de foedhu po nàrrere chi sa cosa o chistione no est deasi comente est naendho s'àteru o chi no faet, no andhat bene, chi si pentzat cosa in contràriu o àteru, nau fintzes, e meda, a làstima: no est gai!, mancu pro sonnu!, ita mi circas?!, ma bai! (a/c. dhu podet nàrrere fintzes una matessi persona in su chistionu); coment'e númene si narat de unu mortu, de unu malevadadu / pagubbene meu, tou, sou, e àteru = ite mi siat su bene meu, tou, sou!, e àteru
Sinònimos e contràrios
paguenedhu
/
beadu
Frases
- A benis a sa festa? - Pagubbene! ◊ lis pariat de resessire a si difèndhere, ma pacubbene issoro! ◊ pacubbene tuo: no ischis su chi at promítiu Deus a chie dat e a chie azudat! ◊ ite apo a regalare, pacubbene: so póveru! ◊ - A bi ndh'at de pane in sa càssia? - Pagubbene! ◊ a nosi pasare pacubbene: nosi pasaiamus peri pacu! ◊ pacubbene tuo, no at a acudire mancu a s'intzipriare chi picas cussa a muzere! ◊ pacubbene meu: fipo tzopu, isarchilatu!
2.
luego si l'abbiant sos ammunestos de su pagubbene de sa mama (G.Addis)◊ sa pacubbene s'aiat cojubau un'ominedhu tropu aggarrau! ◊ finiu s'ispetàculu, cussos pacubbenes colabant su gapedhu in chirca de carchi sodhu
Tradutziones
Frantzesu
mais non! hélas!
Ingresu
alas,
of course not
Ispagnolu
¡qué va!,
¡anda!
Italianu
macchè,
ahimè
Tedescu
keine Spur,
ach was.