Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

aglianài , vrb Definitzione aparigiare, fàere bene oguale / a. una dificultadi = ispiegare, fàghere a cumprèndhere una cosa Sinònimos e contràrios alladiae, apalisare, apianare, arrepranai, illadiare, ispianare, splanai Ètimu spn. allanar Tradutziones Frantzesu aplanir, égaliser Ingresu to level, to equalize Ispagnolu aplanar, allanar Italianu appianare, pareggiare Tedescu ebnen, einebnen.

allivellàre , vrb: livellai Definitzione pònnere e fàere a livellu, bene in paris Sinònimos e contràrios apalisare, aparinare Tradutziones Frantzesu niveler Ingresu to level Ispagnolu nivelar, allanar Italianu livellare Tedescu einebnen.

apalisàre , vrb: aparigiai, aparigiare, aparisare, aparixai, aparizare, parigiai Definitzione fàere in paris; fàere una cosa a su matessi paris de un'àtera, cantu s'àtera, bogare is diferéntzias / aparizare sos contos = schitiai, assardare sos contos, pagai is dépidos Sinònimos e contràrios aglianai, alladiae, apianare, arrepranai, illadiare, imparisare, ispegnare, ispianare, splanai / aggalire, aggualai, aparinare, arrasai 1 Frases aparixai is logus malus! ◊ pro aparisare custu muru bi cheret intúnigu meda ◊ aparixaus su mòri ca est totu fossus ◊ aparizade su caminu pro su Deus nostru! ◊ prima de semenare, sa terra cheret aparizada unu pagu ◊ sos montes si trement, s’irghítinant e si apalisant 2. aparixit a deximila, ca no portu dinai in càmbiu! ◊ mancari chirchemus de aparizare sos contos, cun Deus semus semper in dépidu ◊ po su disturbu nostru no as perunu dépidu de aparisare Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu niveler, aplanir Ingresu to level Ispagnolu aplanar, allanar Italianu livellare, appianare Tedescu einebnen.

aparinàre , vrb Definitzione fàere in paris, ispràghere o ispainare a aparigiadura, a paris, pònnere apare; cumpònnere un'iscórriu, una diferéntzia, una disamistade Sinònimos e contràrios aggalire, aggualai, apalisare / aparagonare, cumparantziai Frases aparinare camineras, caminos ◊ tundhindhe, bois faghides iscalas chi apàrinant unu mese a poi ◊ sa betzesa puru bi cheret, pro aparinare sos dépidos! ◊ candho sos cadhos no apàrinant comente si devet, sa cursa no resessit bene (P.Casu) Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu niveler Ingresu to level, to compare Ispagnolu emparejar Italianu livellare, confrontare Tedescu einebnen, vergleichen.

ispianàre , vrb: esplanai Definitzione nau mescamente de logos malos, mòvere e pigare sa terra a manera de fàere unu paris; nau foedhandho de matas, segare totu e de fundhu o a paristerra; nau de un'arma, pigare in manos coment'e po isparare Sinònimos e contràrios aglianai, apalisare, arrepranai, splanai / alladiae, illadiare / ispiantare Frases unu tempus ispianaiant a picu e pala e como a ruspa ◊ ant sichidu a ispianare s'ispuntone e a fortza de matza e de minas sa punta est diventada una piatza 2. sos carbonajos toscanos ant ispianadu sos montes nostros 3. mi bastat ch'ispiane su fusile chi fato un'inferru! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu aplanir Ingresu to level Ispagnolu allanar, explanar Italianu spianare Tedescu ebnen.

livéllu , nm Definitzione genia de aina (unu parallelepípedu de unu mesu metro a setzione pitica) po averguare si una cosa est bene in paris: est unu tubbighedhu de imbidru (incasciau in d-unu parallelepípedu) cun duas intacas, prenu de abba cun d-una bubburuca de ària chi segundu comente si ponet, in mesu giusta, o prus a una bandha o a s'àtera, inditat si s'aina etotu e su logu o sa cosa ue si ponet in pitzu funt bene in paris o si pendhent a una parte (o a prumu, ponendhodhu in verticale e averguandho su tubbighedhu postu in su latu prus piticu) / passazu a l. = tretu inue istrada e ferrovia si rugant apare in su matessi paris Sinònimos e contràrios nivellu Terminologia iscientìfica ans Tradutziones Frantzesu niveau Ingresu level Ispagnolu nivel de albañil Italianu livèlla Tedescu Wasserwaage.

tuèrra , nf Definitzione terra prana, in paris, frisca, niedha, bona meda po ortalítzia; fintzes paris bàsciu inue sumit o apaulat abba Sinònimos e contràrios bena, benadroxu, benale, benarzu, benassu, benàtile, benatinu, bennaghe, bòdharu 2. ingunis est sa furriada aundi s'arriu si torrat a tuerra Terminologia iscientìfica slg Ètimu srdn. Tradutziones Frantzesu terrain plat humide Ingresu wet level ground Ispagnolu terreno llano e húmedo Italianu terréno pianeggiante ùmido Tedescu feuchtes, ebenes Gelände.