acambitài , vrb Definitzione andhare a passu istirau, lestru, camminare impresse Sinònimos e contràrios iscambaritare, iscoscitare, scambitai Frases acambita ca ti acambitu fiat arribbau a Gonnoscodina ◊ setzint a gropas e acambitant, allirgus che pasca ◊ si poniant a lestu un'isciallu acapiau in conca e fuiant acambitendi conca a sa crésia ◊ tui ti nci essis e acambitas: si no, ti tocu de puntada de pei! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu gigoter Ingresu to kick about Ispagnolu zanquear, andar deprisa Italianu sgambettare Tedescu ausschreiten, trippeln.

acanciofài , vrb Definitzione aferrare a pilos brigandho e iscudendho o fintzes pigare de mala manera; betare apare, totu a méschiu Sinònimos e contràrios aciufai 1, atzuntzudhare, incabigliare, tipiliare, tipilire Frases nosu iscioperendu e is crumirus andendu a trabballai: ma is féminas gei dhus iant acanciofaus, iant ispinniau fintzas s'autista! 2. cumentzat s'esami e ge m'iant acanciofau: de dogn'arratza mi nd'iant fatu, fintzas acapiau a manus e a peis in d-una cadira! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu se crêper le chignon Ingresu to brawl Ispagnolu andar a la greña Italianu accapigliarsi Tedescu sich raufen.

andhónzu , nm Definitzione su andhare, su istare andhandho po bisóngiu siat o po àteru Sinònimos e contràrios andheju, caminonzu / cdh. andugnu Frases sa limba si addatat a s'andhonzu de sa realidade ◊ in sos andhonzos, assunessi, réguladi! ◊ a pagu a pagu si allenat s'andhonzu ◊ s'andhonzu nostru est tropu, no asseliamus mai!◊ a ndhe tenes de andhonzu!… Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu démarche Ingresu trend Ispagnolu el ir, andar Italianu andaménto Tedescu Gang.

atidhài , vrb: tidhare Definitzione brinchitare, nau mescamente de is cuadhos; caminare impresse, lestros Sinònimos e contràrios atidhidai, brinchillai, cadrabudhai, ischeltiare, sadhie, subesciare Frases si ndi est andada atidhendi ◊ su fragu atidhat maris e montis ◊ comenti fatzu po atidhai su muru?◊ sa noti de santu Giuanni atidhastus su fogadoni 2. s'intendint is passus de sa sciampita lébius e atidhaus ◊ su coru miu po tui at sèmpiri atidhau 3. custas cosas faint atidhai su coru! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu sautiller Ingresu to hop Ispagnolu brincar, andar deprisa Italianu saltellare, balzellare Tedescu hüpfen, herumspringen.

atracàre , vrb: atragare, atregare Definitzione su si cuare, firmare, camminare firmandhosi dónnia tanti giaendho atentzione po no si fàere a bíere, iscocandho Sinònimos e contràrios abbuare, aclisare, acuae, ammacionai, ammagare, apatai, atrapare, atupare, cuerrai, frànghere, intuzare, istichire, istumponai, tudai Frases sa robba si est atregada ◊ su lèpere est a s'atrega atrega ◊ su batu ch'est essidu atrega atrega ◊ sa gatu li est andhada a s'atrega atrega, a su sórighe, e candho che fit acurtzu che li est brincada a subra ◊ atracatu in su canale, mai ti cheres mustrare (G.Farris)◊ si est atracatu in d-una tupa isetandhe s'inimicu ◊ inoghe colat lestru, mancu si atregat Tradutziones Frantzesu marcher avec circonspection en s'arrêtant Ingresu to walk cautiously Ispagnolu esconderse, andar con circunspección Italianu nascóndersi, camminare con circospezióne, soffermàndosi Tedescu sich verstecken, mit Vorsicht gehen.

biasciài , vrb Definitzione andhare, essire, segare a trotu, a sbiàsciu Sinònimos e contràrios sbiasciai Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu biaiser Ingresu to go sideway Ispagnolu andar a sesgo Italianu andare obliquaménte Tedescu schief gehen.

caminài, caminàre , vrb: camminai, camminari Definitzione andhare, mòvere, fàere camminu, tretu; andhare impresse Sinònimos e contràrios andai / acoidai | ctr. firmai Maneras de nàrrere csn: camminare iscòscia iscòscia = allarghendi unu pagu is cambas, coment'e iscoscendisí; caminare a memei = a s'imbàtoro; caminare a pepita = andai a pincaredhu Frases is pipios ant cumenciau a camminare ◊ caminendhe caminendhe at aciapadu un'ómine ◊ femus calmus in su camminari, in su papari e in totu ◊ est andau ma, cammina cammina, no at agatau nudha etotu ◊ no podiu mancu camminai de su dolori a is genugus!◊ Elias aiat caminau dae bidha a su cubile pentíndhesi e fachendhe disinnos 2. si caminas za coitas a lòmpere ◊ za ant caminadu faghindhe sa faina!…◊ càstia cantu est caminendi cussu càmiu: no arrennèsciu a ndi dhu sorigai! ◊ lébiu che frina, pro caminare fit unu curreu 3. est camminandho iscòscia iscoscia ca dh’at iscardiu in precas sa sedha benindho a cuadhu ◊ si fiant acuaos e caminaiant a memei in mesu a is matas Ètimu ltn. *camminare Tradutziones Frantzesu marcher Ingresu to walk Ispagnolu caminar, andar Italianu camminare, marciare Tedescu gehen.

impugnàre , vrb: impunnae, impunnai, impunnare Definitzione andhare (o fintzes fàere andhare) a cara a unu logu, a un'ala, a calecuna cosa (o a ccn.) coment'e cricandhodha, po dha bòllere, o fintzes po che dha bogare o àteru Sinònimos e contràrios apititai, imbonai, petire 1, punnai, tirai, tocai 1 / incarrebai Frases movet sas alas incogoristida e impugnat sas úngias contr'a mie (P.Pisurzi)◊ soli impunnat a s'ocasu ◊ como est impunnendhe a inoghe! ◊ a cali parti apu a impunnai? ◊ immoi impunnaus a bidha, a domu ◊ si ant atuau su baullu e impunnant conca a crésia ◊ po si vengai, pigat is ferrus de tundi e s'impunnat a Brai disafiendidhu ◊ su pastori impunnat su bestiàmini in sa filada 2. ma labai a nd'èssi bogau cussu: dèu puru mi seu impunnau a su billetu de centumila! ◊ cussa piciochedha impunnat tropu a su paru sodrau Ètimu ltn. in pugnare Tradutziones Frantzesu aller, se diriger, se tourner Ingresu to go, to aim Ispagnolu andar Italianu andare, tèndere, dirìgere, vòlgere Tedescu streben.

«« Torra a chircare