Definitzione Definitzione
Sinònimos e contràrios Sinònimos e contràrios
Maneras de nàrrere Maneras de nàrrere
Frases Frases
Sambenados e Provèrbios Sambenados e Provèrbios
Terminologia iscientìfica Terminologia iscientìfica
Ètimu Ètimu
Tradutziones Tradutziones
étnicos:
cadhuresu | cdh. |
corsicanu | crsn. |
catalanu | ctl. |
catalanu aragonesu | ctl.a |
tedescu | deut. |
inglesu | engl. |
ispagnolu | esp. |
francesu | frn. |
grecu | grc. |
grecu bizantinu | grcb. |
germànicu | grm. |
italianu | itl. |
italianu lígure | itl.l |
italianu lombardu | itl.lm |
italianu napolitanu | itl.n |
italianu piemontesu | itl.p |
italianu sicilianu | itl.s |
latinu | ltn. |
latinu eclesiàsticu | ltne. |
latinu medievale | ltnm. |
malesu, de Malacca | mls. |
púnicu | pnc. |
àrabbu | rbb. |
àrabbu magrebbinu | rbb.m |
sardu | srd. |
sardu antigu | srdn. |
tabbarchinu | tbr. |
tataresu | ttrs. |
generales:
agetivu | agt. |
animales de allevam. | anall. |
animales arestes | anar. |
animales de abba | anb. |
animales raros | anra. |
ainas | ans. |
antigu, antigamente | ant. |
artículu | art. |
astronomia | astr. |
antunnas/codrolinu | atn. |
ausiliàri | aus. |
avérbiu | avb. |
baroniesu | bar. |
Bíbbia | Bb. |
bidha | bdh. |
bufóngiu | bfg. |
boghe de animale | bga. |
benidore | bnd. |
bíngia | bng. |
bestimenta | bst. |
boghe de verbu | bvrb. |
campidanesu | camp. |
calecunu/a | ccn. |
calecuna cosa | ccs. |
cunfronta | cfr. |
chímicu | chm. |
colores | clr. |
cumplementu | cmpl. |
erbas de cundhire | cndh. |
congiuntzione | cng. |
congiuntivu | cong. |
Cuncíliu Plenàriu Srd | CPS |
Canzoni pop. di Sard. | Cps |
cantones populares srd. | cps. |
partes de sa carena | crn. |
cerpiu/bobboi | crp. |
animale croxiu | crx. |
comente si narat | csn. |
calesisiat | css. |
costúmenes | cst. |
contràriu | ctr. |
cunditzionale | cund. |
domo | dmo. |
druches | drc. |
Èsodu | Es. |
Evangélios | Ev. |
fémina | f. |
fantasia (cosas de f.) | fnt. |
frores | frs. |
àrbures de frutuàriu | frt. |
físicu, pertocat sa física | fs. |
Génesi | Gén. |
gerúndiu | ger. |
giogos | ggs. |
imperfetu | imp. |
imperativu | impr. |
indicativu | ind. |
infiniu | inf. |
intransitivu | intrs. |
incurtzadura | intz. |
iscritu | iscr. |
it’est? | its. |
linnas de òpera | lno. |
logudoresu | log. |
laores | lrs. |
mascu | m. |
megabbàiti | Mb. |
móbbile, mobbília | mbl. |
medidas | mds. |
miriagramma | mgr. |
minore/diminutivu | min. |
maladias | mld. |
mànigos | mng. |
massaria | mssr. |
matas/tupas | mt. |
matemàtica | mtc. |
metallos | mtl. |
matas mannas | mtm. |
matas raras | mtr. |
númene fémina | nf. |
númene, nm. mascu | nm. |
númene iscientíficu | nms. |
nara!/pronúncia | nr. |
su naturale | ntl. |
interrogatigu | ntrr. |
Números (Bb.) | Núm. |
nuoresu | nuor. |
òperas antigas | opan. |
persona (grammàtica) | p. |
plurale | pl. |
pane | pne. |
poéticu | poét. |
prus che passau | ppas. |
particípiu passau | pps. |
provérbiu | prb. |
prendhas | prd. |
preide, crésia | prdc. |
prepositzione | prep. |
presente | pres. |
professiones | prf. |
pronúmene | prn. |
pronominale | prnl. |
propositzione | prop. |
pische, pisca | psc. |
piscadore | pscd. |
pastoria | pstr. |
parentella | ptl. |
pigiones | pzn. |
erbas arestes | rba. |
erbas de cura | rbc. |
erbas linnosas | rbl. |
parte de erba, de àrbure | rbr. |
erbrúgios | rbz. |
erbrúgios coltivaos | rbzc. |
riflessivu | rfl. |
armas | rms. |
minutu segundhu | s. |
sabores | sbr. |
is abes | sbs. |
sa die | sdi. |
singulare | sing. |
sonajolos | sjl. |
su logu | slg. |
sambenaos | smb. |
sonalla/sonàgia | snl. |
usàntzias | sntz. |
sessuale | ssl. |
istrégiu | stz. |
tempus cronológicu | tpc. |
tempus metereológicu | tpm. |
transitivu | trns. |
trasportos | trps. |
tessíngiu | ts. |
unu po medas | upm. |
variante/variantes | var. |
verbu | vrb. |
verbale | vrbl. |
genias fe carena | zcrn. |
| |
| |
A./c. S’istedhu * in d-una variante o sinónimu inditat in cale de custos est posta s’etimologia; in s’etimologia narat chi cussa est s’etm. suposta.
furòne , agt, nm: furoni Definitzione
chi o chie est giau a sa fura, costumat a furare / min. furonedhu
Sinònimos e contràrios
afufadore,
arpiadori,
arrapiante,
furànciu,
irrobbadore,
mostrengheri
Frases
fut cuau in d-una màcia de modhitzi che unu furoni ◊ su furoni no benit si no po torrobbai, bociri e isperdi
Terminologia iscientìfica
prf
Ètimu
ltn.
furone(m)
Tradutziones
Frantzesu
voleur
Ingresu
robber
Ispagnolu
ladrón
Italianu
ladróne
Tedescu
räuberisch,
Räuber.
ladròne , nm, agt: ladroni,
lardoni Definitzione
chie o chi est imbitzau a sa fura
Sinònimos e contràrios
afufadore,
arpiadori,
arrapiante,
forúnciu,
fraitzu,
furànciu,
furone,
mostrengheri,
scabeciadori,
ungiudu
Frases
essint a denoti coment'e is ladronis de Pisa ◊ su lardoni abarrat cuau coment'e a su margiani, tressendu bèni in conca su de fai
Tradutziones
Frantzesu
voleur
Ingresu
thief
Ispagnolu
ladrón
Italianu
ladro
Tedescu
Dieb.
mostréngu , agt, nm: mustrencu,
mustrengu,
mustrincu Definitzione
nau de cosa, chi est furada, fata a fura, chi no est legítima; chie furat
Sinònimos e contràrios
furadu,
furuncu,
mustrencau
/
furone
| ctr.
legítimu,
lítzidu
Maneras de nàrrere
csn:
fizu mustrencu = de ómine chentza cojadu; balla mustrenca = isparada chentza ischire a ue at a fèrrere
Frases
medas colant in cussu locu chin pecos mustrencos ◊ oe apo guasi nonanta annos, totu sos mios: no bi ndhe at mustrengos! ◊ los ant tentos chin d-unu tazu de bacas mustrencas e cundennaos a tres annos perómine
2.
zente mustrenca no bi ndhe capitabat ◊ li at fertu a una pala una balla mustrenca
3.
at agatau cosa de mustrincos furandhondhedhi su bagadiu
Ètimu
spn.
mostrenco
Tradutziones
Frantzesu
furtif
Ingresu
furtive
Ispagnolu
robado,
ilegítimo,
ladrón
Italianu
furtivo,
illegìttimo
Tedescu
gestohlen,
Diebes.