ilbambarriàre , vrb: imbambarriare, impamparriare, irbabbarriare, isbabbarriare, isbambarriai, isbambarriare, ispambarriare, ispamparrai, ispamparriare Definitzione apèrrere is ogos deunutotu, bene, meda; nau de aperturas o àteru, apèrrere deunudotu, apèrrere in campu; nau de unu cuau, essire de si fàere a bíere / ƒisbambarriare sas origras = allutai is origas, ascurtai bèni Sinònimos e contràrios ilbarrizare, imbarritzare, irbarriolare, ispalpedhare, ispampanai, ispamparinare, ispamporionare, scampaniai, sparrancai | ctr. serrai, tancai Frases pro ispantu ilbambàrriant s'oju a sa lugura ◊ li ant postu su retratu a ojos impamparriados ◊ cun sa fantasia isbambàrrio sas alas! ◊ fit a ojos isbambarriados ◊ su casifítziu isbambàrriat su portale dae sas ses ◊ at castiau ispamparrandu is ogros 2. nc'iat iscabulau su cupitu ci dhu cuàt e si nci fut ispamparrau Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu ouvrir grand Ingresu to open wide Ispagnolu abrir de par en par Italianu spalancare Tedescu aufreißen.
impamparriàdu , pps, agt: isbambarriadu, ispamparriadu Definitzione de impamparriare; chi est apertu deunudotu Sinònimos e contràrios scampaniau Frases chelos ispamparriados Tradutziones Frantzesu grand ouvert Ingresu wide open Ispagnolu abierto de par en par Italianu spalancato Tedescu aufgesperrt.
ispalpedhàre , vrb: isprapedhai, isprapiedhai, isprepedhai, isprepedhiare, ispripiedhare, sprapadhai Definitzione isperriare deunudotu, apèrrere bene is ogos, is prabaristas, o fintzes àteru Sinònimos e contràrios ilbambarriare, irbarriolare, ispamparinare, ispamporionare, isparpalociai, ispitzulinare, sparrancai / abberberedhare, acrabionare, allutzighinare, sparrunchiai / allampare Frases iat isprapedhau is ogus chi pariant duas làntias ◊ Bissentedhu furiat isprepedhendi is ogus po biri mellus ◊ ispripiedhat sos ogos po cumprènnere si est abbizu o drommidu 2. est abarrau cun is ogus isprapedhaus de sa timoria ◊ est siciau cun is manus isprapiedharas in is ginugus Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu ouvrir grand Ingresu to open wide Ispagnolu abrir los ojos, abrir de par en par Italianu spalancare gli òcchi Tedescu die Augen aufsperren.
ispampanài, ispampanàre , vrb: ispampinare 1 Definitzione apèrrere in campu, deunudotu / ispampinare sos ojos = isprapedhai is ogus, fintzes ischidare Sinònimos e contràrios ilbambarriare, ilbarrizare, imbarritzare, ispalpedhare, ispamporionare, isparpalociai, scampaniai, sparrancai / ismedhinare | ctr. serrai, tancare Frases luego abberit sa gianna pro ch'essire su fiagu e ca s'upore no est pagu ispàmpinat su balcone ◊ mi est essidu de mente de ispampinare sa gianna de su frundhagu ◊ giuchiat sos ocros totu ispampinatos ◊ su butoni de custu frori est deretu a ispampanai Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu ouvrir grand, rouler les yeux Ingresu to open wide Ispagnolu abrir de par en par Italianu spalancare, stralunare Tedescu aufreißen, verdrehen.
pàgia 1 , nf, nm: paja 1, paju, paxa 1, paxu, paza 1, pazu Definitzione su tanti de duos (de calesiògiat cosa) de sa matessi genia pigaos impare coment'e una cosa ebbia Sinònimos e contràrios duos, pariga / cioba Maneras de nàrrere csn: dua paja, tre paja, bato paja, chimbe paja, se paja: sa /s/ de su pl., comente si podet bídere, in custa peràula no si ponet candho l'acumpanzant sos agt. numeràrios, cussos puru chentza sa /s/; una paja de voes = una loba Frases onzi pàgia de meses si faghiat a bíere ◊ cantas paja de cartzitas as comporadu? ◊ ghiraiat unu paju de vias a s'annu ◊ mi apo comporadu una pàgia de caltzones 2. intègralas pajas, si sunt mutias e issias (F.Cambosu) 3. ghiraiat unu paju de vias a s'annu Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu paire Ingresu pair Ispagnolu par, pareja Italianu pàio, còppia Tedescu Paar.
paríga, pàriga , nf: pariza, periga, poriga Definitzione duos o duas de sa matessi cosa pigaos impare coment'e una cosa sola; si podet nàrrere po unos cantu, o fintzes po medas, mescamente candho si abbogat ispantu, meravíglia Sinònimos e contràrios pàgia 1 / meda, paricíos Frases apu ispaciau una pariga de crapitas ◊ apustis de una pàriga de annos si cheriat torrare a isposare 2. seti no funt ma gei funt assumancus una poriga! ◊ gei funt una pariga… ant a èssi milla! ◊ cudha pariga de sodhus chi m'ia postu a parti funt andendusindi Ètimu ltn. paric(u)la Tradutziones Frantzesu paire Ingresu couple Ispagnolu par Italianu pàio Tedescu Paar.
scampaniài, scampaniàri , vrb: iscampaniai Definitzione apèrrere in campu, deunudotu; nau de unu malàidu in letu, iscarragiare Sinònimos e contràrios ilbambarriare, ispampanai, ispamparinare, ispamporionare, sparrancai 2. candu seus sudaus, su si scampaniari noxit Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu ouvrir grand Ingresu to open wide Ispagnolu abrir de par en par Italianu spalancare Tedescu aufreißen.
scampaniàu , pps, agt: iscampaniadu Definitzione de scampaniai; chi est apertu de dhue àere logu meda, largu, apertu deunudotu Sinònimos e contràrios camposu, impamparriadu, scampiosu 2. at lassau is portas scampaniadas ◊ fia sconchiendi sétziu in s'eca de su pórciu a portali scampaniau po fai intrai bentu Tradutziones Frantzesu grand ouvert Ingresu opened wide Ispagnolu abierto de par en par Italianu spalancato Tedescu aufgerissen.
sprapedhàu , pps, agt: ispalpedhadu Definitzione de sprapedhai; chi est apertu meda, deunudotu (nau de s'ogu, fintzes chi est cun sa prabarista furriada); nau de àteru, fintzes chi est bogau de pare, iscosciau Sinònimos e contràrios sparrunchiau 2. sprapedhau parit unu feurratzu! ◊ candu ti saludat ti donat sa manu sprapedhada Tradutziones Frantzesu grand ouvert, écarquillé Ingresu wide open (ed) Ispagnolu abierto de par en par Italianu spalancato Tedescu aufgesperrt.