Definitzione Definitzione
Sinònimos e contràrios Sinònimos e contràrios
Maneras de nàrrere Maneras de nàrrere
Frases Frases
Sambenados e Provèrbios Sambenados e Provèrbios
Terminologia iscientìfica Terminologia iscientìfica
Ètimu Ètimu
Tradutziones Tradutziones
étnicos:
cadhuresu | cdh. |
corsicanu | crsn. |
catalanu | ctl. |
catalanu aragonesu | ctl.a |
tedescu | deut. |
inglesu | engl. |
ispagnolu | esp. |
francesu | frn. |
grecu | grc. |
grecu bizantinu | grcb. |
germànicu | grm. |
italianu | itl. |
italianu lígure | itl.l |
italianu lombardu | itl.lm |
italianu napolitanu | itl.n |
italianu piemontesu | itl.p |
italianu sicilianu | itl.s |
latinu | ltn. |
latinu eclesiàsticu | ltne. |
latinu medievale | ltnm. |
malesu, de Malacca | mls. |
púnicu | pnc. |
àrabbu | rbb. |
àrabbu magrebbinu | rbb.m |
sardu | srd. |
sardu antigu | srdn. |
tabbarchinu | tbr. |
tataresu | ttrs. |
generales:
agetivu | agt. |
animales de allevam. | anall. |
animales arestes | anar. |
animales de abba | anb. |
animales raros | anra. |
ainas | ans. |
antigu, antigamente | ant. |
artículu | art. |
astronomia | astr. |
antunnas/codrolinu | atn. |
ausiliàri | aus. |
avérbiu | avb. |
baroniesu | bar. |
Bíbbia | Bb. |
bidha | bdh. |
bufóngiu | bfg. |
boghe de animale | bga. |
benidore | bnd. |
bíngia | bng. |
bestimenta | bst. |
boghe de verbu | bvrb. |
campidanesu | camp. |
calecunu/a | ccn. |
calecuna cosa | ccs. |
cunfronta | cfr. |
chímicu | chm. |
colores | clr. |
cumplementu | cmpl. |
erbas de cundhire | cndh. |
congiuntzione | cng. |
congiuntivu | cong. |
Cuncíliu Plenàriu Srd | CPS |
Canzoni pop. di Sard. | Cps |
cantones populares srd. | cps. |
partes de sa carena | crn. |
cerpiu/bobboi | crp. |
animale croxiu | crx. |
comente si narat | csn. |
calesisiat | css. |
costúmenes | cst. |
contràriu | ctr. |
cunditzionale | cund. |
domo | dmo. |
druches | drc. |
Èsodu | Es. |
Evangélios | Ev. |
fémina | f. |
fantasia (cosas de f.) | fnt. |
frores | frs. |
àrbures de frutuàriu | frt. |
físicu, pertocat sa física | fs. |
Génesi | Gén. |
gerúndiu | ger. |
giogos | ggs. |
imperfetu | imp. |
imperativu | impr. |
indicativu | ind. |
infiniu | inf. |
intransitivu | intrs. |
incurtzadura | intz. |
iscritu | iscr. |
it’est? | its. |
linnas de òpera | lno. |
logudoresu | log. |
laores | lrs. |
mascu | m. |
megabbàiti | Mb. |
móbbile, mobbília | mbl. |
medidas | mds. |
miriagramma | mgr. |
minore/diminutivu | min. |
maladias | mld. |
mànigos | mng. |
massaria | mssr. |
matas/tupas | mt. |
matemàtica | mtc. |
metallos | mtl. |
matas mannas | mtm. |
matas raras | mtr. |
númene fémina | nf. |
númene, nm. mascu | nm. |
númene iscientíficu | nms. |
nara!/pronúncia | nr. |
su naturale | ntl. |
interrogatigu | ntrr. |
Números (Bb.) | Núm. |
nuoresu | nuor. |
òperas antigas | opan. |
persona (grammàtica) | p. |
plurale | pl. |
pane | pne. |
poéticu | poét. |
prus che passau | ppas. |
particípiu passau | pps. |
provérbiu | prb. |
prendhas | prd. |
preide, crésia | prdc. |
prepositzione | prep. |
presente | pres. |
professiones | prf. |
pronúmene | prn. |
pronominale | prnl. |
propositzione | prop. |
pische, pisca | psc. |
piscadore | pscd. |
pastoria | pstr. |
parentella | ptl. |
pigiones | pzn. |
erbas arestes | rba. |
erbas de cura | rbc. |
erbas linnosas | rbl. |
parte de erba, de àrbure | rbr. |
erbrúgios | rbz. |
erbrúgios coltivaos | rbzc. |
riflessivu | rfl. |
armas | rms. |
minutu segundhu | s. |
sabores | sbr. |
is abes | sbs. |
sa die | sdi. |
singulare | sing. |
sonajolos | sjl. |
su logu | slg. |
sambenaos | smb. |
sonalla/sonàgia | snl. |
usàntzias | sntz. |
sessuale | ssl. |
istrégiu | stz. |
tempus cronológicu | tpc. |
tempus metereológicu | tpm. |
transitivu | trns. |
trasportos | trps. |
tessíngiu | ts. |
unu po medas | upm. |
variante/variantes | var. |
verbu | vrb. |
verbale | vrbl. |
genias fe carena | zcrn. |
| |
| |
A./c. S’istedhu * in d-una variante o sinónimu inditat in cale de custos est posta s’etimologia; in s’etimologia narat chi cussa est s’etm. suposta.
abbidamènte , avb: abbididamente,
abbididarmente Definitzione
coment’e biendho (craru) su chi s'est faendho o chi si bolet fàere, apostadamente, ischindho e bolendho su chi si faet (ctr. de malascigura)
Sinònimos e contràrios
abbidentemente,
abbiduduidu,
apostadamente
Frases
cussa fit mancàntzia fata abbididamente e la depiat pagare ◊ chi si fetat male in fadhina, pro no ischire, si podet cumprèndhere, ma abbididarmente nono! ◊ cussu est dannu fatu abbididarmente, no est irmarru!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
en connaissance de cause
Ingresu
after due consideration,
deliberately
Ispagnolu
con conocimiento de causa
Italianu
a ragion veduta,
deliberataménte
Tedescu
nach reiflicher Überlegung.
vísta , nf: bista Definitzione
sa capacidade de bíere, distínghere o connòschere sa figura de is cosas, de ndhe bodhire cun is ogos su chi est sa cosa; s'abbaidada, sa castiada; cosa o logu bellu a bíere
Sinònimos e contràrios
ida
/
castiada
Maneras de nàrrere
csn:
v. ispabigliada, alluta = ogros chi bident meda, bene = itl. vista acuta; v. inchelada = impannada, itl. offuscata; a v. pérdia = atesu chi no si podet bídere prus, a cantu afiet ogru; èssiri de v. curtza = gliuscu; èssiri de v. trota = lértzinu; v. longa = pecu a sa vista de s'antzianu, chi agatat prus difítzile a bídere sa cosa acurtzu; testimóngiu de v. = chi at bidu sa cosa chi atrogat, chi bi fit, si est àpidu in dainanti a bídere su fatu; fai v., fàghere v. longa = fàghere finta; parare v. a ccn. = castiai, abarrai in faci; connòsciri a unu de v. = pro l'aer bidu ma chentza bi chistionare e ne bi àere mai àpidu de fàghere paris, chentza ischire ite si narat a númene; afruscia, indebbilitai sa v., indebbilitamentu de v. = abbassiare sa vista, bíere prus pagu; pèrdere sa v. = essiri tzurpu, intzurpai; isprigu de totu v. = mannu, de si bi poder bídere sa pessone intrea
Frases
a bídere istellas de chelu e mare aiat vista bene alluta ◊ at tentu un'irfrunzitada a ogros, azummai li leat sa vista ◊ betzu est, ma zughet vista bella ◊ a cantu imbatiat vista bidia totu su mare ◊ fatei s'apostada: restei firmu che una roca vigiulendhe s'istrada a tota vista ◊ su pillonedhu iat abertu is alas e si fiat bolau a vista pérdia
2.
aundi fúrriu sa vista agatu isceti penas!
3.
a sa betzesa trista so durada pro bídere custa vista?! (P.Mossa)◊ a ne cheres bíere de vista!…◊ muzere mia a tale vista si est giómpida a pilos ◊ cantos úrulos tristos as intesu, pòvera càscia, e malas vistas bidu! (P.Casu)
4.
de cantu est fea, po li parare vista be cheret coro de leone! (A.Cucca)
Tradutziones
Frantzesu
vue
Ingresu
sight
Ispagnolu
vista
Italianu
vista,
veduta,
panorama
Tedescu
Gesichtssinn,
Aussicht,
Panorama.