aggrillàu , agt Definitzione
nau de ccn., chi portat bibbigorrus, ideas istrambecas in conca
Sinònimos e contràrios
acascabellau,
dengosu,
schinitzosu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
qui est plein de lubies
Ingresu
to be full of whims
Ispagnolu
soliviantado
Italianu
che ha grilli per la tèsta
Tedescu
wer Grillen im Kopf hat.
aggripiadòri , nm, agt Definitzione
chi o chie si betat o afracat a ccn. comente faent is furones furandho
Sinònimos e contràrios
afracadore,
assachieri,
malefatore,
runchinadore
Frases
Barabba fiat un'aggripiadori
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
attaquant,
rapace
Ingresu
grabber
Ispagnolu
rapaz
Italianu
ghermitóre,
rapace
Tedescu
wer packt,
räuberisch.
ammanucadòri , agt, nm Definitzione
chi o chie istat aprapudhandho, totu tocandho
Sinònimos e contràrios
ammanucosu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
tripoteur
Ingresu
handler
Ispagnolu
manoseador
Italianu
brancicatóre
Tedescu
wer alles antastet.
ammeschinàu , agt: ammischinau Definitzione
chi si ammischinat; chi dhue at de ndhe tènnere làstima
Frases
"Tocamí, teni piedadi!" tzerriàt unu a totu boxi, ammeschinau
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
minable
Ingresu
who moves to pity
Ispagnolu
que mueve a piedad
Italianu
che muove a pietà
Tedescu
wer Mitleid erregt.
apedicadòre , agt, nm: apeigadore,
apetigadori Definitzione
chi o chie apédicat, chi o chie càtzigat sa cosa, sa gente
Sinònimos e contràrios
abbatigadore
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
oppresseur
Ingresu
trampler
Ispagnolu
quien pisotea
Italianu
calpestatóre
Tedescu
wer zertritt.
arralladòri , nm Definitzione
chie costumat a arrallai
Sinònimos e contràrios
arralleri,
batagliadore,
barrosu,
ciaciareri,
ciaciarone,
fuedhadori
Frases
ma ita si at a bolli imparai cust'arralladori?!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
murmurateur,
charlatan
Ingresu
quack
Ispagnolu
hablador
Italianu
mormoratóre,
ciarlatano
Tedescu
wer murrt,
Scharlatan.
bàdhu 1 , iscl Definitzione
foedhu chi donat s'idea de una duda, de una cosa chi s'iat a bòllere ischire = chini scit…, s'incapat…, fortzis…
Sinònimos e contràrios
abbà!,
abbellabbatu,
acabore,
atamore,
badhone,
badhuveru,
chinnicoi,
chissae,
mentecoi,
mih!
Frases
badhu ite pessat! ◊ badhu bidu nos at?! ◊ badhu ite si ndhe at fatu de cuss'ànima bona! ◊ badhu a chie at a tocare! ◊ badhu proite, mi so cumbintu chi carchi cosighedha l'at dassada! ◊ badhu candho bi torras a frorire, Sardigna mea!
2.
a sas primas badhu chi nono, ma abbellu abbellu zente za bi ndh'at a àere
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
qui sait…,
va,
aller savoir (fam)
Ingresu
goodness knows
Ispagnolu
quién sabe
Italianu
chissà
Tedescu
wer weiß.
carcagliadòre , agt Definitzione
chi carcàgliat, chi istat carcagliendhe, agrogostiandho
Sinònimos e contràrios
croanu
Tradutziones
Frantzesu
qui croasse
Ingresu
croaker
Ispagnolu
graznador
Italianu
gracchiatóre
Tedescu
wer krächzt.
chiesisíat , prn Definitzione
chie (si) siat, css. persona, chie si bògiat chi siat, unu/una bastat chi siat
Sinònimos e contràrios
chincoi,
chinechisiat,
chinecoe,
chinisiollat,
siachisiat
/
chie,
chine
Frases
chiesisiat podet fàghere una cosa goi ◊ chiesisiat chi cherfat intrare, catzachelu!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
qui que ce soit,
n'importe qui
Ingresu
anyone
Ispagnolu
quienquiera,
cualquiera (que)
Italianu
chicchessìa,
chiùnque
Tedescu
wer auch immer.
chinechisíat , prn: chinisisiat,
cinecasiat Definitzione
chie (si) siat, css. perssona
Sinònimos e contràrios
chiesisiat,
chincoi,
chinecoe,
chinisiollat,
siachisiat
Frases
chinisisiat chi dha nerit, custa cosa, est nendi una fàula!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
n'importe qui
Ingresu
anybody
Ispagnolu
quienquiera,
cualquiera (que)
Italianu
chiùnque
Tedescu
wer auch immer.
chinecòe , prn: cinecoe,
cinnecoi Definitzione
chie (si) siat, css. persona
Sinònimos e contràrios
chiacoi,
chiesisiat,
chincoi,
siachisíada
Frases
siat chinecoe depet rispetare custa lè ◊ mutat a cinecoe, ma deo de domu no nce esso! (E.Nieddu)◊ bèngiat cinecoe ca a mimi no m’interessat!
Tradutziones
Frantzesu
n'importe qui
Ingresu
anyone
Ispagnolu
quienquiera,
cualquiera (que)
Italianu
chiùnque
Tedescu
wer auch immer.
codhète , agt, nm Definitzione
chi o chie ndhe andhat macu po cobèrrere
Sinònimos e contràrios
cocadore,
codhacinu,
codhadore,
incosciadori
Tradutziones
Frantzesu
fornicateur,
-trice
Ingresu
fornicator
Ispagnolu
fornicador
Italianu
fornicatóre
Tedescu
wer Unzucht treibt.
crastinadòre , agt Definitzione
chi tirat agoa, a longas
Sinònimos e contràrios
coilongu,
coizosu
Tradutziones
Frantzesu
qui remet à un autre temps
Ingresu
deferred
Ispagnolu
rezagante
Italianu
procrastinatóre
Tedescu
wer verschiebt.
cuadretàrju , nm Definitzione
operaju chi segat su ortigu a cuadros a dh'aprontare po fàere is tapos
Terminologia iscientìfica
prf
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
ouvrier qui coupe le liège en carrés pour en faire des bouchons
Ingresu
divider into squares
Ispagnolu
obrero que corta el corcho en cuadros para tapones
Italianu
quadrettatóre
Tedescu
wer kariert.
ilfaltàdu, ilfartàdu , agt: infaltadu,
infartadu,
irfartadu,
isfaltadu,
isfartadu Definitzione
nau de unu, chi po comente foedhat o càstiat ananti de gente (coment’e provandho bregúngia) si biet chi si connoschet in crupa, in farta, si ndhe agatat male ca si connoschet de àere fatu calecuna cosa chi no andhat bene
Sinònimos e contràrios
afaltadu,
faltosu,
ifastadu,
frajau
/
cdh. infaltatu
Frases
sos birgonzosos puru fint abbaidendhe sas pitzocas, mancari isfaltados ◊ l'aciapesi isfartada: li do una mirada si fit sintzera pro fàghere sa proa ◊ fut faedhendhe male de isse e comente si l'at bidu indainanti est abbarradu isfaltadu ◊ bessias a chircare ispiga, isfaltada timendhe sos meres ◊ no ischis mancu ite nàrrere ca ses isfartadu ◊ sos mannos fint isfartados ca aiant postu su minore in perígulu ◊ a s'ómine isfartadu sutzedit su chi timet
2.
sa pitzinna turpa connoschiat totu, ma foras dae s'ambiente sou si agatait ilfaltada (Z.A.Cappai)
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
fautif,
qui se sent en faute
Ingresu
to feel at fault or guilty about something
Ispagnolu
que se siente culpable
Italianu
che si sente in difètto,
in cólpa
Tedescu
wer sich schuldig fühlt.
imbistidòre , agt, nm Definitzione
chi o chie imbistit
Sinònimos e contràrios
rugone
Tradutziones
Frantzesu
tamponneur
Ingresu
that runs somebody down (the person)
Ispagnolu
atropellador
Italianu
investitóre
Tedescu
wer überfährt.
immajonàdu , pps, agt, nm: irmasionadu,
ismasionadu Definitzione
de immajonare; chi o chie faendho is cosas dhue ponet tropu tempus, chie si dha pigat chentza presse nudha
Sinònimos e contràrios
adasiau,
cacallenu,
cojanesu,
filisigosu,
fracómudu,
istantariosu,
présiru,
priodhu,
prodhincu,
stenteriau
/
coàinu
| ctr.
apidinadu,
coidosu,
furighedhosu,
lestru
2.
mancu sas poltetas at abbertu custu manzanu, cussa immajonada! ◊ est un'irmasionadu chi no ndhe atúliat mai de sa cosa chi si ponet a fàghere
Terminologia iscientìfica
ntl
Tradutziones
Frantzesu
lambin,
flegmatique
Ingresu
timewaster,
impassive
Ispagnolu
calmoso,
flemático
Italianu
perditèmpo,
flemmàtico
Tedescu
wer Zeit verliert,
träg.
insutzuligàu , pps, agt Definitzione
de insutzuligai; chi est insuau
Sinònimos e contràrios
assu 1
Tradutziones
Frantzesu
entiché
Ingresu
lusted
Ispagnolu
deseoso,
encaprichado
Italianu
inuzzolito
Tedescu
wer auf etwas bekommt.
intemòre! , iscl: intimore Definitzione
e ite si!…, bae e crica si!…: dhu narant pruschetotu dudosos timendho ccn. cosa chi podet acontèssere o chi podet èssere acontéssia / intemore si no… = fata si no…, it'abbisóngiu dhoi at de?…
Sinònimos e contràrios
acabore,
atamore
Frases
intimore si sas berbeghes che sunt intradas a su trigu!… Bae e abbàida!◊ intimore si su pitzinnu at tentu dannu, su istentare goi!…
2.
intemore, como, si no che andhades a campu, cun custu fritu! ◊ faghe a imboladura, sa linna: intemore si no est bene assentada!…◊ intemore, como, si no che essides a chircare antunna, a catigare erba ifusta!
Tradutziones
Frantzesu
qui sait,
peut-être
Ingresu
I wonder,
maybe
Ispagnolu
quizás,
quién sabe
Italianu
chissà
Tedescu
wer weiß!.
istochitzatòre , nm Definitzione
chie giaet (o at giau) s'istocada
Sinònimos e contràrios
stochidhadore
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
qui frappe de la pointe,
d'estoc
Ingresu
stabber
Ispagnolu
estoqueador
Italianu
stoccatóre
Tedescu
wer Degenstöße versetzt.