acòa , avb, prep: agò, agoa, agou Definition a coa, tempus apustis, pustis de…; in daesegus, apalas / torrare agoa = itl. indietreggiare; torrare agoa sa lughe = itl. riflettere Synonyms e antonyms addaesegus, aissegus, apabas, afatu / abosca, addaboi, apoi, apusti | ctr. innantis Idioms csn: acoa meu, tuo, suo = apustis meu, tou, sou; a s'acoa = assassegus; su martis de agoa = martis de carrasegare; su prat'e agoa = in isposonzu, zenia de brulla chi si faghet a su cojadu nou (piatu cun corza, ossos e àteru de frundhire chi li presentant cuguzadu che a… sa menzus cosa) Sentences a arrí agoa, a sa scuada de is ballus! ◊ chiscellu, a su cane: miret chi acoa murrunzamus nois! ◊ immou papai e agou andais! ◊ issu abbarrat agoa ca depit èssi s'úrtimu ◊ su de agou pigadhu in cou! ◊ a s'acoa at pentzau in su malu 2. recuint acoa de s'iscurigada ◊ sa maista dhu poniat agò de sa lavagna candu fadiat a mau Etymon srd. Translations French après English after Spanish atrás, trás Italian indiètro, addiètro, dópo German zurück, nachher, dann.

addabói , avb: daboi Definition tempus apustis Synonyms e antonyms abosca, acoa, apoi, apusti | ctr. innanti Sentences si sunt fidantzados e addaboi si sunt cojuados 2. addaboi de mandhigadu si che allargat dae sos àteros Etymon srd. Translations French après, ensuite English afterwards Spanish después Italian dópo German nachher.

afàtu , avb, prep: aifatu, ainfatu, avatu Definition apustis, cun su significau siat de tempus e siat de logu / torrare aifatu = torrare issegus Synonyms e antonyms acoa, devatu, ifatu | ctr. innanti Sentences dogna tanti su celu dh'assurcant is lampus e avatu avatu s'intendit su carru de nannai…◊ depet sighire avatu sentza faedhare ◊ si coru bat sordau dèu avatu sorigu! ◊ portu is gatus avatu coment'e carancas! 2. àrtziat is peis unu avatu de s'àteru ◊ in tzitadi funt is féminas chi andant avatu de is óminis… 3. curriant avatu cosa sua coment'e dus canis ◊ fiat sempri avatu nostru: innui andiaus nosu beniat issa! Etymon srd. Translations French après, ensuite English after Spanish después, tras Italian dópo, diètro German hinten.

apústi , avb, prep: apustis, postis Definition tempus chi benit aifatu, fatante a calecuna cosa o a un’àteru tempus Synonyms e antonyms abosca, acoa, addaboi, apoi, deboschindhe, otonni | ctr. aprimu, innantis Sentences apustis torra e presenta su donu tuu! ◊ apustis non mi nd'incuru prus 2. apustis de custu no iscieus nudha de issu ◊ apo a vènnere apustis vostru ◊ apusti de una mesoredha ndi fuant essius ◊ apusti mortu comunigaidhu! ◊ apustis chi at fatu una poriga de passus est torrau Etymon srd. Translations French après English after Spanish después Italian dópo, pòi German nachher, nach.

dabòscas , avb: daeposca, deposca Synonyms e antonyms acoa, addaboi, apusti, daboschindhe, otonni, posca* Sentences comintzadu passu passu, coladu soe a trotighedhu e daeposca lómpidu soe a fua manna Translations French après English after Spanish después Italian dópo German dann, danach.

fatuvàtu , avb Definition luego, deretu apustis, avatu; dónnia pagu tempus, dónnia tanti, tanti bortas, a físciu (itl. fintzes periodicamente) Synonyms e antonyms ifatu / atoratora, fissientementi, otora Sentences s'undha andhat e benit e paret chi li apat mandhadu fatuvatu s'ànima de su fizu emigradu ◊ at leadu prémiu Fulanu e fatuvatu Fulana ◊ caminaiat fatuvatu a sa mama 2. fatuvatu mi ndhe la bido in domo ◊ fatuvatu andaus a bíngia a candu po una cosa a candu po un’àtera ◊ sos lampos fatuvatu allumant de fiama s'orizonte ◊ fit una candhela a carburu e fatuvatu mi lassaiat a s'iscuru ◊ fatuvatu mi torras a sa mente Etymon srd. Translations French aussitôt après, souvent, de temps en temps English at once, close, often, at intervals Spanish luego, enseguida, a menudo, de vez en cuando Italian sùbito apprèsso, spésso, sovènte, a intervalli German daneben, oft, in Abständen.

iscrèdere , vrb: iscrèere, iscrètere, iscrèiri, iscrere, scrèiri Definition prnl., lassare o acabbare de crèdere, no crèdere prus a sa cosa chi unu est ibertandho, no crèdere ca si biet sa cosa comente est / pps. iscréditu, iscréitu, iscrétidu, iscrétiu / iscrei a unu = fai a manera chi no pentzit prus a sa cosa chi fiat abetendi Synonyms e antonyms disaprensionai, discrèiri Sentences mi fia iscreindhe candho apo bidu chi fizis istentendhe ◊ bah, dèu mi ndi andu, ca madiru miu si at a èssiri giai iscrétiu! ◊ aspetamus galu, ca mancari siat tardu no est ora de iscrèdere ◊ passeit unu bellu pagu de tempus e incumintzeit a s'iscrètere ◊ su mardiedu si depit portai aillargu de is angionis istitaus po si nd'iscrei 2. dónnia tantu mannant a calicunu a s'iscrèere, a preguntare, a ischire sas intentziones de cudhos malintrannados 3. cussa est cosa chi naraus a is piciochedhus po ndi dhus iscrei de bolli benni a Castedhu! Etymon srd. Translations French ne plus attendre après avoir vainement attendu English to give up weating vainly (after a long time) Spanish descreer Italian sméttere di aspettare dópo aver attéso invano German nach einer langen Wartezeit, das Warten ablassen.

pòsca, pòscas, pòsche, pòsches , avb, prep: abosca Definition su tempus apustis de un'àteru / su como posca = sa cosa de un'iscutighedha como, de un'iscutighedha innantis; èssere de como a posca a… = de unu mamentu a s'àteru (ma tirendi acò) Synonyms e antonyms acoa, addaboi, apoi, apusti, daboscas, otonni | ctr. innantis Sentences si cheres brunúsciu e paghe, prima pensa e posca faghe! ◊ no neres como "Emmo" e posca "No"◊ pagu poscas apo pérdidu s'isperàntzia ◊ si coghent coment'e una cugutza e posca nachi fundhant un'imperu!… 2. posca de àere illuminadu sa terra, su sole che est colcadu dae ora ◊ píghidas nues posca de sa traschia dannu e dolu in bidhas e cussorzas ant lassadu (G.A.Salis)◊ est unu chi at a bènnere posca de a mie ◊ a bidha torreit posche de pagas chidas 3. dea merie lassandho a mengianu, dea mengianu lassandho a merie, de como a posca a dhi betare manu! ◊ medas betzos no si ammentant de como a poscas! ◊ rimbambíndhedi ses, chi no ti arregodas su como posca! Surnames and Proverbs prb: iscuru a chie costat bene innanti e male posca! Etymon ltn. *pos(t)+ca Translations French après English after Spanish después Italian dópo, pòi German nachher, nach.

postigràs , avb: pusticràs, pustigràs Definition sa die chi benit aifatu de cras, duas dies apustis de oe Synonyms e antonyms impusticràs, postis Sentences oi est su 23, cras su 24 e pustigràs est Paschixedha! ◊ oje in iscola chèglio imparare deretu a lèghere, cras imparo a iscríere e pusticràs sos lúmeros Scientific Terminology tpc Etymon ltn. post cras Translations French après demain English the day after tomorrow Spanish pasado mañana Italian dopodomani German übermorgen.

sichissíchi , avb: sighisighi Definition chi benit luego aifatu, apustis, a pagu tretu, a pagu tempus / èssere s., a s. = a su tene tene, apunt’a lu sighire, a lu tènnere (fintzes genia de giogu, po aciapare) Sentences fit una fera de ómine bandhidendhe a sighisighi cun sos carabbineris Etymon srd. Translations French ensuite, après English next to, just later Spanish inmediatamente después Italian apprèsso, sùbito dópo German darauf, kurz nachher.

«« Search again