aerèdha , nf Definition
bentighedhu lébiu
Synonyms e antonyms
aeresita,
aerita,
sisia 2
Translations
French
brise
English
gentle wind
Spanish
airecillo
Italian
venticèllo
German
leichter Wind.
agigotàdu , pps, agt Definition
de agigotare
Synonyms e antonyms
arrogau
Translations
French
fracassé,
cassé,
brisé
English
smashed
Spanish
destrozado
Italian
fracassato
German
zerbrochen.
aràghe, aràgi, aràgia , nf, nm: araxi,
oragi Definition
bentighedhu fritu / araxi de fogu = su caentedhu de su fogu, coment'e bentighedhu chi benit de su fogu
Synonyms e antonyms
abra,
abrina,
arvile,
atza 1,
frina,
saniete
Sentences
fait araxi frida ◊ cant'e una pampixedha móvia de un'araxi ligeru circu de mi allonghiai po ti biri (S.Medved)◊ cust'araxi dhis fait dannu a is birduras!
2.
femu abarrau fúrria fúrria coment'e una tratalia posta araxi a fogu ◊ si aparant a s'araxi de su fogu po si callentai
Etymon
srd.
Translations
French
brise froide
English
cold breeze
Spanish
brisa fría
Italian
brézza frédda
German
kühle Brise.
aragòne , nm Definition
bentighedhu forte; fintzes fortza, coràgiu, abbrítiu / ómine de a. = porosu, corazosu, chi s'ischit difèndhere
Synonyms e antonyms
araghe
Etymon
srd.
Translations
French
brise forte
English
strong breeze
Spanish
brisa fuerte
Italian
brézza fòrte
German
Wind.
arrogàu , pps, agt Definition
de arrogai; fatu a orrugos / istrada arrogada = totu a fossos siat a fortza de bi colare mezos graes e siat pro iscavos, triballos
Synonyms e antonyms
chimentau,
secau,
truncadu
| ctr.
intregu
Translations
French
cassé,
brisé
English
broken
Spanish
hecho añicos,
destrozado
Italian
rótto,
infranto
German
zerbrochen.
arvíle , nm Definition
ariedha, bentighedhu fridu meda
Synonyms e antonyms
abra,
abrina,
araghe,
atza 1,
saniete
Etymon
srd.
Translations
French
brise froide
English
cold breeze
Spanish
brisa fría
Italian
brézza frédda
German
kühle Brise.
bentitzólu , nm Definition
min. de bentu, bentu de pagu contu, lenu
Synonyms e antonyms
bentichedhu,
frina,
sisia 2
/
cdh. vinticiolu
Sentences
bellu, mih, custu bentitzolu: est faghindhe una bella friscura ◊ est bentitzolu e a brusiare no faghet ca nos podet fuire su fogu
Translations
French
brise
English
little wind
Spanish
brisa
Italian
venticèllo
German
leichter Wind,
Brise.
frína , nf Definition
bentighedhu lenu, lébiu / min. frinighedha
Synonyms e antonyms
abra,
abrina,
aeresita,
araghe,
arvile,
atza 1,
bentitzolu,
sisia 2,
tirantella
/
afatúgiu
Idioms
csn:
lébiu che f. = lebiedhedhu; regògliere f. = collire maledissiones; f. topa (nau in cobertantza) = fémina chi caminat abbellu abbellu, fintzas fémina contularja, cràstula; f. mala = maledissione, dannu; leare f. = ingòllere cosa mala, irbariare
Sentences
sa frina frita s'intendhet arribbandhe intas a s'ossu (G.Deriu)◊ s'ape reina si pesat a bolu in s'undhallera lépia de sa frina (A.Mura)◊ donzi frina mi gighet moe moe ◊ su chercu chi deris ismarranaiat sos bentos oe timet sa frina (L.Brozzu)
Etymon
srd.
Translations
French
brise
English
breeze
Spanish
brisa
Italian
brézza
German
Brise.
imbàtidu , nm: imbàtiru Definition
bentu friscu de mare chi movet is undhas e infriscat s’abba, pruschetotu de su Sud
Synonyms e antonyms
australe,
imbatu*
Sentences
su piscadori portat sa pedhi niedha, arrecota de su soli e de s'ària salia de s'imbàtiru chi ndi benit de mari
Scientific Terminology
tpm
Translations
French
brise de mer
English
sea breeze
Spanish
viento marero
Italian
imbatto,
brézza di mare
German
Meeresbrise.
sciasciàu , pps, agt Definition
de sciasciai; chi est totu bogau de pare
Synonyms e antonyms
iscónciu,
isorduladu,
sciusciau
2.
carru sciasciau torrat a dèpiri su chi at pagau!
Translations
French
brisé
English
smashed
Spanish
destrozado
Italian
sfasciato
German
zerbrochen,
zertrümmert.
secàu , pps, agt, nm: segadu Definition
de secare; chi est a cantos, a orrugos; cosa segada; fintzes terrenu a pàsculu; iscavu a bisura de canale, po fundhamentu
Synonyms e antonyms
arrogau
/
cunsolza,
segada 1
| ctr.
intregu
Idioms
csn:
macu segadu de crèschere = chi no at callau a ciorbedhu; ne polto sa cara segada = portu sa faci in terra de sa bregúngia
3.
tenzo su segadu de campu a bidatone e apo bisonzu de àtera pastura ◊ ant fatu su secau pro ghetare sos fundhales de sa domo ◊ ant acontzau su camminu e apertu unu secau! (G.F.Sedda)
Translations
French
coupé,
cassé,
rompu,
brisé
English
cut (off),
amputated
Spanish
cortado,
roto
Italian
tagliato,
reciso,
rótto,
spezzato,
infranto
German
geschnitten,
abgeschnitten,
gebrochen,
zerbrochen.
sisía 2 , nf Definition
bentighedhu lébiu
Synonyms e antonyms
aeresita,
bentitzolu,
frina
Sentences
de su bentu no s'intendhet piús una sisia (N.Cucureddu)◊ sa sisia si ndhe picat sas fozas grogas e sicas, múlina múlina ◊ s'ànima nostra est sartisartis a cada móghia de sisia ◊ no si pesat ne frina e ne sisia ◊ cussa pedra de tocu no la movent sisias ne bentos!
Scientific Terminology
tpm
Etymon
srd.
Translations
French
brise
English
breeze
Spanish
brisa
Italian
venticèllo
German
leichter Wind.