acragallài , vrb: acrogallae,
acrogogliai,
acrogolliare Definition
fàere a cragallu, a bisura de cragallu, acancarronau; betare apare animales, fàere a chedha
Synonyms e antonyms
acrocoedhare,
atuturae,
igragalare
/
assortí
Idioms
csn:
folla acragallada = atuturada de maladia, cun is orus acostaus a sa cora mesana; unga acragallada = inconchedhada in sa punta, russa e tosta, de abbatigare sa conca de su pódhighe; manu acragallada = retesa, serrada, cun sos pódhighes chi no bi istirant
2.
seu abarrau tropu tempus crocau in ciú letu: che folla arruta seu acragallau (S.Diana)◊ ma càstia ita cosa: cussu cerpiu comenti passat asuta de su pilloncu acragallat sa folla de s'aràngiu!
3.
is picinnedhos si funt acrogolliaos a su ciu ci est bennenno sa figamorisca
Etymon
srd.
Translations
French
rouler en cornet
English
to crumple up
Spanish
estrujar
Italian
accartocciare
German
zusammenrollen.
atuturàe , vrb: atuturare,
atuturrare Definition
fàere a unu túturu (o a unu tuturru) e, po cussu etotu, atzirbisonare
Synonyms e antonyms
abballonare,
acrocoedhare,
allomborae,
ammurigonai,
arrombulonai,
arruedhulare,
imboligare
/
ammuntonae
/
acragallai
/
aturedhare 1
| ctr.
ispàlghere
Sentences
sas berbeghes si sunt atuturadas comente ant intesu cussa traghidada ◊ pèsache custa camisa prantzada, sinono si atúturat torra! ◊ sos cartzones sunt totu atuturados ◊ si atuturrat preguntèndhesi a chie isse aiat dadu impitzu ◊ no atútures su pabilu ca mi serbit a iscríere!
Etymon
srd.
Translations
French
rouler en cornet
English
to crumple up
Spanish
abarquillarse,
enroscarse
Italian
accartocciare
German
zusammenrollen.
pabilòte, pabilòto, pabilòtu , nm: pabiroto,
pabirotu,
paperotu,
pibirotu Definition
genia de imbodhigu de paperi, imbodhigadura tundha e a punta a una bandha; cosa posta imbodhigada in paperi o cosas deasi; fintzes una genia de lantiedha chi s'ingollet in manu in crufessone a denote
Synonyms e antonyms
cdh. papirotu
Idioms
csn:
fai a p. = impaperotai; faisí a p. = fàgheresi a unu túturu, aggatadu; còiri a p. (es. su sparau) = imbudhiau cun su cundimentu aintru e postu in su fogu (fintzas asuta de su cinixu budhiu)
Sentences
milliones cherent, a pabilotes! ◊ dhi at donau unu paperotu de cunfitura ◊ at comporau unu paperotedhu de tragea ◊ ispódhiat unu paperi e agò ndi pigat unu paperotedhu piticadhedhu ◊ dhui at una scosciura de pibirotus
Etymon
ctl.
paperot
Translations
French
cornet
English
cornet
Spanish
cucurucho
Italian
cartòccio
German
Tüte.