Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

aggortedhài , vrb Definition púnghere a gurtedhu, a lepedha Synonyms e antonyms apugnalai, arresorzare, istocagiare Etymon srd. Translations French frapper à coups de couteau, poignarder English to stab Spanish acuchillar Italian accoltellare German erstechen.

arrasòa, arrasòe , nf: arrasoja, arresoja, arresòrgia, arresorja, arresorza, erresoa, orrosoa, rasògia* Definition aina fata cun d-una lama de ferru o de atzàrgiu puntuda, segante a una parte, intrada e aguantada cun d-un’assaedhu in d-una màniga prus che àteru de ossu isperrada (unu pagu aperta a una parte po incasciare sa lama cun s'atza aintru: a s’àtera is duas perras portant un’ànima de ferru chi agguantat is perras cun ribbrones): cussa de is braberis est a lama prus fine e chentza punta; genia de animaledhu de mare, longhitu, a corgiolu tostau a duas perras, chi candho si serrat assimbígiat a una lepedha serrada / arresoja a foll'e murta = lepa a frama meda prus larga in mesu, coment'e a bentre Synonyms e antonyms arresoi, brotzu, lepa, lesòrgia / gragalloni, gragallu Sentences su ferreri fait ispadinus e arresojas acutzas e segadoras ◊ s'atretzadura de su brabieri fiat unu pinzellu, un'arresorza, una corria de pedhe lúdiga po acutzare, una machineta po ndhe segare sos pilos, unu pètene, un'ispatzulinu, un'iscannu Scientific Terminology ans, crx, solen vagina, ensis ensis, e. siliqua Translations French couteau, rasoir English knife, razor Spanish navaja Italian coltèllo, rasóio German Messer, Rasiermesser.

arrasogiàda , nf: arrasojada, arresojada Definition istichia de lepedha, segada fata a lepedha Synonyms e antonyms sticada Translations French coup de couteau English stab Spanish navajada, navajazo Italian coltellata German Messerstich.

boltédhu , nm: bultedhu, burtedhu 1, bustedhu, ortedhu Definition aina po segare de pigare a una manu, impreau mescamente in coghina e in sa mesa: si narat fintzes a sa lepedha / min. bultedhutzu Synonyms e antonyms gortedhu*, leputzedhu, lipedhu / arrasoa Sentences cussu trau giughet sos corros che boltedhu! ◊ lassat istare canna chi fit seghendhe e bustedhos e si tucat a domo Scientific Terminology ans Translations French couteau English knife Spanish cuchillo Italian coltèllo da tàvola German Tischmesser.

fràma 1 , nf Definition sa parte de una lepa o gurtedhu fata po segare: si dhue distinghet s'atza (fine e segante) e su tolu (sa parte grussa), sa punta Synonyms e antonyms follu | ctr. màniga Translations French lame de couteau English knife blade Spanish hoja Italian lama del coltèllo German Messerklinge.

gortédhu , nm: gurtedhu, gutedhu Definition genia de aina segante a un'atza de pigare a una manu, mescamente impreau in coghina, in mesa; in is ògronos po magiare su linu, genia de màniga fata cun duas tàulas chi calant de atza in is imbagas de sa càscia / partes de unu gurtedhu: sa màniga, s'atza, sa punta, su tolu; genias de gurtedhos: de buciaca, de mesa, de iscroxai animalis, de crastai, de innestai; gortedhu sbucau o ingurdu = irmarradu, totu marras, chi no segat; g. assarretau = cun s'ata a dentighedhas Synonyms e antonyms boltedhu, leputzedhu Sentences est abboxinendi che animali tocau de gortedhu! ◊ su pani dh'at segau a gortedhu ◊ sciadau, una giovunedha boit: gei no boit mancu un'istichida de gortedhu, no!… Scientific Terminology ans Etymon ltn. cultellus Translations French couteau English knife Spanish cuchillo Italian coltèllo da tàvola German Tischmesser, Küchenmesser.

iscorjadòre , nm: iscroxadori Definition chie iscòrgiat, macellandho pegos Synonyms e antonyms ispedhadore Sentences frisciura e conca ndi dhas pigant is iscroxadoris po su trabballu insoru Etymon srd. Translations French couteau à écorcher, écorcheur English flaying knife Spanish desollador Italian scortichino German Schindmesser.

istuzòne , nm Definition gurtedhu mannu de coghina Translations French grand couteau English big knife Spanish cuchillo grande Italian gròsso coltèllo German großes Messer.

lèpa , nf Definition aina cun d-una lama puntuda e segante de atzàrgiu temperau, a màniga prus che àteru de corru cun isperradura in mesu po serrare sa lama cun s'atza aintru / min. lepedha, leputza, leputzedha; partes de sa l.: màniga (a duas perras cun s'ànima o alcu de ferru in mesu, ribbadinos, anedhu de otone), frama (punta, ata, tolu), collu o truncu (su tretu inue sa frama est intrada apare cun sa màniga); l. de innestare = itl. innestatóio Synonyms e antonyms arrasoa, brotzu, lesòrgia, istuzu Idioms csn: segare, púnghere a l., acutare o arrodare sa l.; lepa a follu a brenti de isparedha o a folla de murta = lepa a frama larga meda; crezes de lepa: patadesa, guspinesa, arburesa; l. iscollada = lepa chi a fortza de l'impreare che abberit sa frama prus de comente depet, dorchíndhesi a daesegus; èssere una lepa (nadu de ccn.)= tramperi, fartzu, leperi; èssiri una mala lepa = prenus de rusas, de trampas Sentences fiat una lepa lussurgesa, de cussas a mànigu de corru e lama de atzàrgiu bàtiu e temperau in s'ollu ◊ sa màniga de sa lepa est incircada cun anedhu po fortalesa ◊ pro mànigas de lepa sos menzus corros sunt sos de murone, ma sos piús impitados sunt sos de su màsciu de elveghe Surnames and Proverbs smb: Lepedda, Leppedda Scientific Terminology ans Translations French couteau à cran d'arrêt English jack knife Spanish navaja Italian coltèllo a serramànico German Klappmesser.

rasògia, rasòja , nf: arrasoa, lesòrgia, resòglia, resoja, resolza, resòrgia, resorza, risoza Definition lepedha, aina fata cun d-una lama de ferru o de atzàrgiu, puntuda, fine e segante a una parte (atza) e grussa a s'àtera (tolu), incasciada cun sa coa firma in d-una màniga prus che àteru de ossu isperrada a una parte po serrare sa lama cun s'atza aintru: cussa de is braberis est a lama prus fine, a punta tundha, de grussària parívile / is partes de una resòrgia: sa frama o follu (ata, tolu, punta, coa), sa màniga (perras, arcu de ferru, ribbadinos, truncu, anedhu)/ resorja de mari = gragallu, genia de animali croxudu, longu, a duas perras (solen siliqua) chi assimbillant a su mànigu de una resoja Synonyms e antonyms brotzu, istuzu, lepa Sentences sas resorzas prus famadas sunt sas guspinesas, sas patadesas e arburesas ◊ pro cumprire su sestu de una resorza tocat a buscare e triballare su corru, su ferru, fàghere sa fiama e intrare apare sas duas partes Scientific Terminology ans Etymon ltn. rasoria Translations French couteau à cran d'arrêt, rasoir English razor, claspknife Spanish navaja Italian coltèllo a serramànico, rasóio da barbière German Klappmesser.

sticàda , nf: isticada* Definition istichia, segada fata a lepedha, cropu de cosa puntuda (mescamente segante) giau a punghidura (ma fintzes s. de pei) Synonyms e antonyms arrasogiada, istocada Sentences cussus si buscant una sticada de gortedhu a piturras, chi si ponint in mesu ◊ dona una sticada de istrúmbulu a su bòi! Translations French coup de couteau English stab Spanish cuchillada Italian coltellata German Messerstich.