addascàre , vrb: addescare Definition
giare a papare ponendho in buca sa cosa a unu pipiu, a unu chi no podet papare a solu (ma si narat fintzes de chie papat cun dificurtade manna, apenas arrennescet o no arrennescet a papare a solu); pònnere o betare s'addescu, sa brovenda a is animales
Synonyms e antonyms
aescai,
abbrovendhae,
imbuconai
Sentences
atzegadu, si de tzibbu un'aizu che ingullias fit de àteras manos addescadu ◊ a chie los addescat, lendhe s'addescu aggantzant a sa manu ◊ sa mama addescat sos puzonedhos minudos in su nidu ◊ su maritu addescaiat sos minores ◊ unu malàidu grave mancu a si addescare si abbalet ◊ Nennedha est addascandhe su late a su piticu
Etymon
srd.
Translations
French
nourrir à la petite cuillère
English
to feed
Spanish
dar de comer
Italian
imboccare,
nutrire
German
in den Mund stecken,
füttern.
aescài , vrb: aiscae,
aiscai,
aiscari,
escai,
iscai Definition
giare a papare ponendho in buca sa cosa a su pipiedhu, a fintzes a unu chi no si dha podet fàere a solu
Synonyms e antonyms
addascare
Sentences
si no papat, cuss'animaledhu, tocat a dh'aiscari ◊ dhi tocat a guardai sa mama ca est a camba segada, ma po papai ciai no tocat a dh'aiscai
Etymon
srd.
Translations
French
nourrir à la petite cuillère
English
to feed
Spanish
dar de comer
Italian
imboccare
German
in den Mund stecken.
cocerínu , nm: cociarinu,
cocioniu,
cociorinu,
cotzirinu,
cucerinu,
cuciarinu,
cucirinu,
cuglierinu,
cutzarinu,
cutzerinu,
cutzirinu Definition
genia de cullera pitichedhedha e a màniga prus curtza e fine / bodhiri a c. de terra = collire a cogarzu, a biculedhos, nadu de cosa tropu díliga chi no bàliat nudha
Synonyms e antonyms
ciocorinu
Sentences
ghetasidhus tres cocionius de tzúcuru a su cafei! ◊ zammi su cotzirinu!
2.
chi no papas… a cociorinus de terra tocat a ti ndi bodhiri!
Etymon
itl.p
cuciarin
Translations
French
petite cuillère
English
tea-spoon
Spanish
cucharilla
Italian
cucchiaino
German
Teelöffel.
coceròni , nm: cociarone,
cocienoni,
cocioroni,
cuceroni,
cuciarone,
cuciaroni,
cutzarone,
cutzerone Definition
terudha tupada, po umprire cosa mescamente de brodu; una genia de pigione chi portat su bicu a bisura de cullera / èssere semper in mesu che cutzerone in patedha = sempri fichiu in dónnia cosa
Synonyms e antonyms
terudha
/
bicàngia
Sentences
móricat sos gurugliones chin su cutzerone ◊ in su cugudhu de sa tzeminera, unu filu frimau de parti a parti cun duas tàcias apompiàt crobetoris, coceronis e turras istampadas
Scientific Terminology
ans, pzn
Translations
French
louche,
cuillère à pot
English
ladle,
duck
Spanish
cucharón
Italian
méstolo,
cucchiaióne,
ànatra mestolóne
German
Suppenlöffel,
Löffelente.
cociàle, cociàra, cociàre, cociàri , nm, nf: cuciare,
cuciari,
cutzara Definition
genia de aina pitica, a figura ovale, unu pagu tuvuca, fine, cun sa màniga, po umprire e portare a buca cosas brodosas
Synonyms e antonyms
cucera,
collera,
tullita
Sentences
in sa mesa no bi aiat ne cociaris, ne furchetas e ne burtedhos ◊ sa minestra si mànigat a cutzara ◊ cociares e fulchetas si ponent acultzu a su piatu ◊ at assazadu unu cociale de giagadu
Surnames and Proverbs
smb:
Cucciari
Scientific Terminology
ans
Translations
French
cuillère
English
spoon
Spanish
cuchara
Italian
cucchiàio
German
Löffel.
imbucài, imbucàre, imbucàri , vrb: immucare Definition
pònnere in buca; intrare, fàere intrare a unu logu (e fintzes abbojare, atobiare); pigare o cumenciare a fàere calecuna cosa
Synonyms e antonyms
comentzari,
imbrocare,
inghitzai,
intrae
Idioms
csn:
i. una cosa a unu = prenàrelu, ponnerecheli carchi idea in conca; i. una fàula a unu = contàreli fàulas, fàghereli a crere cosas chi no sunt; imbucaisí dogna cosa = crere totu; no ischire da' ube l'i. = no isciri de aundi cummentzai a fai unu trabballu, o una chistioni; i. una surra a unu = surraidhu; imbucare una lítera = betarechela in sa casseta ue collint sa posta in tuca
Sentences
zughiat in manu unu cantu de pane e imbucadu si che l'at ◊ imbucadichelu custu bículu de pane!
2.
sos boes che cherent imbucados in sa tanca ◊ imbucàdeche sos canes in sa malesa a ndhe suguzare sos porcrabos! ◊ at imbucatu un'amica chi no bidiat dae pitzinnia (G.Farris)◊ atacamos unu dae un'ala e unu dae s'àtera e nos imbucamos a mesu caminu (E.A.Bernardini)◊ segunnu inue che imbucat no torrat a presse!◊ Pilighita no bolit imbucari a criari!◊ immuca, immuca: tira sa coldiola e ispigne sa genna!
3.
dhi fut imbucada una grandu timoria ◊ est imbucandumí unu fàmini!…◊ bufit una tassixedha, ca dhi fait imbucai apititu! ◊ imbuchit, bengat aintru! ◊ si su dinai nc'est essiu, bolit nai ca est peri imbucau! ◊ lasso sa bidha e imbuco in su caminu ◊ no funtzionat bèni ca dhui at imbucau abba in mesu de is orrollianas
4.
at imbucau a castiare, a pròere, a prànghere, a ríere, a chistionare ◊ l'imbucas a bufare dae manzanu: a candho a sero pares un'istratzu! (Tz.Muredda)
Translations
French
nourrir à la petite cuillère
English
to feed,
to prompt,
to enter,
to begin
Spanish
alimentar,
embocar
Italian
imboccare
German
in den Mund stecken,
einbiegen.
mórica , nf, nm: moriga,
móriga,
mórigu 1,
múrica,
múriga,
múrigu Definition
màniga de linna intrada in d-una mesa luna de linna etotu, lada (paret una marra), po murigare su cagiau faendho su casu, o po ndhe bogare sa farra de su lacu de sa mola: sa móriga de is maistos de muru est de ferru, unu pagu acancarronada e a màniga meda prus longa e grussa e s'imperat po fàere s'impastu (pruschetotu de crachina), cussa de su pastore podet portare sa parte chi s'intrat a su cagiau totu a puntas (serbit solu po murigare, faendho su casu)
Synonyms e antonyms
búlia 1,
muricadore,
pilisa,
tiravarra
Sentences
su pastore giagat su late e daghi morit l'isfiorit chin sa múriga ◊ po fai sa farra serbint su sedatzadori, su sedatzu, sa móriga, is turras
Scientific Terminology
ans
Etymon
srd.
Translations
French
cuillère à pot
English
stirrer
Spanish
cucharón
Italian
mestatóio
German
Rührlöffel.
trobiòla, trobiólu , nf, nm Definition
terudhone de linna po umprire sa farra de impastare; fintzes ortigu a bisura de lacu a pònnere cosa
Synonyms e antonyms
sàssula,
trobia
/
bagione
2.
s'ispidu puntat a su trobiolu: su crabitu arrustidu intro ch'est rutu
Scientific Terminology
ans
Etymon
srd.
Translations
French
cuillère à pot,
louche
English
large spoon
Spanish
cucharón
Italian
cucchiaióne
German
Schöpflöffel.