Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

ballàllara, ballàllari , nf, nm Definition su istare move move de sa cosa posta male o pagu firma / istare in b. = coment'e in tàntaris, in cancalleu, como orruet posca no orruet, pagu seguru Synonyms e antonyms cancalleu Sentences l'aiat chérfidu bídere mesu mortu, cun sas ancas resas, atacadu a sa fune, in ballàllaras ◊ sa domedha sua fit in bàllallara, acadhichinada in d-una raina ◊ at postu su pè in ballàllara e trodhuladu ch'est a terra Etymon srd. Translations French manque d'aplomb English staggering Spanish tambaleo, Vacilación Italian traballaménto German Wackeln.

dilganàdu , agt: dirganadu, disiganadu Definition chi no tenet gana, chi est chentza de gana, pruschetotu chentza gana de papare, iscassu de apetitu Synonyms e antonyms arremàsigu, irganau, sganiu / cdh. sganatu | ctr. imbideadu, imbozadu, inganidu Sentences sos prus malassortados, in iscola sunt azummai totugantos sos prus dirganados puru Etymon spn. desganado Translations French qui manque d'appétit, nonchalant English lacking appetite, unwilling Spanish desganado Italian inappetènte, svogliato German appetitlos, lustlos.

disapégu , nm Definition mancàntzia de apegu, de amore, de istima, de atacamentu a unu o a calecuna cosa Synonyms e antonyms disamore, disistima Sentences nosus seus cudhus calaus in su duamila, casi in s'erari de su roncali, esémpiu de disapegu e disamparu Translations French manque d'amour English disaffection, indifference Spanish desapego Italian disamóre, disaffezióne, distacco German Abneigung.

iscassèsa , nf: scassesa Definition su èssere iscassu in o de una cosa, su èssere tropu pagu Synonyms e antonyms carestia, grusura, iscassia, merchinzia | ctr. bundhàntzia Etymon ctl. escassesa Translations French pénurie, manque English scarcity Spanish escasez Italian scarsézza German Knappheit.

iscassía , nf Definition su èssere iscassu, de sa cosa, su ndhe mancare, èssere pagu / i. de tribàgliu = mancàssia de postos Synonyms e antonyms carestia, grusura, iscassesa, merchinzia | ctr. bundhàntzia Sentences cussu fit tempus de iscassia de "papa", ca fit tempus de gherra ◊ sas raighinas mias sunt restadas francas a chelu in iscassia de lentore ◊ cussu est frutu chi no andhat mai male e ne connoschet iscassia Etymon srd. Translations French pénurie, manque English scarceness Spanish escasez Italian scarsità German Knappheit.

isganadítu , agt Definition chi no tenet gana, nau pruschetotu de sa gana de papare Synonyms e antonyms dilganadu, irganau | ctr. famidu, inganidu Etymon srd. Translations French qui manque d'appétit English lacking appetite Spanish inapetente Italian inappetènte German appetitlos.

mancaméntu , nm Definition su mancare, su bènnere mancu, su no dhu'èssere de una cosa; crica de bestiàmene furau, de cosa chi mancat Synonyms e antonyms perdimentu | ctr. iscroidura Idioms csn: èssere a mancamentos de coro = zúghere su coro chi istat male, benindhe mancu, coment'e arrimèndhesi; èssere in mancamentu = chirchendhe cosa chi at mancadu, prus che àteru pro fura Sentences isto guasi in mancamentu, sufritendhe s'irraighinadura patida dae candho andhei a iscola ◊ s'oghiada de issa dhi poniat unu sfinitzu prus mannu de su mancamentu chi dhi fiat pigau (I.Lecca)◊ amus afiladu fatu de sa trata, in mancamentu de sas bacas ◊ in montes bi at coladu zente in mancamentu Etymon srd. Translations French manque English cash short Spanish falta, mancamiento Italian ammanco German Manko.

mancànscia, mancànsia , nf: mancàntzia, mancàssia Definition su mancare de calecuna cosa chi dhue serbit, nau siat de cosas candho funt chentza calecuna parte, o faent a fossu ue depent èssere bene in paris, e siat de su cumportamentu de chie, mescamente cun curpa, no faet su dovere, su giustu, o faet male Synonyms e antonyms afatallu, falta, fresa 1, manchítzia, pecadu | ctr. sobra Sentences in cust'intúnigu chi ant fatu che at mancàssia: est a fossos! ◊ sa binza si l'at comporada fata ma bi aiat mancàntzias e bi at sighidu a prantare fundhos 2. Deus at a cumpadessi is mancàntzias nostas ◊ connosco sas mancànsias mias ◊ oe duas arrigas cherzo iscríere: si no dhu fatzo mi sento in mancàntzia ◊ apo pecadu in òperas, pessos e mancàssias ◊ cussos no si connoschent chi sunt in mancàntzia! ◊ pro cussa mancànscia mi li so atraghentadu ◊ mancàntzia manna no mi ndi as connotu: poita ses primau cun mimi? ◊ tue non sentis vilesa ne mancàntzia! Etymon itl. Translations French manque, carence, faute, omission English defect, omission Spanish falta Italian mancanza, carènza, deficiènza, lacuna, manchevolézza, omissióne German Mangel, Verfehlung.

mancàu , pps Definition de mancai 1, -are Translations French manqué English lacked Spanish faltado Italian mancato German gemangelt.

merchínzu , nm: merghinzu, mischinzu Definition su èssere tropu pagu de sa cosa / a m. = a mindigu Synonyms e antonyms immerghinzu, iscassia, merchinzia, mindhighiu / cdh. milchignu | ctr. bundhàntzia, sobra Sentences sas provistas fint a mischinzu ca s'incunza fit romasa ◊ pesadu a merghinzu, no at irvilupadu ◊ malu est a pònnere sas cosas a merghinzu, e peus s'istrubberia! ◊ semus sempre a merghinzu che a sas benas de istiu Etymon srd. Translations French pénurie, manque English scarcity Spanish penuria, escasez Italian scarsità, penùria German Mangel.

pazosía , nf Definition su èssere pageris, su si crèdere meda Synonyms e antonyms bagianeria, barrosia, bragheria, ispómpiu, prejumu, spalleria Sentences cantu su poete silighesu teniat de braga, de pazosia, cudhu aiat de seriedade e de agguantu Etymon srd. Translations French prétention, manque de modestie English immodesty Spanish jactancia Italian immodèstia German Unbescheidenheit.

smemoriadúra , nf Definition su smemoriai Synonyms e antonyms smemoriamentu 2. feriu a smemoriadura Etymon srd. Translations French manque de mémoire English lack of memory Spanish desmemoria Italian smemoratézza German Vergeßlichkeit.