bargamínu , nm Definition
genia de paperi fatu de pedhe brebeghina
Synonyms e antonyms
pedhecaminu
Etymon
itl.
bergamina
Translations
French
parchemin,
papier parchemin
English
parchment
Spanish
pergamino
Italian
pergamèna
German
Pergament.
càlta , nf: carta,
cata 2 Definition
paperi iscritu de documentu, lei o àteru (fintzes cuntratu); genia de cartonedhu a figuras e a números po giogare, po cricare de ingertare su benidore, po fàere fatúgios (min. cartita); paperi chi cun síngias, línias, colores e símbulos rapresentat o figurat su logu (terra, mare); su pl., is bandheras de crésia (de santos, de sócios) chi si ingollent po fàere sa crufessone / Carta de Logu = is leis de su Regnu de Arborea chi at postu innantis Marianu IV e apustis Leonora a úrtimos de su 1300 (fortzis su 1392); c. de identidade = documentu chi giaet s’autoridade púbbrica cun totu is piessignos e sa fotografia chi distinghent a unu
Synonyms e antonyms
dochimentu
/
cartina 1
/
ghione
Idioms
csn:
is mertzas de is cartas sunt: orus, cupas, bastus e ispadas; pònnere sas cartas (in crésia)= fàghere sas prubbicatas, avisu chi duos si depent isposare; fàghere, meschiare, minare, giogulare, cupare o irgupare, dare o betare sas cartas; fàghere sas cartas a unu (su chi faint is brúscius)= ghetai e lígiri is cartas po biri su chi narant de su tempus benideru de unu o po isciri àteru; èssiri a carta pérdia = a barca pérdia, in dificurtade manna de no ndhe pòdere essire; bia sa carta mabi tallada… = bida sa capa male sestada… bidindhe sa cosa andhendhe própiu male…; servire a carta = fàghere unu cuntratu pro dóighi annos (a c. intrea) a serbire cun ccn.; fai carta = obbrigàresi cun iscritura; fàghere a sas primas bàtoro cartas = brigare deretu, èssere letranghigurtzu, learesila pro nudha, chèrrerendhe s'iscusa pro brigare
Sentences
sa carta mia cantat in cannedhu ◊ sa Carta de Logu est unu monumentu de sa tzivilidade sarda ◊ de una cosa de nudha ndi at fatu una carta norara! ◊ pro sa nàschida de su pitzinnu apo frimmadu sas cartas in Comunu
2.
sos betzos sunt gioghendhe a caltas ◊ est gioghendi a cartas cun is amigus ◊ lassadhu andai in cartas de dimóniu! ◊ sa majarza li at fatu sas cartas a bídere si aiat fortuna
3.
is féminas funt andendi a pigai is cartas po bessí in prucessioni
4.
navighendhe velotze che galera no fit bisonzu de zugher sa carta
5.
pariat a carta pérdia, candu si est ammaladiau ◊ candu a s'improvisu nd'est essiu Gesús, is Fariseus si funt bius a carta pérdia
6.
una parte de sos ómines suos fint teracos a carta intrea pro dóighi annos
Surnames and Proverbs
smb:
Carta
Etymon
itl.
Translations
French
papier,
carte
English
paper,
card
Spanish
papel,
carta
Italian
carta
German
Dokumente,
Karte.
cartabbullàda , nf Definition
fógliu de paperi cun valore legale, paperi bullau
Sentences
sa paràula mia est prus de testamentu fatu in cartabbullada!
Translations
French
papier timbré
English
stamped paper
Spanish
papel sellado
Italian
cartabollata
German
Stempelpapier.
cartabísta , nf Translations
French
papier mâché
English
paper-pulp
Spanish
cartón piedra (m)
Italian
cartapésta
German
Papiermaché.
cartavetràda , nf Definition
genia de paperi fatu arrasposu a una parte po allisare linna passandhodhu a frigadura
Translations
French
papier de verre
English
glasspaper
Spanish
papel de lija
Italian
carta vetrata
German
Glaspapier.
fascíta , nf Definition
min. de fàscia 1; tira de paperi po aguantare ccn. cosa; fintzes anedhu, fasceta
Synonyms e antonyms
anedhu
2.
sa lóriga o fascita est su nòmini de s'anedhu chi s'ómini donat a sa fémina chi at aggradéssiu sa pregunta
Translations
French
bande de papier
English
wrapper
Spanish
faja
Italian
fascétta
German
Bändchen.
pabilàza , nf: paperalla,
paperaza,
papiralla Definition
paperis, fòglios de paperi (si narat fintzes unu pagu a disprétziu o po paperis bècios)
Synonyms e antonyms
pabilàmine,
paperàciu,
paperàmini
Sentences
sa genti de campagna est pagu avesa a sa pinna e a is paperallas
Etymon
srd.
Translations
French
paperasse,
vieux papier
English
heap of papers
Spanish
papel,
papelorio
Italian
scartòffie,
cartàccia
German
Papiere,
Altpapier,
Wisch.
pabílu , nm: pabiru,
papilu,
papiru Definition
fógliu de pasta de linna de diferente grussària, mannària e calidade segundhu s'impreu chi depet tènnere; iscritura cun valore de documentu / calidades de p.: de istratzu (genia de paperi grussu po imbodhigare cosa de butega, de colore unu pagu grogo), de iscríere, de pacos, de giornale, de forru (a pònnere in lamas cun cosa coendho in su forru)
Synonyms e antonyms
paperi
/
dochimentu
Idioms
csn:
fàghere p., in p. = iscríere unu dochimentu cun valore legale (es. pro lassare siendha a unu); pònnere sos papiros in crésia = fàghere sas prubbicatas
Sentences
ca non bi aviat luna allughiant papiru chin luminos ◊ at ispartu sa lughe de sa mente in fòglios de pabiru pro su sardu ◊ custu pabilu apo comporadu pro ti lu mandhare iscritu ◊ ndh’est ruta una rundhinedha mulinendhe che pabilu ◊ sa merce est totu pabilu: vinti grammos de bullitas las bendhet pro mesu chilu!
2.
ant giambadu e fatu l'ant in pabilu: cudhu de li dare s'alveghe, s'àteru de li dare sos canes ◊ si gruxeit subra de sos papiros in chirca de un'istória fea a trumbullada (F.Masala)
Etymon
ltn.
papyrus
Translations
French
papier
English
paper
Spanish
papel
Italian
carta
German
Papier.
pabiristràtza , nm: paperestràciu Definition
paperi béciu, bonu po ndhe torrare a fàere àteru nou
Synonyms e antonyms
ttrs. pabiristratza
Translations
French
vieux papier
English
wastepaper
Spanish
papel viejo
Italian
cartastràccia
German
Makulatur.
papéri , nm Definition
fógliu fine de pasta de linna de diferente grussària, mannària e calidade segundhu s'impreu chi depet tènnere; iscritura cun valore de documentu / calidades de p.: aciuposu, de iscríere, de pacos, de seda (finedhedhu: itl. carta velina), de pàgia (grussu, de colore grogo)
Synonyms e antonyms
pabilu
/
atu,
dochimentu
Idioms
csn:
paperi de bullu = carta bullada; paperi de cómudu = pabilu a frobbire candho si andhat de su corpus, itl. carta igienica; bíviri in su p. de seda = chentza dificurtade peruna, bene meda, contivizadu
Sentences
abbàida si mi agatas unu cantu de paperi po alluminzare su fogu! ◊ su turronaju pigat is turrones e dhos imbódhigat in paperi de pàgia
2.
paperi cantat e língua càlliat ◊ at fatu su cuntratu a paperi bullau
Etymon
ctl.
paper
Translations
French
papier
English
paper
Spanish
papel
Italian
carta
German
Papier.
tapessería , nf: tapetzeria,
tapisseria Definition
orrobba téssia coment'e tapeto o paperi (prus che àteru a figuras, disegnos) chi si ponet po ammontare muros, pomentos o àteru
Synonyms e antonyms
tapetzadura
Etymon
ctl., spn.
tapissería, tapicería
Translations
French
tapisserie,
papier peint
English
paper (wall)
Spanish
tapicería
Italian
tappezzerìa
German
Tapeten.