agghégiu , nm: aggheju,
agghexu Definition
su tocare o atumbare un’arremu malàidu, chi dolet; su chi si faet o si narat, fintzes a marrania, a incídiu, giaendho ifadu e faendho arrennegare s'àteru, aciunghendho male a su male, dolore o dispraxere a is dispraxeres, a is ofesas: a logos, fintzes cosa chi si tenet a istrobbu, istrepos, bascaràmene; fintzes cosa chi si faet o chi si narat po audire, animare a unu
Synonyms e antonyms
abbruncadura,
abbrúnchidu,
abbruncu,
atumbada,
irbrúnchiu
/
alliu,
incídiu,
inzenza,
inzerra,
tzítziu
| ctr.
abblandhu,
aconnortu
Sentences
ohi, male, ite agghégiu a su bratzu malàidu!…◊ sos agghejos de sa vida sunt medas ◊ si fit mesu penetidu de sas peràulas malas chi pro cuss'aggheju li fint fuidas dae buca ◊ su tilipirche a totu dat aggheju, ue passat est peus de su raju! ◊ su púlighe est minudedhu ma za ndhe daet de aggheju!
2.
sos cumpanzos si divertiant a li dare aggheju ◊ si li das aggheju, cussu s'imberrisconat!◊ su maridu fit cotu che candho mai l'aiat bidu: tra agghexu e velenu li cheriant sas candhelas solu pro totu su chi li fit betendhe apare!
3.
si li daes aggheju, a isse no li paret beru: si ndhe cuntentat meda!
Etymon
srd.
Translations
French
provocation,
exacerbation
English
exacerbation,
provocation
Spanish
provocación,
exacerbación
Italian
provocazióne,
esacerbazióne
German
Herausforderung,
Verschärfung.
allíu , nm Definition
su alliare, calesiògiat cosa chi podet giare a un’àteru ocasione de fàere cosa chi no andhat bene; unu tanti pagu, su tanti de ndhe tastare, de ccn. cosa / èssere un'a. = donai ocasioni, incidai
Synonyms e antonyms
agghégiu,
tzítziu
/
atzicu
Sentences
custa caminera in mesu a sa tanca est un'alliu (G.Ruju)◊ a l'àere in grefa est un'alliu ◊ s'avansada chi mi as fatu est un'alliu! ◊ unu papagallu chi bi aiat in carrela fit s'alliu de minores e mannos, ca naraiat totu
2.
ocannu de cariasa bi ndh'at ebbia un'alliu
Etymon
srd.
Translations
French
provocation,
dégustation
English
provocation,
tasting
Spanish
provocación,
bocado
Italian
provocazióne,
assàggio
German
Provokation,
Kosten.
dèrre , nm, agt Definition
cosa chi si faet o si narat a marrania, faendho arrennegu o tzacu a s'àteru; nau de unu, chi est circabretus, bestifocos / vatire a ccn. a su d. = a si la leare cun arrennegu, cun airu
Synonyms e antonyms
agghégiu,
incídiu,
intriscu,
ismarranada,
marrania,
ringa,
tzuntzulladura
Sentences
amamus tantu su progressu chi nos ridet a fúrriu pro nos fàchere su derre, ma cherimus sa zustíssia bera ◊ iscoetandhe su pische mi fughiat dae manos e mi torraiat a fàchere su derre! ◊ Tanielle candho si ndhe fit bidu giutu a su derre aviat mortu tres vacas de s'inimicu (G.Chironi)
Etymon
srd.
Translations
French
provocation
English
challenge
Spanish
provocación (f)
Italian
sfida,
provocazióne
German
Herausforderung,
Provokation.
incídiu , nm: intzídiu,
intzidu Definition
su chi si faet o chi si narat faendho arrennegare e cricandho brigas o fintzes po mòvere a unu a fàere ccn. cosa
Synonyms e antonyms
agghégiu,
derre,
intzírigu,
inzenza,
pretzipitu,
provocu,
tzítziu
Idioms
csn:
donai s'i. a unu, parare incídiu = intzidiare a unu; i. pro pigare a cannitu = cosa chi faghet arretare, itl. afrodisìaco
2.
aite as bogadu àteru intzidu, como chi fimus faghindhe custu? ◊ no li dias àteru intzidu puru, como, za li bastat su durche chi zughet in manu! ◊ dae intzidu e ispera pro no tzèdere a s'isporu! ◊ apu dépiu torrai a fai is domandas a babbu miu, ca de issu est partiu s'intzidu de sa chistioni
Etymon
srd.
Translations
French
incitation,
provocation
English
incitement,
challenge,
defiance
Spanish
estímulo,
provocación
Italian
incitaménto,
stìmolo,
provocazióne,
sfida
German
Anregung,
Herausforderung.
intzídia , nf Definition
su istare atzitzandho, cricandho e ofendhendho s'àteru, faendhodhu arrennegare po atacare briga, gherra o àteru iscórriu
Synonyms e antonyms
atórigu,
aturigada,
atzitzamentu,
impúncia,
incíliu,
insúliu 1,
insullamentu
Etymon
srd.
Translations
French
provocation
English
defiance,
challenge
Spanish
provocación,
desafío
Italian
provocazióne,
sfida
German
Herausforderung.
marranía , nf Definition
su chi si faet o chi si narat atzitzandho s'àteru a gherrare, a fàere calecuna prova, a bíere chie est prus forte, chie binchet, tenet resone, o àteru / pònnere sa (o in) m. = ammarranare
Synonyms e antonyms
derre,
intriscu,
ismarranada,
tirrimarranu
Sentences
a mei no mi dha pongas, sa marrania, lah! ◊ sos chi ant mortu a babbu fint sempre a marrania cun nois ◊ su zigante li at postu marrania e l'at ghintadu che astore ◊ proa, coment'e deo chimbanta annos in su palcu, a giogare a marrania sos improvisadores piús mannos! (Piras)◊ no isco chie at a èssede faendhedhi marrania
Etymon
srd.
Translations
French
défi,
provocation
English
challenge
Spanish
desafio,
reto
Italian
sfida,
provocazióne
German
Herausforderung,
Provokation.
tzuntzulladúra , nf Definition
su tzuntzullare, ingiuliare, nàrrere cosa chi faet arrennegu, tzacu, a s'àteru
Synonyms e antonyms
agghégiu,
incídiu,
intriscu,
ismarranada,
tzuntzullu
Etymon
srd.
Translations
French
provocation
English
provocation
Spanish
provocación
Italian
provocazióne
German
Aufreizung.