Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

acucacúca , avb Definition andhare o istare a. = andai a pampadas, a pampas, a s'imbàtoro, a su cua cua a manera de no si fai biri, o fintzas timendi Sentences bi fisti tue puru acucacua che su cucummiau in moridina! ◊ paret chi la bida abbandha intro de gianna, sempre in ilgiros a s'acucacuca, a minnanna ◊ fint coment'e túrtures in su trigu, a s'acucacuca, furendhe ◊ manízadi, maniza, e faghe sa multra che chi ti che andhes e tòrrache a inie acucacuca! Etymon srd. Translations French à quatre pattes English on all fours Spanish a gatas, a escondidas Italian carpóni, di nascósto German auf allen vieren, heimlich.

baralícu , nm: barralicu, barrallicu Definition genia de bardúfola pitichedha chi si faet girare cun is pódhighes, a bàtoro afaciadas cun d-una lítera iscrita: P (pone), M (mesu, metade), T (totu), N (nudha), chi bolent nàrrere su chi depet fàere su giogadore chi dh’at betada segundhu sa lítera chi presentat candho si firmat (pònnere e aciúnghere àteru a sa posta, bínchere sa metade, o totu, o nudha) / barrallicus = cocoedhos de mare; barrallicu longu = animaledhu de mare a corza tosta, itl. torricèlla; b. veru = àtera creze gai etotu, itl. còno del Mediterràneo Synonyms e antonyms badharincu, pone, pimpirimponi Sentences in sa noti de Paschixedha giogàst a barrallicu cun mei 2. arrumbulant in sa menti is arregordus, fúrriant a lestru che barralicus! Surnames and Proverbs prb: su barrallicu essit puru a ponni! Scientific Terminology ggs Translations French toupie à quatre faces, toton English little spinning, teetotum top Spanish perinola Italian girlo German eine Kreiselsorte, Nimmgib.

bàtero , agt, nm: bàteru, bàtoro, batro, bàturu, cuàtero Definition númeru, su fatante de su tres, duos e duos (in números àrabbos 4, in números romanos IV): nau de ora est sèmpere nf. plurale / fàghere pro b. = achipire meda, fàghere su tantu chi podent fàghere in bàtoro Sentences traballaiat, no timiat de s'imbrutare sas manos e faghiat pro bàtoro ◊ benit a innoghe a che ispèndhere cussos bàtero arreales! ◊ bàtoro ogos bient prus de duos! 2. - It'ora est? - Funt sas bàtero! Etymon ltn. quatt(u)or Translations French quatre English four Spanish cuatro Italian quattro German vier.

bateroghèntos , agt, nm, prn: batoschentos, cuatrugentus Definition bàtoro bortas chentu (in números àrabbos 400, in números romanos CD): coment'e agt. podet cuncordare cun sa genia de su nm. (su camp. no dhu faet) Sentences a sa cabertura bi at chérfidu batoschentas téulas ◊ cussu pastore tenet bateroghentas brebès Etymon srd. Translations French quatre cents English four hundred Spanish cuatrocientos as Italian quattrocènto German vierhundert.

batomíza , agt, nm: cuatrumila, batoromila Definition bàtoro bortas milli Etymon srd. Translations French quatre mille English four thousand Spanish cuatro mil Italian quattromila German viertausend.

gortogòrto , avb Definition nau de sa manera de camminare, a pampas, a s'acucacuca, a baubbau 1, ponendho is manos e is benugos in terra, a s'istichi istichi, ma fintzes mudu mudu, chentza si fàere intèndhere Synonyms e antonyms imbàtoro Translations French à quatre pattes English on all fours Spanish a gatas Italian carpóni German auf allen vieren.

imbàtoro , avb Definition nau de sa manera de camminare, a pampas, ponendho is manos e is benugos in terra / andhare a s’i. = a pampadas, a pampas, a tatas, a cuatru peis, a baubbau, a catummiau, a s'imbàtula, itl. gattonare Synonyms e antonyms gortogorto Sentences fit andhendhe a s'imbàtoro, totu irbadhinadu ◊ sos pisedhos a zogu caminant a s'imbàtoro Etymon srd. Translations French à quatre pattes English on all fours Spanish a gatas Italian carpóni German auf allen vieren.

isprubbicàre , vrb Definition iscandhaligiare, nàrrere una nova o chistione a totugantos, a sa gente peri su logu Synonyms e antonyms isbandhizare, iscandhulizire, piredhare, tamburinai, trumbitai | ctr. cuare Sentences sa birgonza chi aiat fatu bi l'at isprubbicada in dainanti de sa zente ◊ ite mi tantat chi su chi as fatu tue ti l'isprúbbico! Translations French crier aux quatre vents English to trumpet Spanish publicar, pregonar, airear Italian strombazzare German ausposaunen.

piredhàre , vrb Definition iscoviare totu, nàrrere totu a sa gente, in giru, nàrrere su male de s'àteru Synonyms e antonyms isprubbicare Etymon srd. Translations French claironner aux quatre vents English to trumpet Spanish publicar, airear Italian strombazzare German austrompeten, ausposaunen.

seína , nf, nm: esina, sesina, sisina, sisinu Definition cosa de pagu valore, su mesu de unu sodhu, chimbe centésimos de su francu sardu: si narat solu in su sensu de dinare pagu Synonyms e antonyms isina Sentences finas candho ses totu tramudadu no bales bator petzos de sesina! ◊ li dao sos pagos sisinos chi tenzo, bastet chi mi che let su pitzinnu Etymon itl. sesino Translations French chose de quatre sous English half soldo, next to nothing Spanish chuchería, de tres al cuarto Italian mèzzo sòldo German von geringem Wert.

trinítu , agt Definition nau de ccn., chi est totu bene bestiu, totu bene postu, fintzes cun prendhas e àteru po bellesa, alleputzau Synonyms e antonyms apomponissau, alleputziu, lussadu | ctr. isconfusu, malatrociau Translations French tiré à quatre épingles English dressed up Spanish repulido Italian azzimato German aufgeputzt.