acucacúca , avb Definizione
andhare o istare a. = andai a pampadas, a pampas, a s'imbàtoro, a su cua cua a manera de no si fai biri, o fintzas timendi
Frasi
bi fisti tue puru acucacua che su cucummiau in moridina! ◊ paret chi la bida abbandha intro de gianna, sempre in ilgiros a s'acucacuca, a minnanna ◊ fint coment'e túrtures in su trigu, a s'acucacuca, furendhe ◊ manízadi, maniza, e faghe sa multra che chi ti che andhes e tòrrache a inie acucacuca!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
à quatre pattes
Inglese
on all fours
Spagnolo
a gatas,
a escondidas
Italiano
carpóni,
di nascósto
Tedesco
auf allen vieren,
heimlich.
baralícu , nm: barralicu,
barrallicu Definizione
genia de bardúfola pitichedha chi si faet girare cun is pódhighes, a bàtoro afaciadas cun d-una lítera iscrita: P (pone), M (mesu, metade), T (totu), N (nudha), chi bolent nàrrere su chi depet fàere su giogadore chi dh’at betada segundhu sa lítera chi presentat candho si firmat (pònnere e aciúnghere àteru a sa posta, bínchere sa metade, o totu, o nudha) / barrallicus = cocoedhos de mare; barrallicu longu = animaledhu de mare a corza tosta, itl. torricèlla; b. veru = àtera creze gai etotu, itl. còno del Mediterràneo
Sinonimi e contrari
badharincu,
pone,
pimpirimponi
Frasi
in sa noti de Paschixedha giogàst a barrallicu cun mei
2.
arrumbulant in sa menti is arregordus, fúrriant a lestru che barralicus!
Cognomi e Proverbi
prb:
su barrallicu essit puru a ponni!
Terminologia scientifica
ggs
Traduzioni
Francese
toupie à quatre faces,
toton
Inglese
little spinning,
teetotum top
Spagnolo
perinola
Italiano
girlo
Tedesco
eine Kreiselsorte,
Nimmgib.
bàtero , agt, nm: bàteru,
bàtoro,
batro,
bàturu,
cuàtero Definizione
númeru, su fatante de su tres, duos e duos (in números àrabbos 4, in números romanos IV): nau de ora est sèmpere nf. plurale / fàghere pro b. = achipire meda, fàghere su tantu chi podent fàghere in bàtoro
Frasi
traballaiat, no timiat de s'imbrutare sas manos e faghiat pro bàtoro ◊ benit a innoghe a che ispèndhere cussos bàtero arreales! ◊ bàtoro ogos bient prus de duos!
2.
- It'ora est? - Funt sas bàtero!
Etimo
ltn.
quatt(u)or
Traduzioni
Francese
quatre
Inglese
four
Spagnolo
cuatro
Italiano
quattro
Tedesco
vier.
bateroghèntos , agt, nm, prn: batoschentos,
cuatrugentus Definizione
bàtoro bortas chentu (in números àrabbos 400, in números romanos CD): coment'e agt. podet cuncordare cun sa genia de su nm. (su camp. no dhu faet)
Frasi
a sa cabertura bi at chérfidu batoschentas téulas ◊ cussu pastore tenet bateroghentas brebès
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
quatre cents
Inglese
four hundred
Spagnolo
cuatrocientos as
Italiano
quattrocènto
Tedesco
vierhundert.
batomíza , agt, nm: cuatrumila,
batoromila Definizione
bàtoro bortas milli
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
quatre mille
Inglese
four thousand
Spagnolo
cuatro mil
Italiano
quattromila
Tedesco
viertausend.
gortogòrto , avb Definizione
nau de sa manera de camminare, a pampas, a s'acucacuca, a baubbau 1, ponendho is manos e is benugos in terra, a s'istichi istichi, ma fintzes mudu mudu, chentza si fàere intèndhere
Sinonimi e contrari
imbàtoro
Traduzioni
Francese
à quatre pattes
Inglese
on all fours
Spagnolo
a gatas
Italiano
carpóni
Tedesco
auf allen vieren.
imbàtoro , avb Definizione
nau de sa manera de camminare, a pampas, ponendho is manos e is benugos in terra / andhare a s’i. = a pampadas, a pampas, a tatas, a cuatru peis, a baubbau, a catummiau, a s'imbàtula, itl. gattonare
Sinonimi e contrari
gortogorto
Frasi
fit andhendhe a s'imbàtoro, totu irbadhinadu ◊ sos pisedhos a zogu caminant a s'imbàtoro
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
à quatre pattes
Inglese
on all fours
Spagnolo
a gatas
Italiano
carpóni
Tedesco
auf allen vieren.
isprubbicàre , vrb Definizione
iscandhaligiare, nàrrere una nova o chistione a totugantos, a sa gente peri su logu
Sinonimi e contrari
isbandhizare,
iscandhulizire,
piredhare,
tamburinai,
trumbitai
| ctr.
cuare
Frasi
sa birgonza chi aiat fatu bi l'at isprubbicada in dainanti de sa zente ◊ ite mi tantat chi su chi as fatu tue ti l'isprúbbico!
Traduzioni
Francese
crier aux quatre vents
Inglese
to trumpet
Spagnolo
publicar,
pregonar,
airear
Italiano
strombazzare
Tedesco
ausposaunen.
piredhàre , vrb Definizione
iscoviare totu, nàrrere totu a sa gente, in giru, nàrrere su male de s'àteru
Sinonimi e contrari
isprubbicare
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
claironner aux quatre vents
Inglese
to trumpet
Spagnolo
publicar,
airear
Italiano
strombazzare
Tedesco
austrompeten,
ausposaunen.
seína , nf, nm: esina,
sesina,
sisina,
sisinu Definizione
cosa de pagu valore, su mesu de unu sodhu, chimbe centésimos de su francu sardu: si narat solu in su sensu de dinare pagu
Sinonimi e contrari
isina
Frasi
finas candho ses totu tramudadu no bales bator petzos de sesina! ◊ li dao sos pagos sisinos chi tenzo, bastet chi mi che let su pitzinnu
Etimo
itl.
sesino
Traduzioni
Francese
chose de quatre sous
Inglese
half soldo,
next to nothing
Spagnolo
chuchería,
de tres al cuarto
Italiano
mèzzo sòldo
Tedesco
von geringem Wert.
trinítu , agt Definizione
nau de ccn., chi est totu bene bestiu, totu bene postu, fintzes cun prendhas e àteru po bellesa, alleputzau
Sinonimi e contrari
apomponissau,
alleputziu,
lussadu
| ctr.
isconfusu,
malatrociau
Traduzioni
Francese
tiré à quatre épingles
Inglese
dressed up
Spagnolo
repulido
Italiano
azzimato
Tedesco
aufgeputzt.