arrúmbulu , nm: rúmbulu* Definition
orrugu de linna po fàere orrumbulare bigas, perdas o àtera cosa grae posta in pitzu; su orrumbulare, su orrúere a orrumbuladura, coment'e furriandhosi che orroda
Synonyms e antonyms
orrúmbulu
2.
s'arrúmbulu de is carrus
Translations
French
rouleau
English
roll
Spanish
rodillo
Italian
rullo
German
Wirbeln.
ballòne , nm: balloni Definition
balla de orrobba, orrobba imballada comente essit de sa fàbbrica imbodhigada in su fusu; bículu mannu de orrobba; genia de giogu; sa farra candho est impastada ammesturada cun su frammentu ispartzia de dha pòdere trebballare (suíghere) e poi segare a panes de alladiare po fàere su pane carasau
Synonyms e antonyms
boce
/
cumassa
Sentences
zughiat ballones de fresi lèndhelos a catighera ◊ sa càscia fit prena de cucuzuras e ballones de foressi
4.
po fai is candelaus si pigat una ballonedha de pasta de míndula e si trabballat fintzas a candu si faint is cicaredhas
Surnames and Proverbs
smb:
Ballone, Balloni
Scientific Terminology
ts, ggs
Translations
French
rouleau
English
roll
Spanish
rollo
Italian
ròtolo
German
Rolle.
cannédhu , nm Definition
orrugu de canna de unu nodu a s'àteru o orrugu de css. cosa tundha e buida in mesu che a sa canna etotu; orrugu de canna po imbodhigare su filu de pònnere in s'ispola; istugighedhu a pònnere cosa e fintzes sa cosa chi si dhue ponet aintru; imbodhigu in is pódhighes po no si segare cun sa frache messandho; orrugu de linna prenu, deretu e lisu, de sa grussària de una canna, po tèndhere su pane carasau
Synonyms e antonyms
cannone,
turturedhu,
túturu
/
cannusca
/
aguzeri
Idioms
csn:
fai cannedhus = imboligare sa trama in sos cannedhos (su cannedhu, pro custu, si ponet in s'ischidoni de fai cannedhus); c. de suposta = cannedhu po obèrriri su canali de s'urina; fai a c. = imboligare carchi cosa (istratzos, pabilu, pane de fresa ifustu) fintzas chi essit tundha e longa che unu cannedhu; c. biancu = itl. nitrato d'argènto, c. biaitu = numenderoca, c. grogu = itl. àcido pìcrico; erba de cannedhus = badàngiu (Lonicera implexa)
Sentences
sa pipa zughet su cannedhu pro surzire su fumu
2.
su cannedhu cheret leadu in paris, tendhindhe, ca sinono su pane no essit fine de totunu andhare ◊ pro tèndhere sa cogone bastat una colada de cannedhu e toca!
3.
su pane de fresa ifustu si l'at fatu a cannedhu, manighendhe
Surnames and Proverbs
smb:
Canneddu
Etymon
srd.
Translations
French
rouleau (à pâte),
étui
English
rolling spin,
holder
Spanish
canuto,
cañuto,
rodillo,
fruslero,
estuche
Italian
cannèllo,
matterèllo,
astùccio
German
Röhrchen,
Nudelholz,
Etui.
rótulu , nm: arrótulu Definition
cosa allomborada, mescamente paperi pinnigau tundhu a cannedhu; a logos est una calidade de pane, fatu coment'e ispianada manna (cogone) cun figuras de isposos, de pigiones, chi is isposos donant a su preide a s'intrada de sa missa isposandho
Synonyms e antonyms
tórulu 2
Etymon
itl.
Translations
French
rouleau
English
roll
Spanish
rollo
Italian
ròtolo
German
Rolle.
tèndhere , vrb: tèndiri,
tènnere 1 Definition
istrecare a alladiare sa pasta fintzes a dha fàere de sa grussària giusta e parívile segundhu sa calidade de pane chi si bolet (o fintzes po fàere a macarrones, es. lisòngias); nau de orrobba o fintzes de àteru, pònnere istérria, istirada; rfl. nau de ccn., su si prestare, giare agiudu / pps. téndhiu, tesu; tèndhere sa manu = (a unu) agiudai, donai una manu de agiudu, ma fintzas ponnirisí a fai faina, aprontai su logu po calincun'àteru trabballu; téndhia de manu = manu de agiudu
Synonyms e antonyms
acannonare,
incannonare 1
/
atendiai,
ispàlghere,
istèndhere,
istenniare,
istèrrere,
istirai,
stendiai
Sentences
tendhindhe su pane a cannedhu cheret chi sas manos fetant fortza paris ◊ a tèndhere bi cheret pratighesa, sinono su pane essit a tretos russu e a tretos fine ◊ a tèndhere su pane como est a màchina ◊ tèndiri pillus de pasta
2.
intrat a samunare e sa robba l'at totaganta tesa e ispalta ◊ Marta fit in su cortile tendhindhe sos pannos chi aiat sammunadu
3.
issu fut sèmpere prontu a si tèndhere po agiudare is àteros
4.
unu massau iat pigau un'incone de terrenu e, brexosu, cumènciat a dhue tèndhere sa manu narbonandhodhu
Etymon
ltn.
tendere
Translations
French
abaisser la pâte avec le rouleau
English
to roll bread
Spanish
extender la masa
Italian
spianare la pasta col matterèllo
German
den Teig mit dem Nudelholz dehnen.