asseriài, asseriàre , vrb Definition
abbrandhare unu movimentu; nau de ccn., su si fàere sériu, serionzu, acabadu, pentzamentosu, tristu; fàere a mancu, arrisparmiare de fàere calecuna cosa
Synonyms e antonyms
abbacai,
abblandai,
abbonantzai,
apachiare,
apasaogare,
assebiai,
asselenare,
assussegai
/
asseriatzare,
seriari
| ctr.
agegherai,
salarzare,
seguzare
/
allegrare
Sentences
s'arriu surrungiosu si est asseriau ◊ fit una rundhinedha, ma como si est asseriada abberu ◊ sos canes si sunt asseriaos ◊ candho at intesu gai, s’aira sua contra a issu si est asseriada
2.
fit unu pitzinnu asseriadu impresse, chena risos ◊ arrispundendi, cuss'ómini brullanu si fiat asseriau
3.
biadu a chie assériat, assumancu a betzu!
4.
assériadi, asséria, de ti cojare: sa vida est menzus bajana!
Etymon
srd.
Translations
French
se calmer,
devenir sérieux
English
to calm down,
to become sad
Spanish
calmarse,
entristecerse
Italian
calmarsi,
rattristarsi
German
sich beruhigen,
traurig werden.
impràstu , nm Definition
atentzione, cunsideru, cabu o seru chi unu dhue ponet faendho is cosas
Synonyms e antonyms
aficu,
apíchiu,
cabile,
cabu,
importu,
seriedade,
seru
Idioms
csn:
zúghere i., èssere chena i., fàghere sa cosa cun i.; imprastu b'at!… = no bi at imprastu, no bi at cabu, no bi at de ndhe fàghere contu
Sentences
no daiat prus imprastu a sos àlinos tépios de su ventedhu ◊ faghet sas cosas ma no bi ponet imprastu: pro cussu li andhat totu male! ◊ a ndhe zughes de imprastu: ses andhadu a su cumandhu e l'as fatu a metade! ◊ si fichiat fintzas in cosas minutas e chena imprastu ◊ est colatu a passu lenu comente lu rechediat s'imprastu de sa faina ◊ si bi at imprastu benzo deo puru: sinono pro pèrdere tempus in debbadas abbarro inoghe ◊ si naro chi unu pipat tzigarros cantu sos puntedhos de sa luche est pro dare prus imprastu a sas paràulas (A.Pau)
2.
ghiraiat a bidha pro si fàchere carchi travagliedhu, cosas de pacu imprastu
Translations
French
sérieux
English
seriousness
Spanish
seriedad
Italian
serietà
German
Ernst.
séliu , agt: sériu Definition
chi no si movet, chi istat firmu, chi andhat pàsidu chentza trémias o iscutuladas; nau de ccn., chi no erriet, chi portat o mantenet una bisura si no própriu trista ma mancu alligra, coment'e pentzamentosa: nau de sa persona po sa manera de fàere, chi dhue ponet cabu, incuru, chi ndhe sentit su pesu o s'importu, nau de cosa, chi est de importu
Synonyms e antonyms
assulenu,
firmu,
pàsidu,
pràtinu,
selenu 1
/
giudisciosu
/
apensamentadu,
tristonzu
| ctr.
trumbullau
/
allegru,
brullanu,
sconcau
Idioms
csn:
faedhare a sa séria = a sa lena, nendhe sas peràulas chi s'intendhant bene, chentza cúrrere; a séliu = abbellu, a lébiu, in asséliu; sériu comment'e sa perda, che a sa morte, che pudha mabàdia = tristu
Sentences
beni a innòi e abarra séliu! ◊ sériu fuit su manzanu e chelu límpidu ◊ custu pisedhu no abbarrat mai sériu, est sempre brinchendhe, faghindhe ◊ cola sériu acurtzu a sos canes, ca segundhu comente ti si salarzant a subra ◊ camina sériu ca si ti sachedhas ti che ruet totu ◊ is bòis iant connotu sa manu de su meri e andànt sélius ◊ s'abba candho proet sériu l'intrat bene a sa terra, che candho frocat
2.
cussu est unu mesu alligru, tra sériu e barrosu ◊ giuto sos pilos biancos che nie e sériu mi at fatu su dolore ◊ ita tenis, mulleri mia, ca ses séria? ◊ dhi arrespundit a cara sempri prus séria, abascendi sa boxi ◊ no cherent chi ria e nemmancu chi iste séria
3.
seus chistionendi de cosas futas e sérias!
4.
chi pigant àviu ca iscís fai turtas no ti lassant prus a séliu
Etymon
itl.
Translations
French
calme,
sérieux,
posé
English
calm,
sedate
Spanish
tranquilo,
serio,
mesurado
Italian
calmo,
chéto,
sèrio,
posato
German
ruhig,
ernst,
bedächtig.