alenàre , vrb: alinare Definition
mandhare a fora su respiru, arrespirare
Synonyms e antonyms
abidai,
anidare
Sentences
aleno ervosas dulcuras furadas dae sa catassa fumosa de s'últimu tortu
2.
intendho su bentu alinendhe acurtzu meu
Etymon
ltn.
alenare
Translations
French
respirer,
souffler
English
to breathe,
to blow
Spanish
respirar,
soplar
Italian
respirare,
soffiare
German
atmen,
blasen.
isufulàre , vrb: isulfulare Definition
èssere o istare a isúlfidas, a súlidas, a búfidos
Synonyms e antonyms
irbufidare,
isufiare
Sentences
su trau comintzat a irrúilos, a marrare in terra, isufulendhe cun sas tivas de su nare
Etymon
srd.
Translations
French
souffler,
haleter
English
to puff
Spanish
resoplar
Italian
sbuffare
German
schnauben.
rusciàre , vrb Synonyms e antonyms
roschidare,
surbuschiare
Sentences
su cadhu si est pesadu a crabitinos ruscendhe che dimóniu
Translations
French
haleter,
s'ébrouer,
souffler
English
to puff
Spanish
bufar
Italian
sbuffare
German
Schnauben.
suài , vrb: sulai,
sulare,
surare Definition
surbare, bogare o fàere sulu, ària, bentu, fintzes in su sensu de su sonu chi faet s'ària chi essit o passat a fortza; torrare àlidu, bogare súlida, nàrrere calecuna cosa a murrúngiu o a iscúsiu, pònnere in s'origa, nàrrere, giare a ischire; prènnere de sulu, de ària
Synonyms e antonyms
sulvare,
surbiai
/
fruscidare,
frusiai,
moidare,
sulietai,
zumiai
/
respirai,
musciai
Idioms
csn:
sulai che píbera = istare a súlidas de arrennegu, survilare; no sulat ne suba e ne suta = no fuedhat, no bollit fuedhai, no muscit (in cobertantza, innòi "suba" est sa buca e "suta" su pertusu)
Sentences
suididhu ca gei iscapat pampa, cussu fogu! ◊ bati linna a su fogu, o cres chi nos sulamus sas ungras?! ◊ cussu frúschiu li pariat su surare de sa colovra
2.
su connau no sulàt prus: si fiat mortu! ◊ babbu tuu depit arriposai: chi nisciunus sulit a dhi segai su meigama! ◊ cussu no iscidiat nudha: chini si dh'at suau?
3.
sos de s'Altu ant detzisu chi pro rezer sa nassione totu devimus sulare buscichedhas de sabone ◊ paret suladu de cantu est rassu, cussu cristianu! ◊ si li alterat dogni pilu e si ponet che píbera a sulare ◊ su malloru, sulendi che píbera, si nci dh'iscudit asuba a conca bàscia isciamiendu is corrus acutzus
Etymon
ltn.
*subilare
Translations
French
souffler,
respirer
English
to blow,
to breathe,
to speak
Spanish
soplar,
resollar
Italian
soffiare,
fiatare
German
blasen,
etwas verlauten lassen.
sulvàre , vrb: surbare,
surbiai,
surbiare,
survare,
surviare Definition
bogare súlidu, fintzes súrbiu; arrespòndhere a súlidas, a ufas, cun ifadu; fintzes nàrrere cosa a ccn., unu pagu coment'e cossigiandho, osservandho, abbetiandho
Synonyms e antonyms
suai
/
ammuinai 1,
fruscidare,
frusiai,
frusitai,
moidare,
múere,
sulietai,
surbiai,
zumiai
Sentences
sos minores s'incrunant, ufrant sos cavanedhos e surbant supra de sa bràsia ◊ candho uchidiant su mannale a sos pitzinnos lis davant s'ambesuca a la survare ◊ su focu est tenendhe ca su ajaju cada tantu l'est surbandhe ◊ si survavat sos pódhiches cancaratos dae su fritu
2.
"Priucosos irrichitos!" - mi aiat survatu in s'oricra mutzere mea ◊ "No est neche nostra si su binu fit tropu forte!" surbant sos cumpanzos
Etymon
ltn.
*subilare
Translations
French
souffler
English
to puff
Spanish
soplar
Italian
soffiare
German
blasen.
surbuschiàre , vrb: surbuscare Definition
fàere una genia de súlidu, de surbada; nàrrere cosa a murrúngiu, coment'e a súlidos de tzacu, de arrennegu
Synonyms e antonyms
surbilare,
suvrusare
2.
a tibe za ti nche falat su ticu, beru?! - li at surbuscau su babbu, mesu in brulla e mesu sériu
Etymon
srd.
Translations
French
souffler
English
to grumble
Spanish
bufar
Italian
stronfiare
German
schnauben,
murren.