corronchínu , nm Definition
frutuàriu tropu cruo, piticu; su granu de s'avena areste / mele c. = (de corronca) mele de mata, de àrbore, genia de cosa apicigosa, in colore de mele, chi bogant unas cantu matas (es. prunas, ceréxias)
Sentences
sa bruscanalla in chirca de corronchinu est in chirca de li dare s'assangrada, ma no bi la faghent si no est a s'irfidiada
Surnames and Proverbs
smb:
Corronchinu
Scientific Terminology
rbr
Etymon
srd.
Translations
French
fruits verts,
tavelés et trop petits
English
discarded fruit,
not ripe or too small
Spanish
redrojo
Italian
frutta di scarto,
non ben matura e tròppo pìccola
German
unreifes und kleines Obst.
irfàtu , pps, agt: isfatu,
issatu Definition
de irfàchere; nau de cosa chi coet o chi lompet, èssere tropu cota, tropu lómpia, passada, fintzes pudrigada; nau de cosa tostada (es. pedra), chi si ch'est calada a arena, a pruine, a farinos / èssere i. che su sale (nau de unu) = istasidu de s'istrachidúdine, istracu meda
Synonyms e antonyms
iscónciu,
sciusciau
/
spuentau
/
fràzigu,
lecuedhiu,
mercuedhiu,
purdiau
/
solobrau
2.
miràdelu in suore totu isfatu pro buscare su pane netzessàriu! ◊ a sos chelos fatesti sa paltida e torras candho su mundhu est isfatu ◊ est totu isfatu cantu in vida insoro aiant fatu sos mannos nostros
3.
custos macarrones che sunt irfatos ◊ sa pira est irfata ◊ est linna isfata e no daet si no fumu ◊ custa síndria in mesu est irfata
Translations
French
à moitié fondu,
trop cuit,
désintégré
English
overcooked
Spanish
deshecho,
recocido
Italian
disfatto,
scòtto,
dissòlto
German
zersetzt,
zerkocht,
zerteilt.
iscucuài , vrb: iscucurai,
iscucurare,
iscucurrare,
scucurai Definition
trantzire su cúcuru de calecuna cosa, pigare e bogare su cucurru, su chi in s'istrégiu dhu'est in prus de is oros, betare sa cosa de un'istrégiu a imbuidadura; foedhandho de is boes, iscapiare de su carru; nau de is pódhighes (de is peis), isconcare, atumbare a forte sa conca a manera de che segare carre coment'e a iscovecadura; rfl. brinchidare a cúcuru ficadu, conca a bàsciu, e fintzes pèrdere is pilos de conca / lassare a ccn. che truncu iscucuradu = firmai chentza dhi fai narri su chi fut nendi
Synonyms e antonyms
ilgavantare,
illichidare,
ismesujare,
issucurare,
sciusciai
/
igiúgnere
| ctr.
acucuai
Sentences
li prenat sas bussacas de pisellu iscucuranne unu mesu muntone ◊ in sa pigada sos boes si sunt repellados: est tocadu a che ndhe iscucurrare, de sa gàrriga ◊ faghimus carchi cosa pro che iscucurrare su malumore
2.
istringhia sas dentes pro no piànghere candho mi iscucuraia sos pódhighes, andhendhe a pes nudos ◊ currimis a s'iscurtza cun sos pódhighes totu iscucurados
3.
si nc'est iscucuau in funtana ◊ issu fut imbecendi e iscucuendisí
Etymon
srd.
Translations
French
faire écouler le trop plein,
vider
English
to fill,
to take over flowing off
Spanish
desmochar,
descolmar
Italian
scolmare
German
abstreichen.
spuentàu , pps, agt Definition
de spuentai; chi est tropu cotu, tropu modhe
Synonyms e antonyms
ammartitzadu,
irfatu
2.
sa minestra spuentada no mi praxit própiu!
Translations
French
trop cuit
English
overcooked
Spanish
recocido,
pasado
Italian
scòtto
German
zerkocht.
trópu , avb, agt, nm Definition
chi o cosa chi est prus de su chi serbit, de su chi si podet, de su chi andhat bene: coment'e avb. si narat fintzes po tantu, meda, a solu o cun sa prep. a e acumpàngiat no solu verbos, agetivos e àteros avérbios, ma fintzes númenes (o si narat de númene) coment'e agetivu chentza però cuncordare che a s'agetivu / tropixedhu = unu pagu tropu!
Synonyms e antonyms
demasiadu
| ctr.
pacu
Sentences
no curras tropu, no ruas! ◊ no fatzas che Masciocu: o nudha o tropu! ◊ sa màchina currindhe a tropu la fortzas meda ◊ no t'istraches a tropu!
2.
cussa cosa est tropu manna: non capit in logu! ◊ custu pipiu est tropu bellixedhu ◊ cussa fémina est tropu picioca po issu ◊ nosu seus tropu malatratadas de is pobidhus ◊ seu tropu cuntenta ◊ is istedhus funt tropu artus in su celu
3.
est tropu trigadiu ◊ nos ndhe semus pesados tropu chito ◊ sezis torrados tropu luego ◊ tropu coitendhe azis fatu!
4.
no mi niedas tropu cosas! ◊ tropu cosas dh'arregordat cussa domu! ◊ bi at tropu fritu, tropu néula, tropu calura ◊ custa cosa est tropu! ◊ eus tentu tropu pressi a segai is atrus testamentus! (A.Garau)◊ nc'est tropu genti morta de fàmini…◊ est tropu sa disocupatzioni ◊ ti leas tropu presse ◊ seu afastiau de sa tropu cosa chi apu papau ◊ in s'ierru at fatu tropu fridura ◊ nachi sos istudiados sunt tropu
5.
su tropu andhat semper male ◊ su tropu est tropu! ◊ si semus in tropu andhat male che a èssere in pagos etotu ◊ bi ndhe at medas, tropu, chene regréssia e a fatza de sola
Surnames and Proverbs
prb:
su tropu est cumpàngiu de su nudha ◊ su pagu no bastat, su tropu guastat
Etymon
itl.
Translations
French
trop,
excessif
English
too (much),
extreme
Spanish
demasiado
Italian
tròppo,
eccessivo
German
zuviel,
zu groß.