boltàda , nf: bortada,
bortata,
bostada Definition
su boltare, cambiare filada o àteru; tretu de un'istrada o camminu chi faet a cuidu e girat a un'àtera bandha
Synonyms e antonyms
furriada,
mujada,
strissiada,
torrada,
zirada
Idioms
csn:
in d-un'ostada de oju = in unu sinnu, in una furriada de ogus; bortada ’e die = merí; fàchere sa bortada de s'ógliu (foedhandho de s'erba noa chi naschet a is primas próinas passandho s'istade) = sicare chentza crèschere (si no sighit a pròere)
Sentences
carchiunu, a sa bortata de s'ocru de su ventuleri, ghetaiat manos lestras e si nche prischiaiat carchi cosa
2.
sos ciclistas comintzant sa falada e leant sas bostadas de su Domàniu ◊ arribbo a sas bortadas de Mughina e nche bio custos pinnones de fummu
3.
est isparida in d-un'ostada de oju
Etymon
srd.
Translations
French
virage
English
turn
Spanish
giro,
viraje
Italian
svòlta
German
Abbiegen,
Wende,
Biegung.
bòrta 1 , nf Definition
acabbu o furriadura de una sumana de tempus, de unu fatu, de unu caminu (vida, die, caminu)
Synonyms e antonyms
furriada,
masciada
Idioms
csn:
èssere in bolta de dies = èssere antzianu; dare borta = girai, furriai, cumentzai a isparèssiri, abblandai; èssere, istare a borta códia = coment'e oretendhe pro fàghere male a ccn.; andhare, torrare a borta códia = torrare in àteru mamentu a unu logu, a s'acua, pro bi fàghere dannu, a ndhe furare cosa, e gai; dàresi bolta in d-una cosa = impitzaresindhe
Sentences
in sas istradas si agatant bucos, ribbas e bortas ◊ su carru si est acadhighinadu in d-una pigada totu bortas ◊ est arreadu firmu finas chi no nche l'at bidu isgheladu in s'úrtima borta de su caminu
2.
passadu mesudie daet borta su sole ◊ cun sa cura chi so faghindhe su male at dadu borta ◊ ndhe so dadu bolta in custas alas (Còntene)◊ su sole che at dadu bolta a cudh'ala de monte ◊ sa ferida est dendhe bolta in cancrena ◊ cue su caminu daet borta a manu manca
3.
in cosa chi no t'importat mancu ti bi dies bolta!
Etymon
ltn.
*volta
Translations
French
tournant,
virage
English
bend,
turning
Spanish
viraje
Italian
svòlta,
curva
German
Wendepunkt,
Biegung,
Kurve.
carronàda , nf: corronara,
garronada* Definition
tretu inue unu caminu, un'orruga o àteru, girat a un'àtera bandha; fintzes buturinu, orruga istrintedha e chentza essia
Synonyms e antonyms
furriada
/
botorinu
Sentences
arribbada passilla passilla fintzas a sa carronada de predi Carta (B.Lobina)◊ in sa carronada de s'istradone si torreit a boltare a mi saludare ◊ est abetendu de biri su trenu passendinci in sa carronada
Scientific Terminology
bdh
Translations
French
virage
English
winding
Spanish
viraje
Italian
tortuosità,
curva di strada
German
Gewundenheit.
corruàda , nf: corrunada Definition
dadaolta, furriada, girada chi faet unu camminu, un'istrada, un'orruga
Synonyms e antonyms
borta 1,
cuidada,
dadaolta,
furriada,
ghirada,
mobinada
Sentences
fortzis fiat su viàgiu chi mi faiat dannu, ca fiat prenu de corruadas ◊ su bentu mi at acumpangiau de Castedhu fintzas a is corrunadas de Serri, in màchina ◊ tocat a donai atentzioni ca in sa corrunada nd'istupat sempri calincuna màchina, ca no bollu istumbamentus!
Etymon
srd.
Translations
French
virage
English
bend
Spanish
curva
Italian
curva
German
Kurve.
cúida , nf Definition
su tretu comente girat un'orruga, un'istrada, unu camminu, ue faet a cuidu; coment'e misura, su tanti de unu bratzu; manera de fàere
Synonyms e antonyms
cuidada,
furriada
Sentences
Toniedha fit abbaidandhe a sa cúida de s'istradone si podiat bídere s'ómine suo torrandhe
2.
cussas si pigant tropu s'ampramanu: de unu prammu una cúida!
3.
custas sunt cúidas de matzone!
Scientific Terminology
bdh
Etymon
srd.
Translations
French
virage
English
turning
Spanish
viraje
Italian
svòlta,
curva
German
Kurve.
dadaòlta, dadaòrta , nf Definition
tretu inue un’orruga, unu camminu, un'istrada leat a un'àtera bandha, càmbiat filada; cambiamentu mannu mescamente in malu
Synonyms e antonyms
cabulada,
cadraolta,
furriada,
masciada
Sentences
peri sos tzilleris, in donzi dadaolta, bi at zente meda a manos in giae…◊ ti cheria èssere amigu finas a ti ojare in onzi dadaolta de carrera
2.
custa est sa dadaolta de sa família
Etymon
itl.
dare volta
Translations
French
virage
English
bend
Spanish
viraje
Italian
svòlta,
curva
German
Kurve,
Biegung,
Wende.
furriàda , nf: furriara,
furriata Definition
su furriare; cambiamentu mannu de calecuna cosa, mescamente contras a unu chi cumandhat o chi est prus mannu; tróchia, girada chi faet unu camminu, un'istrada; su tempus chi durat una cosa; su torrare a su logu inue si faet abbitu, ue si bivet
Synonyms e antonyms
furriadolzu,
furriadura
/
cambiada,
issurriada
/
borta 1,
corruada,
cuidada,
dadaolta,
ghirada,
masciada,
mobinada,
torrada
/
durada
Idioms
csn:
sa f. de sa die, f. de sole = sa die a parte e sero, merí; f. de ballu = unu ziru de ballu; una f. de ogus, de bista, de manu = unu patrefíliu; donai una f. in tundu = furriàresi a su contràriu deunudotu; sa f. de su lentzoru = su tretu chi si pínnigat a subra de s'àtera cuguzura; sa f. de su poledhu = sa farta de chie no muntenet sa promissa o sa peràula; bogàreche una f. = fai un'arruga o un'istrada prus dereta
Sentences
no fit netzessàriu andhare pro sa furriada a cubile: sas crapas a cudh'ora ghirabant solas ◊ no mi fetzat totu custas furriadas, ca no est comenti narat fustei! ◊ at fatu sa furriada a su lentzoru
2.
seu ispantada de cussa piciochedha, sa furriada chi at fatu! (A.Garau)◊ fillu miu, ita bollit narri custa furriada in truncu?! ◊ mancu mali, su piciochedhu at donau una bona furriada ◊ mi dh'apu fatu una furriada… - Si no mi donat sa cosa bandu a caserma! - dhi apu nau
3.
fintzas in sa furriada intras a manca, tue: est perigulosu! ◊ istrada mala: totu furriadas!
4.
cussu síndhigu bi at fatu duas furriadas in s’amministratzione ◊ cust'úrtima furriada fit síndhigu Bodale ◊ sa bida est una furriada de manu ◊ unu bisu durat una furriada de ogus ◊ in una furriada de bista sa cumpanza mia si nch'est andhada pro un'atacu de puntore
5.
no ischio a it'ora torraiat, ca a sa furriada no l'apo mai agatadu
Scientific Terminology
slg
Etymon
srd.
Translations
French
virage,
tournant,
rébellion (fig.)
English
turn,
rebellion
Spanish
viraje,
curva,
rebelión
Italian
svòlta,
capovolgiménto,
inversióne,
curva,
tornante,
ribellióne
German
Wende,
Kurve,
Aufstand.