alluchetàda , nf: alluchetata Definition
su alluchetare; sa lampada, sa lughe chi faet su luchitu allutu, ma fintzes su lampu o àtera alluta, nau fintzes in su sensu de dificurtade manna, de perígulu, isparu
Synonyms e antonyms
alluta
/
luinamentu
2.
est a tronos e a lampos e a donzi alluchetada si apunzat e abbratzat su fizu assustadu
3.
de candho zughiat su breve no aiat tentu mancu unu dolore de conca: e mih chi si ndhe aiat bidu de alluchetadas!…
Etymon
srd.
Translations
French
lueur,
lueur des éclairs
English
flash
Spanish
resplandor
Italian
baglióre
German
blendendes Licht.
alluínu , nm: loinu Definition
lughe tropu forte chi ferit a cara e annapat sa vista, su annapare sa vista cun lughe tropu forte
Synonyms e antonyms
alluinadura,
alluinamentu,
illúghinu,
lugerra
Sentences
s'alluinu dhu fait su soli
Etymon
srd.
Translations
French
éblouissement,
éblouissement persistant
English
dazzling,
flash
Spanish
deslumbre,
fulgor
Italian
baglióre,
abbàglio
German
Blendung.
illúghinu , nm: illúinu,
illúniu Definition
su illughinare; lughe chi intzurpat, forte meda, ma fintzes genia de furriamentu de conca
Synonyms e antonyms
alluinamentu,
alluinu,
illughinadura,
illuinore
/
abbadhinamentu,
imbatzinamentu,
insimíngiu,
loinu,
luinore
Sentences
s'últimu illúinu solare atzendhet de incantu sa marina e invitat sos coros a gosare (A.Frau)
2.
seo a illúinos
Etymon
srd.
Translations
French
éblouissement persistant,
lueur
English
dazzling,
flash
Spanish
deslumbramiento,
resplandor
Italian
abbàglio,
baglióre
German
Blendung,
blendendes Licht.
lampài , vrb: lampare Definition
betare lampos; lúghere che is lampos; fàere impresse a ndhe pigare una cosa / fai tronau e lampau = fàghere efetu deretu, fàghere sa cosa apenas nada, nadu e fatu
Synonyms e antonyms
lampigiai
Sentences
est lampendhe, s'intendhet tronendhe parent tiros de cannone ◊ est lampendi sentza de tronai
2.
li lampant sos ocros ◊ sos ocros de pinnadellu ti lampant che istedhu de su manzanu ◊ sa balentia de sa répula bos lampabat in cara che s'istedhu de s'arburinu
3.
portamu su giornali innòi po dhu ligi… isparéssiu: chini ndi dh'at lampau?! ◊ gei at coitau a ndi lampai su chi apu portau! ◊ a gopai ndi dh'ant lampau su portafólliu de busciaca
Etymon
ltn.
lampare
Translations
French
faire des éclairs
English
to flash
Spanish
relampaguear
Italian
lampeggiare,
balenare
German
blitzen,
funkeln.
làmpu , nm Definition
iscarrigada de elétricu chi faent is nues cun lughe forte e fragassu mannu terrorosu (tronu): su foedhu s'impreat meda in su chistionu, deasi nau in mesu, po inditare meravígia, ispantu, o fintzes cun arrennegu in parte de css. cosa
Synonyms e antonyms
arbore 1,
arràciu,
saeta
Idioms
csn:
fàghere che l. = lestru meda, impresse; lampus a sorigadura (o a sighidura)! = zenia de irrocu: chi lu currant sos lampos!; scendiai unu lampu, lampos = betare unu lampu, lampos
Sentences
fui pascendi is bacas a candu su celu si est fatu niedhu e cummentzat a proi… is lampus giogànt in mesu de is bacas e si seus fuius!◊ una die si fiat tzucada un'ira manna cun tronos e lampos e s'iscuriu fiat calau in totue ◊ sos lampos segant s'aera a donzi ala ◊ fiat fadendu lampus a sighidura chi pariat a dedia ◊ s'aera che inferru betat lampos chi assustant su terrinu ◊ parit una brebei isparada a lampus! ◊ li aiat inchisinatu unu lampu chi li fit falatu a sichitura ◊ no timu ne lampus e ne tronus de fronti a su nemigu
2.
tota sa bidha est curta che lampu ◊ cara pitzinnia, tempus bellu che lampu ses boladu! ◊ candho at bidu su fizu iscadriendhe est curtu che lampu
3.
un'istichida de lampu birdi!…
4.
lampu a tostorrudu chi est, cussu! ◊ lampu a bona chi fit sa cosa comporada!…◊ ite lampu de cosa bi at in cue, chi no si bi podet parare?!
Surnames and Proverbs
smb:
Lampus
Translations
French
éclair
English
lighten,
flash
Spanish
relámpago
Italian
lampo,
baléno
German
Blitz.
spampillonàda , nf Synonyms e antonyms
allumada,
pampada
Sentences
su sennori donat una spampillonada de fogu e isparessit
Etymon
srd.
Translations
French
lueur
English
flash
Spanish
resplandor
Italian
baglióre
German
blendendes Licht.