bastiméntu 1 , nm Definition
sa parte prus importante de un'apertura o fintzes de àteru), sa chi aguantat totu
Synonyms e antonyms
cembrana,
imbastimentu
Sentences
su bastimentu de una fentana, de una serra (aina)
Scientific Terminology
fst
Etymon
ctl.
bastiment
Translations
French
châssis
English
frame
Spanish
marco
Italian
telàio,
intelaiatura
German
Rahmen.
cuarnícia , nf: guarnícia Definition
oru chi essit de prus totu a inghíriu de sa teulada, de sa rundha, pedra de sa fentana; genia de cordone de linna chi si ponet totu a inghíriu de unu retratu, pintura o àteru (fintzes solu aprontada po dhue pònnere cosa deasi)
Synonyms e antonyms
curnisa*,
groníssia
Sentences
laite no ndhe lu segamus e che lu ponimus a inintro de sa cuarnícia de sos retratos nostros? (Z.Zazzu)
Translations
French
cadre,
corniche
English
frame
Spanish
marco
Italian
cornice
German
Rahmen.
guarnícia , nf: cuarnícia,
guarnissa,
guarnitza Definition
oru chi essit de prus totu a inghíriu de sa teulada, de sa rundha (e fintzes su canale chi ndhe pinnigat s’abba); pedra de sa fentana; genia de cordone de linna chi si ponet totu a inghíriu de unu retratu, de una pintura, fintzes arrandha chi si ponet po bellesa ororu de bestimentu a unu
Synonyms e antonyms
curnisa*,
groníssia
Translations
French
cadre,
corniche
English
frame
Spanish
marco
Italian
cornice
German
Rahmen.
imbàsta , nf Definition
pinniga chi si faet in is pojas de unu bestire po dh’allonghiare o incurtzare; puntu de filu chi si ponet a lascu (po cussu dhu narant fintzes lentu, sciamplu) po mantènnere s’orrobba firma innanti de dha cosire e chi si che tirat apustis; disegnu, progetu de is partes principales de un’òpera
Synonyms e antonyms
ifeltza
/
prozetu
2.
is piciochedhas funt imparendu a cosiri, ma po immoi ndi tirant s'imbasta e picigant is butonis ◊ si ti aturat tempus, apustis chi acabbas de ispruinai, ndi bogas is imbastas a cussa fordeta (F.Aresu)
Etymon
ctl.
embasta
Translations
French
montage,
structure,
projet
English
frame,
basting,
plan
Spanish
solapa,
hilván,
proyecto
Italian
intelaiatura,
progètto
German
Einfassung.
incornissàre , vrb: incornitzare,
ingurnisai Definition
pònnere sa cornice a calecuna cosa
Synonyms e antonyms
inguarnitzare
Translations
French
encadrer
English
to frame
Spanish
enmarcar,
encuadrado
Italian
incorniciare
German
einrahmen.
telàgiu, telàgliu , nm: telaju,
telàlgiu,
telalzu,
telàrgiu,
telarju,
telarzu,
torarzu,
trabaxu,
tralàrgiu,
tralaxu,
trallaxi,
trauaxu,
trebaxu,
trelaxu,
treraxu,
triàrgiu,
triaxu,
troaxu,
trobaxu,
trolàrgiu,
trolaxu,
trollaxu Definition
aparatu prus che àteru mannu po fàere tessíngios de tantas genias; in sa mola, duos puntedhos prantaos intraos in sa tónica cun d-una traessa in pitzu po apicare su majolu; s'ossamenta, su carenàrgiu de su cristianu e de un’animale, is crantos o partes principales chi agguantant totu s'arrestu de css. cosa manna formada de diferentes partes (es. màchina, genna)/ genias de telàrgiu (po tèssere): a ispola (a bàtoro antariles o istantaloros, bandhelas, manuntas, regras: su tessíngiu est in paris, is súrbios unu addaesegus (atesu de su tessidore) unu ananti (acanta), arréschios e firmaos cun is piones po poderare istirau su tessíngiu), t. a istoja o prantau (nau deosi ca s'istoja po isterrimentu dha faent apicada): custu telàrgiu est a duas regras, a duos peis e su tessíngiu est de pitzu a bàsciu, is súrbios o bancos unu in artu e unu in bàsciu; partes de su telàrgiu o chi serbint po tèssere: is càscias o iscàssias, su pètene, su litzu, su súrbiu (o bancu), is càlculas, s'ispola, su cannedhu o cannusca, su fustigu, sa canna de gruxi, su stàmini, s'ordidroxu, sa trama, su serradóriu, su faegannedhos, su pindu, is manighedhas, is peis, is tacheris o tacheras o nais cun is intacos
Synonyms e antonyms
cdh. tilàgiu,
ttrs. tiràgiu
Idioms
csn:
parare su t. = pònniri, cuncordai su telàrgiu de dhui pòdiri trabballai; impostare su t. = ammanitzare su materiale postu in su telarzu pro tèssere (imboligare su cotone in sos issulos, intrare sos litzos in sas cannas de sos pètenes); su trolaxu, su trebaxu po ferrai = màchina de ferrare, ue si ponent sos boes a los muntènnere in frimmu pro los ferrare; tènniri su triaxu arrésciu = tènnere unu triballu tasidu, frimmu, èssere chentza fàghere; intrare a su telarzu = ponnirisí a tèssiri in su telàrgiu
Sentences
abarra, gei no as a tenni su triaxu arrésciu! ◊ su sonu de su telarzu est divressu segunnu su chi tesset ◊ in Nule tessent cun telajos a istoja ◊ est tessendi un'isciallu in su trallaxi ◊ custu sonu fait rima cun cussu de is trobaxus ◊ tengu tiallas fatas a triaxu ◊ Togna teniat su telarzu sempre armadu, faghindhe tapetos
2.
su telaju de sa bicicleta fiat totu aggobbau, de comenti seu arrutu
Etymon
ltn.
*telarium
Translations
French
métier à tisser,
châssis
English
loom,
frame
Spanish
telar
Italian
telàio per tessitura,
intelaiatura
German
Websthul,
Rahmen.