bàtu 2 , nm Definition
cunditzione, calidade / batire a b. malu, a malu b. = a puntu malu, a tretu malu, de istare male meda; si narat fintzas a bonu b. = bene
Synonyms e antonyms
achitade,
puntu 1
Sentences
a malu batu cun su coro ti apo lassadu trista e avilida ◊ die cun die, frades mios mi batint a batu malu ◊ semus a malu batu de su bisonzu! ◊ addaghi lu bido pedendhe sa limúsina mi batit a batu malu
Etymon
srd.
Translations
French
mauvaise condition,
état mauvais
English
bad health
Spanish
situación difícil
Italian
condizióne (brutta),
stato (cattivo)
German
schlechter Zustand.
nedidèsa , nf Definition
nau de gente e de cosas, su èssere nédidos, chentza neghe e ne unu néciu, chentza pecos, sanos e bonos
Synonyms e antonyms
innidesa,
sincheresa
Etymon
srd.
Translations
French
intégrité,
santé
English
integrity,
health
Spanish
integridad,
salud
Italian
integrità,
salute
German
Integrität,
Makellosigkeit,
Unbescholtenheit.
salúdu , nm: saluru,
salutu Definition
su istare e su s'intèndhere bene, chentza males a sa carena, su èssere sanos; su saludare, fintzes foedhu chi si narat bufandho (e si arrespondhet Bonubroe! o, bufandho in duos o medas, Saludu! etotu)
Synonyms e antonyms
salude
/
ttrs. sarudu
Idioms
csn:
salutu sordatinu = su saludu acomenti dhu faint is sordaus; negare, mòere su s. a ccn. = faltai apostadamenti de dhu saludai
Sentences
m'imbenujo coment'e donzi die, Nostra Segnora bella de su saludu! ◊ ti dimandho saludu solamente: no cherzo tancas e ne zarras de oro ◊ fit orioladu pro su saludu de s'amigu ◊ tue prègadi su saludu e a issos làssalos istare!
2.
prite mi negas su saludu? ◊ timis chi s'àteru ti donit su saludu e tui si dhu depas torrai?!
Etymon
srd.
Translations
French
salut,
santé
English
greet,
health
Spanish
salud,
saludo
Italian
salute,
saluto
German
Gruß,
Gesundheit.
sanài , vrb: sanare Definition
torrare a sanu, bínchere una maladia (aus. èssere, àere); fàghere bínchere una maladia, unu male / sanai is angionis, is mascus = crastare
Synonyms e antonyms
curai
| ctr.
aciacai,
irmalaidare
Sentences
de cropos de fuste si ndhe podet sanare ◊ Fulanu fit malàidu: sanadu bi at?, sanadu ndh'est? ◊ custu est male chi no sanat ◊ Loisedhu si fiat sanau luego ◊ ndi connòsciu medas de malàdius gravis sanaus gràtzias a issu
2.
parit maladia chi no fait a sanai ◊ fit malàida e neunu resessiat a la sanare ◊ teniat una filla malàdia in puntu de morti e no isciriat cumenti fai po dha sanai ◊ cussa fémina cun sa meighina sua at sanau sa maladia de su pilu de tita!…
Etymon
ltn.
sanare
Translations
French
guérir
English
to recover one's health
Spanish
sanar
Italian
guarire
German
heilen.
sanidàde, sanidàdi , nf Definition
su èssere sanu, sa salude; s'organizatzione chi pertocat sa cura de is maladias / ógiu de s. = zenia de meighina fata cun erbas
Synonyms e antonyms
salude
| ctr.
mabadia
Sentences
tui donas sanidadi a is malàdius
3.
mi croco e mi batis una tassa de ógiu de sanidade po su dolore, ca mi torrat in trassa! (R.Sardella)
Translations
French
santé
English
soundness,
health board
Spanish
sanidad,
salud
Italian
sanità
German
Gesundheit.