bàtu 2 , nm Definizione
cunditzione, calidade / batire a b. malu, a malu b. = a puntu malu, a tretu malu, de istare male meda; si narat fintzas a bonu b. = bene
Sinonimi e contrari
achitade,
puntu 1
Frasi
a malu batu cun su coro ti apo lassadu trista e avilida ◊ die cun die, frades mios mi batint a batu malu ◊ semus a malu batu de su bisonzu! ◊ addaghi lu bido pedendhe sa limúsina mi batit a batu malu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
mauvaise condition,
état mauvais
Inglese
bad health
Spagnolo
situación difícil
Italiano
condizióne (brutta),
stato (cattivo)
Tedesco
schlechter Zustand.
nedidèsa , nf Definizione
nau de gente e de cosas, su èssere nédidos, chentza neghe e ne unu néciu, chentza pecos, sanos e bonos
Sinonimi e contrari
innidesa,
sincheresa
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
intégrité,
santé
Inglese
integrity,
health
Spagnolo
integridad,
salud
Italiano
integrità,
salute
Tedesco
Integrität,
Makellosigkeit,
Unbescholtenheit.
salúdu , nm: saluru,
salutu Definizione
su istare e su s'intèndhere bene, chentza males a sa carena, su èssere sanos; su saludare, fintzes foedhu chi si narat bufandho (e si arrespondhet Bonubroe! o, bufandho in duos o medas, Saludu! etotu)
Sinonimi e contrari
salude
/
ttrs. sarudu
Modi di dire
csn:
salutu sordatinu = su saludu acomenti dhu faint is sordaus; negare, mòere su s. a ccn. = faltai apostadamenti de dhu saludai
Frasi
m'imbenujo coment'e donzi die, Nostra Segnora bella de su saludu! ◊ ti dimandho saludu solamente: no cherzo tancas e ne zarras de oro ◊ fit orioladu pro su saludu de s'amigu ◊ tue prègadi su saludu e a issos làssalos istare!
2.
prite mi negas su saludu? ◊ timis chi s'àteru ti donit su saludu e tui si dhu depas torrai?!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
salut,
santé
Inglese
greet,
health
Spagnolo
salud,
saludo
Italiano
salute,
saluto
Tedesco
Gruß,
Gesundheit.
sanài , vrb: sanare Definizione
torrare a sanu, bínchere una maladia (aus. èssere, àere); fàghere bínchere una maladia, unu male / sanai is angionis, is mascus = crastare
Sinonimi e contrari
curai
| ctr.
aciacai,
irmalaidare
Frasi
de cropos de fuste si ndhe podet sanare ◊ Fulanu fit malàidu: sanadu bi at?, sanadu ndh'est? ◊ custu est male chi no sanat ◊ Loisedhu si fiat sanau luego ◊ ndi connòsciu medas de malàdius gravis sanaus gràtzias a issu
2.
parit maladia chi no fait a sanai ◊ fit malàida e neunu resessiat a la sanare ◊ teniat una filla malàdia in puntu de morti e no isciriat cumenti fai po dha sanai ◊ cussa fémina cun sa meighina sua at sanau sa maladia de su pilu de tita!…
Etimo
ltn.
sanare
Traduzioni
Francese
guérir
Inglese
to recover one's health
Spagnolo
sanar
Italiano
guarire
Tedesco
heilen.
sanidàde, sanidàdi , nf Definizione
su èssere sanu, sa salude; s'organizatzione chi pertocat sa cura de is maladias / ógiu de s. = zenia de meighina fata cun erbas
Sinonimi e contrari
salude
| ctr.
mabadia
Frasi
tui donas sanidadi a is malàdius
3.
mi croco e mi batis una tassa de ógiu de sanidade po su dolore, ca mi torrat in trassa! (R.Sardella)
Traduzioni
Francese
santé
Inglese
soundness,
health board
Spagnolo
sanidad,
salud
Italiano
sanità
Tedesco
Gesundheit.