Annunóu , nm Definition
sa prima die de s'annu
Translations
French
nouvel an,
le jour de l'an,
le premier de l'an
English
new year's day
Spanish
Año Nuevo
Italian
Capodanno
German
Neujahr.
muscionàlla , nf Definition
noedhus, sa cria de su pische, pischighedhu de naschidórgiu; in cobertantza, cambarada de piciochedhos
Synonyms e antonyms
piciocalla,
pitzinnàglia
Scientific Terminology
psc
Etymon
srd.
Translations
French
alevin
English
new fishes
Spanish
alevín
Italian
novellame dei pésci
German
junge Fische (Pl.).
noàle , agt: nobale Definition
chi tenet pagu tempus, chi est nou, chi est essiu o fatu de pagu / binza n. = pàstinu, bíngia noedha; terra n. = chentza prena, mai arada e semenada
Synonyms e antonyms
noàdile,
nobedhu,
nobu 1,
noiciolu,
núvulu
Sentences
brillendhe che cometa in s'oriente, bidas de oro sa tua era noale! ◊ aperide su coro a su bentu de froghedhas nobales!
Surnames and Proverbs
smb:
Noale
Etymon
ltn.
novalis, -e
Translations
French
nouveau
English
new
Spanish
recién hecho,
nuevo
Italian
novèllo
German
neu,
jung.
nóbu , agt, nm: nou 1,
novu Definition
chi o cosa chi est fata de pagu, est un'àtera diferente de su chi si teniat o chi dhue fut innanti; chi no tenet perunu guastu, peruna neghe (nau de ccn., chi est un'àteru, chi dhu'est de pagu): pl. nobos, noos (nr. nos); f. noa, noba, nòua
Synonyms e antonyms
bonu,
càmbiu,
giòvunu
| ctr.
béciu,
consumidu,
malandhadu
Idioms
csn:
avb.: annu nou (Annunou) = prima dí de annu; Luna noa = sa luna candu si bit cummentzendi a crèsciri torra; èssere nou de... = no connòschere su…; a nobas = tempus ainnantis, s'annu chi benit; cojada noa, cojadu nou, cojados noos = cojaus de pagu; torrare una cosa a noa = arranzàrela, acontzàrela de pàrrere noa; (pagare, torrare cosa) a su nou = a s'iscunzada
Sentences
sa cosa noa piaghet a totugantos ◊ custa tzacheta la tenzo unu muntone de annos, ma est noa noa ◊ domo noa, trastes noos! ◊ at àpiu pitzinnu nobu: fit isposada tres annos ◊ sa zente est totu cuntenta de su preíderu nou! ◊ modas nòuas in terras bècias ◊ dhoi fut un'ómini chi dhi fut morta sa mulleri, si fut torrau a cojai e sa mulleri noba teniat unu fillu mascu ◊ custu est su síndhigu nou
2.
su betzu nachi fit menzus de su nou
3.
so nou de su logu e tocat chi calicunu mi acumpanzet ◊ a nobas as a falare a sa festa ◊ chie l'ischit chi a nobas tue no ti ndhe ridas de totu custu? ◊ custa est moda chi ant vocadu como a novu
Etymon
ltn.
novus
Translations
French
neuf
English
new
Spanish
nuevo
Italian
nuòvo
German
neu.
pastinónzu , nm Definition
su prantare o pònnere bíngia noa, logu e die chi si prantat (e si faet festa puru ca agiudant a cambarada)
Synonyms e antonyms
pastinadura
Sentences
callàdebbos, custas boghes, parides in pastinonzu!
Etymon
srd.
Translations
French
plantation de nouveau vignoble
English
new vineyard plant
Spanish
plantación de una viña
Italian
impianto di nuòvo vignéto
German
Anbau neuen Weinberges.