medràre , vrb Definition
mediare in is maneras de fàere, in su cumportamentu, callai a cerbedhu, imparare a èssere méngius
Synonyms e antonyms
afrenai,
arregulai,
insabiai,
medrire,
moderai
Etymon
spn.
medrar
Translations
French
s'assagir,
revenir à la raison
English
to recover one's wits
Spanish
sentar la cabeza
Italian
rinsavire
German
wieder vernünftig werden.
recuberài , vrb: arreguberare,
recuperai,
recuperare Definition
torrare in podere de calecuna cosa chi si fut pérdia, andhada male, fintzes aconciandhodha de torrare a serbire; rfl. pigare fortza / recuberaisí de unu dismaju = torrare àlidu, torrare sos atuamentos
Translations
French
récupérer
English
to recover
Spanish
recuperar,
recobrar
Italian
recuperare
German
wiedererlangen,
sich wieder erholen.
sanài , vrb: sanare Definition
torrare a sanu, bínchere una maladia (aus. èssere, àere); fàghere bínchere una maladia, unu male / sanai is angionis, is mascus = crastare
Synonyms e antonyms
curai
| ctr.
aciacai,
irmalaidare
Sentences
de cropos de fuste si ndhe podet sanare ◊ Fulanu fit malàidu: sanadu bi at?, sanadu ndh'est? ◊ custu est male chi no sanat ◊ Loisedhu si fiat sanau luego ◊ ndi connòsciu medas de malàdius gravis sanaus gràtzias a issu
2.
parit maladia chi no fait a sanai ◊ fit malàida e neunu resessiat a la sanare ◊ teniat una filla malàdia in puntu de morti e no isciriat cumenti fai po dha sanai ◊ cussa fémina cun sa meighina sua at sanau sa maladia de su pilu de tita!…
Etymon
ltn.
sanare
Translations
French
guérir
English
to recover one's health
Spanish
sanar
Italian
guarire
German
heilen.
solbèschere , vrb: sulbèschere,
surbèschere Definition
torrare, ischidare apustis de unu disimaju, pigare torra fortza apustis de si èssere inténdhios male; ischidare de su sonnu
Synonyms e antonyms
abbeltudare
| ctr.
dilmagiare,
disimainai,
ildimajare
/
ischidare
Sentences
apustis chi si est dilmajadu si est sulbéschidu ◊ cudha trota, canno che l'apo torrada a s'abba, a lenu a lenu si est surbéschida (N.Molinero)
2.
su bagamunneri fut crocadu in sa panchina e comente dh'ant tocadu si fuit solbéschidu e aiat apertu sos ogos
Translations
French
reprendre connaissence,
réanimer
English
to recover one’s senses,
to reanimate
Spanish
reanimar
Italian
rinvenire,
rianimare
German
wieder zu sich kommen.