medràre , vrb Definizione
mediare in is maneras de fàere, in su cumportamentu, callai a cerbedhu, imparare a èssere méngius
Sinonimi e contrari
afrenai,
arregulai,
insabiai,
medrire,
moderai
Etimo
spn.
medrar
Traduzioni
Francese
s'assagir,
revenir à la raison
Inglese
to recover one's wits
Spagnolo
sentar la cabeza
Italiano
rinsavire
Tedesco
wieder vernünftig werden.
recuberài , vrb: arreguberare,
recuperai,
recuperare Definizione
torrare in podere de calecuna cosa chi si fut pérdia, andhada male, fintzes aconciandhodha de torrare a serbire; rfl. pigare fortza / recuberaisí de unu dismaju = torrare àlidu, torrare sos atuamentos
Traduzioni
Francese
récupérer
Inglese
to recover
Spagnolo
recuperar,
recobrar
Italiano
recuperare
Tedesco
wiedererlangen,
sich wieder erholen.
sanài , vrb: sanare Definizione
torrare a sanu, bínchere una maladia (aus. èssere, àere); fàghere bínchere una maladia, unu male / sanai is angionis, is mascus = crastare
Sinonimi e contrari
curai
| ctr.
aciacai,
irmalaidare
Frasi
de cropos de fuste si ndhe podet sanare ◊ Fulanu fit malàidu: sanadu bi at?, sanadu ndh'est? ◊ custu est male chi no sanat ◊ Loisedhu si fiat sanau luego ◊ ndi connòsciu medas de malàdius gravis sanaus gràtzias a issu
2.
parit maladia chi no fait a sanai ◊ fit malàida e neunu resessiat a la sanare ◊ teniat una filla malàdia in puntu de morti e no isciriat cumenti fai po dha sanai ◊ cussa fémina cun sa meighina sua at sanau sa maladia de su pilu de tita!…
Etimo
ltn.
sanare
Traduzioni
Francese
guérir
Inglese
to recover one's health
Spagnolo
sanar
Italiano
guarire
Tedesco
heilen.
solbèschere , vrb: sulbèschere,
surbèschere Definizione
torrare, ischidare apustis de unu disimaju, pigare torra fortza apustis de si èssere inténdhios male; ischidare de su sonnu
Sinonimi e contrari
abbeltudare
| ctr.
dilmagiare,
disimainai,
ildimajare
/
ischidare
Frasi
apustis chi si est dilmajadu si est sulbéschidu ◊ cudha trota, canno che l'apo torrada a s'abba, a lenu a lenu si est surbéschida (N.Molinero)
2.
su bagamunneri fut crocadu in sa panchina e comente dh'ant tocadu si fuit solbéschidu e aiat apertu sos ogos
Traduzioni
Francese
reprendre connaissence,
réanimer
Inglese
to recover one’s senses,
to reanimate
Spagnolo
reanimar
Italiano
rinvenire,
rianimare
Tedesco
wieder zu sich kommen.