medràre , vrb Definitzione
mediare in is maneras de fàere, in su cumportamentu, callai a cerbedhu, imparare a èssere méngius
Sinònimos e contràrios
afrenai,
arregulai,
insabiai,
medrire,
moderai
Ètimu
spn.
medrar
Tradutziones
Frantzesu
s'assagir,
revenir à la raison
Ingresu
to recover one's wits
Ispagnolu
sentar la cabeza
Italianu
rinsavire
Tedescu
wieder vernünftig werden.
recuberài , vrb: arreguberare,
recuperai,
recuperare Definitzione
torrare in podere de calecuna cosa chi si fut pérdia, andhada male, fintzes aconciandhodha de torrare a serbire; rfl. pigare fortza / recuberaisí de unu dismaju = torrare àlidu, torrare sos atuamentos
Tradutziones
Frantzesu
récupérer
Ingresu
to recover
Ispagnolu
recuperar,
recobrar
Italianu
recuperare
Tedescu
wiedererlangen,
sich wieder erholen.
sanài , vrb: sanare Definitzione
torrare a sanu, bínchere una maladia (aus. èssere, àere); fàghere bínchere una maladia, unu male / sanai is angionis, is mascus = crastare
Sinònimos e contràrios
curai
| ctr.
aciacai,
irmalaidare
Frases
de cropos de fuste si ndhe podet sanare ◊ Fulanu fit malàidu: sanadu bi at?, sanadu ndh'est? ◊ custu est male chi no sanat ◊ Loisedhu si fiat sanau luego ◊ ndi connòsciu medas de malàdius gravis sanaus gràtzias a issu
2.
parit maladia chi no fait a sanai ◊ fit malàida e neunu resessiat a la sanare ◊ teniat una filla malàdia in puntu de morti e no isciriat cumenti fai po dha sanai ◊ cussa fémina cun sa meighina sua at sanau sa maladia de su pilu de tita!…
Ètimu
ltn.
sanare
Tradutziones
Frantzesu
guérir
Ingresu
to recover one's health
Ispagnolu
sanar
Italianu
guarire
Tedescu
heilen.
solbèschere , vrb: sulbèschere,
surbèschere Definitzione
torrare, ischidare apustis de unu disimaju, pigare torra fortza apustis de si èssere inténdhios male; ischidare de su sonnu
Sinònimos e contràrios
abbeltudare
| ctr.
dilmagiare,
disimainai,
ildimajare
/
ischidare
Frases
apustis chi si est dilmajadu si est sulbéschidu ◊ cudha trota, canno che l'apo torrada a s'abba, a lenu a lenu si est surbéschida (N.Molinero)
2.
su bagamunneri fut crocadu in sa panchina e comente dh'ant tocadu si fuit solbéschidu e aiat apertu sos ogos
Tradutziones
Frantzesu
reprendre connaissence,
réanimer
Ingresu
to recover one’s senses,
to reanimate
Ispagnolu
reanimar
Italianu
rinvenire,
rianimare
Tedescu
wieder zu sich kommen.