ingeniài , vrb: ingeniare,
ingignai,
inginnai,
inginniai,
inzeniare Definition
andhare a géniu, èssere a gustu, pràghere; fàere sa cosa faendho a médiu fintzes si no est fàcile, pentzandhodhas totu, imbentandho calecuna cosa noa, diferente (mescamente in forma rfl.), fintzes cuncordare calecuna cosa; fàere s'inginna, s'incàsciu in is doas de is carradas po dhis pònnere is fundhos / i. a unu (nadu mescamente de fizos) = betàresi, tènnere su betu, s'assemizu de sos parentes; èssiri inginnau a… = èssere a zisa de…, fatu a…; inginnai trassas = trassai, ordiminzare carchi cosa a trassa
Synonyms e antonyms
geniare
/
abbirtiai,
arragnare,
imbentai,
indeletare,
inteltiare
/
cuncodrai
/
abbaradhare,
abbelare,
imbelare,
indeosare
Sentences
a mimi no m'ingéniat: tropu arrústicu est! (A.Garau)
2.
at biu s'ómini fracóngiu? at ingeniau a su babbu! ◊ sa fémina mala fait s'ómini trasseri e aici su pobidhu est custrintu a inginnai trassas po pòdiri papai ◊ su chi no tenit cosa de fai nd'inginnat de cosas!…
3.
mi so ingeniadu a chircare ◊ cussu s'inzéniat a fàghere de totu, ma chentza fàghere no abbarrat ◊ pro bois m'inzénio a totu su chi poto ◊ cun carilloni e follas de iscraria inginnant una pipia de serbussu (G.Moi)◊ don Masedhu non iat mai ingeniau nudha: su bèni e su mali dh'iat fatu su fradi (I.Lecca)◊ mi depu ingeniai po unu tzichedhu de binu
4.
tui ses inginnau a tiàulu! (G.Mura)
Surnames and Proverbs
prb:
chie no s'inzéniat no campat
Etymon
itl.
Translations
French
plaire,
faire un peu de tout,
s'arranger
English
to try hard,
to go down well
Spanish
caer bien,
ingeniárse
Italian
andare a gènio,
ingegnarsi,
industriarsi
German
gefallen,
sich bemühen.
pròa , nf, nm: proba 1,
probu,
prou,
prova,
provu Definition
cosa chi si faet po pòdere bíere si andhat bene, ite arresurtau giaet, comente essit, o fintzes fata o fata fàere apostadamente po giare a bíere calecuna cosa; fata unu pagu ispantosa, chi arrechedit coràgiu meda, capacidades mannas
Synonyms e antonyms
iscumbata,
isperimentu
/
balentia,
proesa
Idioms
csn:
a proas, a brintzis proas = a probia, a bínchidas, a trivas de pari; èssere a proa a… = èssiri acanta a…, apunta a…, aproba, bi cheret pagu a…; a prou, a probu = cun proa, apustis proadu; bogai a faci de proa = pònnere duos apare pro iscumbatare sa beridade; fàghere proa = balentia, cosa ispantosa
Sentences
oe so forte che a primoria, mancari betzu: ndhe apo dadu prou ◊ ti ponzo a su prou, andhe chi mi as postu sa marrania! ◊ custu mi atzertat comente (e mi das giustu prou) chi ancora su coro tou de su passadu est dolente (G.Masala)◊ custu libbru deviat èssere coment'e unu provu ◊ cheret fatu sa proa a bídere comente essit custu triballu
2.
arratza de proa chi at fatu!…◊ za l'as fata sa proa a ti che ispèrdere su chi tenias!…◊ méritu e prou pro àere fatu cussa crésia in parte est de su preíderu ◊ bido chi ses fatendhe pagu proa e tantu no bi arrivis a s'intentu!
3.
cussa pedra fit a prova a si che la leare un'àteru ◊ sa missa est a proa a intrare ◊ candho cudha fit a proa de palturire ant cramadu zente ◊ s'istajone de sas abbas fit a prova (G.Maieli)◊ babbu mi at fatu de mastru a totu prou ◊ totu faghiant a brintzis proas pro carrare rena e pedra (G.Ruju)◊ est a proa a mesudie ◊ is amigas faiant a proa de pari po si ndi furai s'isposa
Etymon
srd.
Translations
French
preuve
English
proof,
test,
try
Spanish
pruba,
demostración
Italian
pròva,
dimostrazióne
German
Probe,
Beweis.