Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

arrancài , vrb: arrancare 1 Definition tirare de fundhu, pigare una cosa a fortza, a tiradura Synonyms e antonyms afrapare, arrebatare, illatzare, iscrúfere, isculpire, isfrapare, istratzare Idioms csn: arrancai sa serca = bogàrendhe su carràschiu; arrancai sa bussa a unu = furarecheli sa bussa, leàreli su dinari Sentences su piciocu donat un'acollada a sa feminedha e ndi dhi arrancat s'ampudhita Etymon ctl., spn. arrancar Translations French arracher English to eradicate Spanish arrancar Italian svèllere, estòrcere German ausreißen.

incarrebài, incarredài, incarrelài, incarrelàre , vrb: incarrerai Definition cumenciare calecuna cosa, aprontare una faina, cumenciare a andhare, pigare s'orruga o su camminu po andhare a logu, ghiare o fàere andhare a una filada fintzes in su sensu de giare annestru, imparu, currègere su cumportamentu; pònnere a filera Synonyms e antonyms abbiare 1, abiai, comentzari, coviare 1, imbrocare, impostai, incaminare, irvinghinzare, temperare, tocai 1 | ctr. iscaminai Idioms csn: i. una faina, una festa = comintzare una faina, una festa; èssiri piciochedhu incarrerau = piciocu mannu; incarrerai a ccn. = dàreli annestru, briga, fàgherelu andhare o èssere adderetu, fintzas catzarechelu; su tempus est incarrerendu = est benindhe, est bénnida s'ora, s'est faghindhe tardu, ch'est colendhe; incarrebendi a… (una tzerta ora, tempus) = faci a… a oras de…; incarrelàresi bi'e… = comintzare a tucare a sa bandha de…, incarrerai a andai a…; portai sa brenti incarrerendu = creschindhe, ingrassendhe; no incarrerist! = no comintzes, no torres a comintzare (a chircare chistiones, murrunzare, e gai) Sentences ias giai serrau is ogus po t'incarredai citiu faci a su soli…◊ a passu a passu si est incarrerau faci a domu ◊ andeus a biri no siat incarrerendu a innòi ◊ in monti incarreramu su bestiàmini e dèu mi setzemu a ligi ◊ est incarrebau totu a passu de portanti ◊ piciochedha de doxi annus drommit in su letu de sa mama… gei mi dh'emu incarrerada! ◊ apu incarrebau in su mori de monti po ti atobiai ◊ incarrelamus a cara a s'oriente 2. s'ischiliai de unu muntoni de genti chi dhoi fiat benia iat incarrerau s'intrada de su palàtziu, is iscaberas, ascensoris, ufícius 3. si seus cravaus apari e eus incarrerau a si basai ◊ de sa dí mammai at incarrerau a tenni pensamentus ◊ at incarrerau a tocai su tratori totu timi timi ◊ duas diis dhui funt… istau ca est incarrebendi cuatru mesis! ◊ cumentzai a si codromingiai ca s'ora est incarrebendi! ◊ sa cummédia incarrerat immoi ◊ incarrerat a proi… e at fatu una strossa 4. prus incarrerat s'edadi e prus benint is maladias ◊ tzia Vitória est incarrerendi a is cent'annus ◊ est incarrerendi s’ora de prandi Etymon ctl. encarrerar Translations French acheminer, s'acheminer English to route Spanish arrancar, encaminar Italian instradare, avviarsi German sich auf den Weg begeben.

irrascàre , vrb Definition illimpiare su fosile; in is terrenos, segare e bogare sa malesa de tupas e matas Synonyms e antonyms ammatutzare, ilbratare, illitiare, immatai, ispatare, matai, scrachirai Etymon spn. rascar Translations French débroussailler English to root out Spanish desbrozar, arrancar Italian sterpare German entwurzeln.

iscratzàre , vrb Definition segare a tiradura e isperradura, a iscórriu, naes, cambos e cosas deasi (fintzes bestimentu in sa cosidura) Synonyms e antonyms ilgratzare, iscosciai, scascellai Sentences no pighes a cussa camba ca est fine e ndhe l’iscratzas! ◊ comente mi so imbassiadu mi apo iscratzadu sos pantalones in mesu de ancas ◊ su limone si ndh'est totu iscratzadu de cantu ndhe zughet: cheriat afurcarzadu! Translations French déchirer English to break by drawing Spanish arrancar Italian divèllere, scosciare German die Schenkel ausrenken.

isfrapàre , vrb Definition tirare e segare a cropu; fintzes pigare a poderiu, a fortza Synonyms e antonyms afrapare, arrancai, illatzare, iscrúfere, isculpire, iscúrpere, istratzare Sentences cussa cosa bos l'ant isfrapada dae manos 2. chirco de ndhe isfrapare su limbazu (G.Sconamila) Translations French soutirer, arracher English to snatch Spanish arrancar, sonsacar Italian carpire German reißen.

istodhíre , vrb: istudhire Definition tirare de fundhu (nau de erbas, cosas prantadas), arregòllere, pigare Synonyms e antonyms bodhire, collire, irrampare, istòdhere, tirai, tòdhere Sentences no s'istodhit un'àrvure annosa pro la piantare in àteru terrinu! ◊ a boltas pianghet pro ndh'àere istudhidu unu fiore ◊ sunt istodhindhe sos budrones de sa ua ◊ ma ite animale malu fit arrivadu a l'istodhire totu cussa cariasa?! Etymon srd. Translations French arracher English to tear up Spanish arrancar Italian strappare, svèllere, divèllere German reißen, ausreißen.

istratzàre , vrb: istrutzare, straciai Definition tirare forte a cropu (fintzes po ndhe pigare cosa a chie dha portat o no dha bolet lassare o giare), pigare a fortza segandho sa cosa puru Synonyms e antonyms afrapare, arrancai, arrebatare, illatzare, iscrúfere, iscúrpere, isfrapare, stiritzai Sentences istratzare dae manos una cosa a unu ◊ no che istratzes sos fòglios dae su líbberu! ◊ ndhe li ant istratzadu sas carres, li ant pisuladu sa carena ◊ a sos màrtires cristianos lis istratzaiant sas carres cun pètenes de ferru ◊ sos corbos, chene pietu, sont istrutzanne s'úrtimu petolu Etymon itl. stracciare Translations French arracher, déchirer English to tear (up) Spanish arrancar Italian strappare German entreißen.

scrúfi , vrb: iscrúfere*, scrúfiri, scrunfi Definition cricare de pigare, arrennèscere a pigare sa cosa a unu cun fortza, a pelea, cun dificurtade e ue dhue at dificurtade, a fortza de nàrrere e de fàere; cricare de s'iscabbúllere Synonyms e antonyms afrapare, illatzare, iscúrpere, isfrapare, istratzare, strancai / iscabbúllere Sentences si merixedha e serbidora si bolliant bèni, a bortas si scrufiat calincuna cosa ◊ mi ia a podi scrufi una pariga de sodhus…◊ gei dhu scrufeus unu momentedhu po cussu puru ◊ apu scrúfiu dus panis veti veti 2. ita ispantu ca at a scrufi sa filla, parit ca dh'at fata issa isceti! ◊ scrufidí de is malus! ◊ sa gatu circàt de si acuai, de fuiri, de si scrufi miaulendi a boxi mala ◊ cudha est torrada agoa ispramendisí, comenti at biu unu giòvunu acostendisí, e at pigau unu candeleri po si scrufi Translations French obtenir ou prendre de force English to obtain by force Spanish arrancar, sacar, arrebatar Italian ottenére o prèndere con la fòrza German entreißen, erzwingen.