abbrigài , vrb: abbrigare 1,
abbrigari,
arbigai,
arvigai,
avrigai,
obrigai Definition
orrubiare su ferru in su fogu fintzes a candho essit modhe de dhu pòdere trebballare
Synonyms e antonyms
arrubiai,
cardiare,
cardigiai,
incrabigai,
ingrujare
Sentences
su sole in istade abbrigat fintzes is pedras ◊ arvigai unu ferru in su fogu ◊ s'arroca pariat chi dh'iat abbrigada su ferreri
2.
ananti de unu trébini avrigau, cussu puru est de bonu coru! ◊ at fatu is istampus a su sulitu cun d-unu ferru arbigau
Etymon
srd.
albicare
Translations
French
rendre brûlant,
chauffer au rouge,
à blanc
English
to make red-hot,
to incandesce
Spanish
calentar al rojo,
encandecer
Italian
arroventare
German
glühen machen.
caentàe, caentài, caentàre, caentàri , vrb: cagentare,
cagentari,
cajentare Definition
giare o fàere caentu in ccn. logu o a calecuna cosa / caentare sas nàdigas a ccn. = pigaidhu a nadiadas
Synonyms e antonyms
acalorire,
caglientai,
calgentai,
cheghentare,
iscaentare,
iscaldire
| ctr.
ifridare,
sfridai
Sentences
su focu cajentat sa carena isfritia ◊ pica mantas pro nos cucuzare e caentare! ◊ caento s'abba pro sapunare sa criatura ◊ tenent sa linna pro si caentare in s'ierru ◊ corpa ca ti corpo cun cudha bacheta a sa pranta de sa manu… za mi l'at caentada! ◊ s'abba est in su fogu caentendhe
Etymon
srd.
Translations
French
chauffer
English
to warm
Spanish
calentar
Italian
scaldare
German
wärmen.
caglientài , vrb: callentai,
callentare,
cazentare,
chellentare Definition
giare o fàere caentu in calecunu logu o a calecuna cosa, fàere crèschere sa temperadura: nau de animale fémina, bènnere in more, in calore / callentai is origas a unu = mazare, iscúdere
Synonyms e antonyms
acalorgiae,
acalorire,
caentare,
cheghentare,
iscaentare,
iscaldire
| ctr.
ifridare
Sentences
est callentendusí in su fogu ◊ su soli callentat meda me in s'istadi ◊ est callentendusí is didus cun su súlidu ◊ pigas unu poghedhu de ollu e dhu callentas ◊ cussu fragu bellu chellentat su nasu e su coro!
2.
chi si callentat, cuss'animali, dhi ghetaus su mascu
Etymon
srd.
Translations
French
chauffer
English
to heat
Spanish
calentar
Italian
riscaldare
German
wärmen.
cardiàre , vrb Definition
giare sa càrdia, callentare (ferru o àteru metallu) fintzes chi essit abbrigau agiummai de s'iscagiare
Synonyms e antonyms
abbrigai,
arrubiai,
arrujire,
cardigiai,
ingrujare,
orruviare
2.
ti at a inchèndhere semper de piús a fundhu finas a ti cardiare sa cusciénscia (N.Puggioni)
Etymon
spn.
caldear
Translations
French
chauffer au rouge
English
to make red-hot
Spanish
caldear,
calentar al rojo
Italian
arroventare
German
zum Glühen bringen.
cheghentàre , vrb Definition
giare o fàere caentu in ccn. logu o a calecuna cosa
Synonyms e antonyms
acalorgiae,
acalorire,
caentare*,
caglientai,
iscaentare,
iscaldire
| ctr.
ifridare
Sentences
isbàtulant… pro disisperu, istradones de mundhu, andhantanos, a cheghentare dies a sole anzenu! ◊ pro los cheghentare lis dat una tatza de binu ◊ oe za cheghentat su sole!
Translations
French
chauffer
English
to heat
Spanish
calentar
Italian
riscaldare
German
wärmen.
imbudhidàe, imbudhidài, imbudhidàre , vrb: ingudhidai,
ingudhidare Definition
fàere budhiu, caente meda (e fintzes abbrigare a fogu)
Synonyms e antonyms
budhire,
caentare,
imbudhighinare
| ctr.
ifriscare,
ifridare
Sentences
su soli a merici calgentat e imbúdhidat che su sàmbini a binti annus ◊ pone sa sartàina a imbudhidare!
2.
antighedempus poniant s'ischidone a imbudhidare po che segare s'imbíligu!
Etymon
srd.
Translations
French
chauffer
English
to heat
Spanish
calentar
Italian
riscaldare
German
wärmen.
ingrujàre , vrb: ingruzare,
irrujare Definition
callentare su ferru (o àteru metallu) a puntu de essire orrúbiu; nau de cosas de papare (frutos), essire orrúbios, cotos, lómpios
Synonyms e antonyms
abbrigai,
arrubiai,
arrubiscai,
arrujire,
cardiare,
cardigiai,
imbudhidai,
irrujire,
orruviare
| ctr.
ifridare
Sentences
sas ancas si li fint pinnigadas e allorumadas che duos ferros irrujados ◊ pro còghere su late in su maninzone, antigamente, ingruzaiant pedras biancas e che las betaiant a mesu
2.
sa cariasa est irrujendhe
Etymon
srd.
Translations
French
chauffer au rouge
English
to make red-hot
Spanish
calentar al rojo
Italian
arroventare
German
glühend machen.
scadrigiài , vrb: iscardigiai*,
scardigiai Definition
fàere caente, su si frigare is manos po si dhas caentare; imbudhidare a meda; nau in cobertantza, foedhare cun tzacu, ferenandho, arrennegare / donai una scadrigiada de… = dare una bella passada de… (corpos, presone e gai)
Synonyms e antonyms
caentare
/
abbrigai,
cardiare,
ingrujare
Sentences
bufa ca ti scadrígiat pagu pagu! ◊ unu tzichedhu de binu ti scadrígiat prus de su craboni ◊ sa genti intrat impriutzia, si scardígiat is manus in su fogu fintzas a dhi torrai carrítzia in trempas
2.
scardigendusí sempri de prus, si fiant ghetaus apari, iscarrafiaus e mussiaus
Translations
French
chauffer
English
to heat (up)
Spanish
calentar
Italian
scaldare
German
wärmen.