addaeségus , avb, prep: addaisecus,
addaisegus,
addausegus,
addesegus,
addiassecus Definition
unu tretu apalas, unu tanti de tempus apustis de un'àteru / a. meu, tou, sou, e totu deasi
Synonyms e antonyms
acoacò,
aissegus,
apabas,
daesecus,
incuadas,
indissecus,
insegus
| ctr.
addaenanti,
ananti
Sentences
pedalendhe a tota fua, a cudhu mi lu lasso addausegus ◊ custu pabilu est iscritu addaisegus puru
2.
addaesegus meu nudha lasso, si no postas de pè in su terrinu ◊ lemis sa calada addesegus de crésia
Etymon
srd.
Translations
French
derrière
English
before,
back
Spanish
atrás,
detrás
Italian
diètro
German
hinten (Adv.),
vergangen (Adv.),
hinter (Präp.).
aisségus , avb, prep: asegus,
assecus,
assegus Definition
su tretu apalas de una cosa o de unu / avb. de tempus: a s'assegus = a úrtimu de totu, a fine e a candho, apustis; pigai a unu a lanas de asegus = leàrelu a purpedhas de culu
Synonyms e antonyms
acoacò,
addaesegus,
daesecus,
incuadas,
insegus
| ctr.
ananti
2.
si est giradu a dogni ala e at bidu, própiu aissegus de una foza, un'afarighedhu chi pariat una mela allizada ◊ su soldadedhu at detzisu tandho de si cuare aissegus de una tabbachera
3.
olvida, nessi, a s'assegus, s'amarigore de sa vida: ca no balet chi pentida ti boltes, poi, a insegus! ◊ a s'assecus sa bidha fit torrata unu burdellu niedhu che furesi
4.
creimí ca ti pigu a lanas de asegus!
Etymon
srd.
Translations
French
derrière
English
back
Spanish
atrás,
detrás,
tras,
detrás de
Italian
diètro
German
hinter,
hinten.
daesécus, daeségus , avb, prep: daisecus,
daisegus,
dasegus,
dausegus,
desegus,
diesegus Definition
apalas, s'ala contrària a ue unu (o una cosa) est abbaidandho; coment'e tempus inditat su passau / istare o èssere a daesegus de un'àteru = (nau de ccn.) èssere cunsiderau prus pagu, contare prus pagu; in daisegus meu, tou, sou, e gai
Synonyms e antonyms
acoacò,
addaesegus,
aissegus,
incuadas,
insegus
| ctr.
ananti,
innanti
Sentences
su mundhu no torrat in daesecus! ◊ si podia torrare vinti annos a daisegus, tambene! ◊ a isse lu zughia in daisegus e no lu podia bídere ◊ dae dausegus sa mama altzaiat sa chintorza addopiada fatendhe finta de l'iscúdere ◊ custa brulla mi l'ant fata sos de daisegus ◊ a diesegus dhue fuit una cortiza ◊ ponidi in diesegus!
2.
cussa cosa est in daisegus de domo ◊ si cuesit in diesegus de una punta ◊ cussa cosa est in dasegus de sa gianna ◊ neune si cheret a daesegus de un'àteru!◊ s'ómine est addainanti meu e deo so caminendhe in daisegus suo
Etymon
srd.
Translations
French
derrière
English
behind
Spanish
detrás,
atrás
Italian
diètro
German
hinten,
hinter,
nach.
ifàtu , avb, prep: infatu,
ivatu Definition
in fatu, acanta ma agoa de ccn. cosa: cun númenes chi inditant tempus s’impreat fintzes coment’e agt. ma chentza acórdiu
Synonyms e antonyms
afatu,
deavatu,
fatu 2,
imbeniente
/
apustis
| ctr.
ananti,
innanti
Idioms
csn:
unu infatu de s'àteru = itl. uno di séguito all'altro; andhare o èssere a tzapu ifatu = andai avatu de s'arau istrechendi a marra is leis mannas de terra; èssere, bènnere, andhare ifatu apare, de pare = unu ifatu de s'àteru, unu luego apustis de s'àteru; èssere ifatu de carchi cosa = impitzados a contivizare carchi cosa, o fintzas apilliados, in chirca de una cosa, apitu pro carchi cosa; torrare a ifatu in su tempus = torrai acoa, in daisegus; ifatu meu, tou, sou, nostru e gai; a s'infatu = apustis
Sentences
su pitzinnu andhat a innantis e issos sighent ivatu ◊ si mi cumbenit ti sigu infatu ◊ semus intrados isse a dainanti e nois ifatu ◊ su pudhéricu si firmat e non ponet ifatu ◊ giuco ifatu totu sa gustissa de s'Ísula ◊ beni ifatu nostru!
2.
ispinghe su butonedhu tres vias ifatu de pare! ◊ passat santu Sidore cun is boixedhus suus infatu de is bòis de bidha ◊ cussa ndhe perdet sa conca infatu a s'ómine! ◊ at tentu sos fizos unu ifatu de s'àteru in pagu tempus ◊ bi at chie si gastat su dinari ifatu de sas féminas
3.
non bi at àpidu dificultade peruna a si fàghere torrare su fúbbaru sa chida infatu (S.Patatu)◊ su santuaini ifatu lompia sos ses annos ◊ sa die ifatu so andhadu a iscola ◊ duas cidas a s'infatu ndi fiat arribbada sa novidadi a bidha
Etymon
srd.
Translations
French
derrière
English
close,
behind
Spanish
tras,
detrás
Italian
apprèsso,
diètro
German
hinter.