allughidúra , nf: alluidura Definition
su allúghere
Synonyms e antonyms
alluimentu
/
allughinzada,
allumera,
allummadura,
alluta
| ctr.
irmorimentu
Etymon
srd.
Translations
French
allumage
English
lighting
Spanish
encendido
Italian
accensióne
German
Anzünden.
allughinzàda , nf Definition
su allughinzare, nau prus che àteru de su fogu cumenciandho a tènnere e fàere fràmula
Synonyms e antonyms
allughidura,
alluimentu,
alluminzada,
alluta
Etymon
srd.
Translations
French
allumage
English
lighting
Spanish
encendido
Italian
accensióne
German
Anzünden.
allútu , pps, agt Definition
de allúere; chi est tenendho a fràmula, abbruxandho; nau de unu, chi est bene faendho atentzione, ispiritosu, abbistu / portai allutus is ogus, is origas = èssere cun sos ogros abbertos bene, allutados, abbaidendhe cun atentzione, èssere iscurtendhe bene
Synonyms e antonyms
inchesu
/
abbillu,
abbistu,
allutadu,
ispibillu
| ctr.
istudau,
moltu
Sentences
su fogu at allutu ◊ sa lampadina no bi at allutu ◊ aiseta, za no est mancus sa Cúria alluta, no! ◊ is piciochedhus ant allutu su fogu
2.
s'oghiada lègia de Federicu dh'iat allutu
3.
s'ant a fai sinnalis po si collunai, ma bosatrus aturai allutus! ◊ fei atentzioni e siais allutus, poita no iscieis candu at a èssi própriu cuss'ora (Ev)◊ cussa cristiana mi parit alluta meda ◊ est piciochedhu allutu, lestru de cumprendóniu
Surnames and Proverbs
smb:
Alluttu
Translations
French
allumé,
habile,
adroit
English
lighted,
sharp
Spanish
encendido,
ardiente,
despierto
Italian
accéso,
ardènte,
désto
German
brennend,
wach.
inchésu , pps, agt, nm Definition
de inchèndhere; tanti de linna chi bastat po una cota de pane, sa cota de su pane / fàghere s'i. = allúiri, imbudhidai su forru po còiri su pani
Synonyms e antonyms
abbrigau,
allutu,
inchessu
| ctr.
istudau
Sentences
si at inchesu unu mesu zigarru e si l'est assaporjandhe ◊ framma de passione ant inchesu sa mente tua
2.
ocros inchesos de focu ◊ unu fogu inchesu ti brujat ◊ sa làmpana est inchesa ◊ Anzeledha est a conca bassa, chin sa cara inchesa che su meladidone
3.
chie faghet pane depet cumprèndhere candho est ora de fàghere s'inchesu
Translations
French
allumé
English
lit up,
on (switched)
Spanish
encendido
Italian
accéso,
incandescènte
German
angezündet,
glühend.